Procedurat e SHISH për përgjuesin ‘amatoreske,’ pikëpyetje për përdorimin

Një ekspert i sigurisë kombëtare i tha BIRN që të dhënat e publikuara nga Wikileaks mbi kontaktet e Shërbimit Informativ Shtetëror, SHISH, me një kompani Italiane për të prokuruar një program përgjimi, nxjerrin në pah një qasje aspak serioze.

“Pajisje të tilla janë pjesë e misionit të Shërbimit Informativ Kombëtar por nuk mjafton vetëm të qenurit pjesë e misionit se në këtë rast ka një problem me mënyrën se si ata janë përpjekur ta prokurojnë këtë gjë, që është në mënyrë amatoreske, siç ndodh në përgjithësi në Shqipëri,” tha Arjan Dyrmishi, ekspert sigurie pranë Institutit për Demokraci dhe Ndërmjetësim, IDN, në Tiranë.

Sipas Dyrmishit, i cili është një ish-zyrtar i SHISH, një prokurim i tillë kërkon kohë dhe studimeve fizibiliteti, që më parë janë kryer me asistencën e huaj.

“Në momentin që nuk ka elementë të tillë më duket amatoreske, dhe nëse publiku është shqetësuar për një lajm të tillë duhet të ishte i shqetësuar për këtë aspekt,”shtoi ai.

Në një njoftim për shtyp SHISH ju përgjigj asaj që e quajti ‘trajtimit në media të kontakteve të saj me kompani në fushën e sigurisë,’ duke nënvizuar se ato janë rutinë dhe pjesë të punës së sistemit të sigurisë kombëtare.

“SHISH, si edhe Shërbimet e tjera simotra të sigurisë, si pjesë e Sistemit të Sigurisë Kombëtare, në përmbushje të misionit të tij ligjor, merr pjesë në panaire ndërkombëtare për të qëndruar në kontakt me teknologjitë e mbledhjes së informacionit, përfshirë dhe atyre të komunikimeve elektronike,” that agjencia.

“Në këtë kontekst, kontakti me kompani që prodhojnë produkte për sigurinë është një rutinë normale e SHISH,” shtoi ajo.

Email-et e kompanisë Italiane Hacking Team të publikuara nga Wikileaks tregojnë që një menaxher i saj, Emad Shehata, ka pasur kontakte të vazhdueshme me zyrtarë shqiptarë të niveleve të ndryshme, në mënyrë që ti shiste strukturave të sigurisë së qeverisë shqiptare programin e përgjimit Remote Control System, RCS, Galileo.

Ky program kompjuterik përgjimi mundëson hyrjen nga distanca në një serë rrjetesh duke i mundësuar përdoruesit të mbledhë të dhëna nga sistemet operative më të përdorura, si Windos, Mac-OS, Linux si dhe nga pajisjet mobile, përfshirë aplikacionet popullore Facebook, WhatsUp dhe Skype.

Në një email të shkëmbyer me Hacking Team, Altin Hoxha, që përshkruhet si një zyrtar shqiptarë në nivelin e ekspertit dhe përdoruesit fundor, shprehet entuziast për programin e përgjimit.

“Ky sistem është ajo që po kërkojmë të implementojmë në këtë moment të zhvillimit të teknologjisë sonë,” Hoxha i shkruan kompanisë duke përdorur një email privat.

Kompania Italiane tha nëpërmjet një njoftimi për shtyp se komunikim i saj e elektronik si dhe pjesë e kodit të përdorur në programin e saj të përgjimit RCS janë bërë publike pas një sulmi kibernetik.

Përpara publikimet të email-eve nga Wikileaks, Citizen Lab, një laborator multidisplinar në qendrën Munk të Universitetit të Torontos, pati thënë se teknologjia e Hacking Team, është përdorur nga Etiopia për të përgjuar gazetarët dhe median.

Email-et e publikuara nga Wikileaks, tregojnë që kompania Italiane ka bërë një prezantim të produktit të saj në Tiranë për SHISH në Janar të vitit 2014, kur përfaqësuesit e saj kanë takuar dhe disa vendimmarrës politik, por mbetet e paqartë nëse ajo ka arritur të sigurojë një marrëveshje me qeverinë shqiptare.

Dyrmishi shprehet që pas epokës Snowden, [duke ju referuar bilbilfryrësit Amerikan Edward Snowden, i cili zbuloi programin masiv të përgjimit të agjencisë kombëtare të sigurisë në SHBA, NSA] që qeveritë përgjojnë qytetarët e tyre nuk përbën një çudi të madhe, ndërsa pyetja e rëndësishme është së për çfarë dhe si do të përdoren këto informacione.

“Fakti që duan të mbledhin informacion në mënyrë masive dhe fakti që në Shqipëri mungojnë mekanizmat e mbikëqyrjes e kontrollit, ky është problemi kryesor,” përfundoi ai.