Pse SHBA-të po i dërgojnë Izraelit një sistem të fuqishëm antiraketor?

Presidenti amerikan, Joe Biden ka thënë se ka për qëllim “ta mbrojë Izraelin”, i cili ende pritet të hakmerret kundër një sulmi iranian që përfshinte më shumë se 180 raketa balistike. Irani sulmoi Izraelin më 1 tetor. Hakmarrja e mundshme e Izraelit është vënë në qendër të vëmendjes. Tashmë ka një numër të vogël forcash amerikane në vend – por një dislokim i ri prej rreth 100 trupash është i rëndësishëm pasi sinjalizon përfshirjen e mëtejshme të SHBA-së në luftën rajonale në zgjerim.

Pentagoni ka konfirmuar se po dërgon në Izrael një sistem antiraketor mjaft të fuqishëm dhe një ekip ushtarak në Izrael për ta operuar që ta forcojnë mbrojtjen ajrore pas sulmit të Iranit me raketa më herët këtë muaj.

Zyrtarët thonë se ky sistem i mbrojtjes i lartësisë (Thaad) do të forcojë mbrojtjen ajrore izraelite pas sulmit raketor të Iranit në vend në fillim të këtij muaji.

Izraeli i përdor disa sisteme kundërajrore të zhvilluara bashkërisht me Shtetet e Bashkuara të Amerikës – Kupolën e Hekurt, David’s Sling dhe Arrow 2 e Arrow 3 – për t’i shkatërruar raketat dhe dronët në lartësi dhe largësi të ndryshme.

Presidenti amerikan, Joe Biden ka thënë se ka për qëllim “ta mbrojë Izraelin”, i cili ende pritet të hakmerret kundër një sulmi iranian që përfshinte më shumë se 180 raketa balistike të lëshuara më 1 tetor.

Lëvizja e ardhshme e Izraelit është vënë në qendër të vëmendjes pasi do të përfshinte edhe vendosjen e trupave amerikane në terren.

Tashmë ka një numër të vogël forcash amerikane në vend, por një dislokim i ri prej rreth 100 trupash është i rëndësishëm pasi sinjalizon përfshirjen e mëtejshme të SHBA-së në luftën rajonale në zgjerim.

Gjithashtu po shqyrtohen të dhënat se çfarë do të thotë për efektivitetin e mbrojtjes raketore të Izraelit, ndërsa kriza rritet.

Izraeli ende nuk ka nisur hakmarrjen e tij për sulmin e Iranit. Ministri i Mbrojtjes i Izraelit, Yoav Gallant tha se sulmi do të jetë “vdekjeprurës dhe i saktë”.

Teherani zyrtar ka thënë se sulmoi Izraelin, sepse vrau në Bejrut Hassan Nasrallah, liderin e Hezbollahut, të mbështetur nga Irani e po ashtu vrau disa zyrtarë të tjerë të lartë të Hezbollahut.

Pentagoni ka thënë se një ekip paraprak dhe komponentët e nevojshëm për baterinë kanë arritur në Izrael këtë javë, teksa personeli dhe pjesët e tjera pritet të dërgohen në ditët në vijim. Bateria do të jetë funksionale në “të ardhmen e afërt”, thuhet në një deklaratë.

Gazetari izraelit, Avi Scharf, i cili monitoron në mënyrë rutinore të dhënat e gjurmimit të fluturimeve, ka thënë se dy transportues ushtarakë amerikanë C-17 fluturuan nga Alabama në bazën Nevatim të Forcave Ajrore izraelite gjatë natës, dhe se sipas tij, ato me gjasë mbanin pajisje “Thaad”.

Sistemi efektiv kundër raketave balistike

Është ende e paqartë nëse vendimi për të dërguar “Thaad” është pjesë e planifikimit të emergjencës amerikane për të kapërcyer boshllëqet e identifikuara në mbrojtjen ajrore të Izraelit, apo nëse tregon shqetësime në rritje në Uashington për një sulm më të fuqishëm izraelit ndaj Iranit.

Presidenti Biden ka kundërshtuar çdo sulm ndaj objekteve bërthamore iraniane, si dhe në infrastrukturën e tij të naftës ose energjisë, mes frikës se do të shkaktonte një konflikt edhe më të madh dhe do të ndikonte po ashtu në ekonominë globale.

Cilido qoftë vendimi, ai sinjalizon një nevojë të mëtejshme të Izraelit për ndihmën e mbrojtjes së SHBA-së në mes të zgjerimit të luftës në Lindjen e Mesme.

Raketat balistike si Fattah-1, të përdorura nga Irani në fillim të këtij muaji, hidhen lart në atmosferën e Tokës, ku ndryshojnë trajektoren dhe zbresin drejt objektivit të tyre. Një nga avantazhet e tyre ushtarake është shpejtësia e tyre e madhe në krahasim me raketat e lundrimit ose dronët.

Sistemi Thaad është shumë efektiv kundër raketave balistike, sipas prodhuesit Lockheed Martin, prodhuesi më i madh i armëve në SHBA.

Raytheon, një tjetër firmë amerikane e armëve, ndërton radarin e saj të avancuar.

Sistemi numëron gjashtë lëshues të montuar në kamion, me tetë përgjues në secilin lëshues. Një bateri kushton rreth 1 miliard dollarë dhe kërkon një ekuipazh prej rreth 100 personash për ta përdorur atë dhe për ta bërë funksional.

Thaad është shumë i kërkuar edhe nga Ukraina për t’iu kundërpërgjigjur sulmeve ruse me raketa.

Arabia Saudite ka bërë po ashtu kërkesë për të dhe thuhet se donte më shumë si pjesë e një pasurie të armëve amerikane në këmbim të njohjes zyrtarisht të Izraelit: një marrëveshje e ashtuquajtur “normalizimi”, e cila u prish kryesisht pas sulmit të 7 tetorit nga Hamasi.

Sulmet e Iranit të 1 tetorit ndaj Izraelit vranë një burrë në Jeriko në Bregun Perëndimor të pushtuar, i cili u godit nga një pjesë e një rakete që me sa duket u rrëzua.

Izraeli ka një sistem shumë të lavdëruar të mbrojtjes ajrore, të zhvilluar me SHBA-në, duke përfshirë raketat ekzoatmosferike Arrow 2 dhe Arrow 3.

Këto fluturojnë me shpejtësi hipersonike dhe mund të rrëzojnë raketa balistike në hapësirë. Projektuesit izraelitë të sistemit thanë se Arrow “performoi siç pritej” me rezultate “të mrekullueshme” kundër sulmit iranian.

SHBA-ja mbështeti operacionin mbrojtës, duke gjuajtur raketa mbrojtëse nga dy luftanije, krahas mbështetjes nga disa vende evropiane dhe arabe.

Uashingtoni e paraqiti sulmin iranian si “të mposhtur dhe joefektiv”.

Por dëmtimi në terren tregoi një pamje më pak të theksuar. Imazhet satelitore treguan dëmtime në bazën Nevatim, ku gjenden avionë luftarakë F-35, duke përfshirë krateret në një pistë dhe rrugë lidhëse.

Decker Eveleth nga Qendra për Analizat Detare (CNA) me bazë në Uashington ka thënë se imazhet treguan 32 pika përplasjeje, duke përfshirë goditje të shumta në zonën e varëseve F-35.

“Disa F-35 patën vërtet fat”, ka shkruar Eveleth në X.

Gazeta izraelite “Haaretz” raportoi se ishte ende e paqartë nëse dëmi ishte shkaktuar drejtpërdrejt nga raketat.

Ka pasur ndikime të tjera të drejtpërdrejta, duke përfshirë në Tel-Aviv. Një raketë thuhet se shpërtheu një krater nëntë metra të thellë në një zonë me popullsi të dendur pranë selisë së Mossadit, agjencisë së spiunazhit të Izraelit.

Shtrembërimi i politikave të SHBA-së

Politikisht, njoftimi për sistemin antiraketor Thaad është kuptuar si mbështetje “e hekurt” e administratës Biden për mbrojtjen e Izraelit.

Sipas shifrave izraelite, SHBA-ja i ka dërguar Izraelit në vitin e fundit më shumë se 50,000 tonë armë.

Por shifrat gjithashtu theksojnë disa nga shtrembërimet e politikave të kryera nga Uashingtoni: fillimisht përpjekjet për të ushtruar presion ndaj Izraelit dhe kundërshtarëve të tij që të mos e përshkallëzojnë luftën, në vend të kësaj të nxitin diplomacinë.

Kur kjo ka dështuar, Shtëpia e Bardhë më pas ka mbështetur me vendosmëri vendimet e aleatit të saj, Izraelit, duke lëvizur për ta mbrojtur atë diplomatikisht dhe ushtarakisht.

Sulmet raketore iraniane pasuan vrasjet nga ana e Izraelit të liderit politik të Hamasit, Ismail Haniyeh, liderit të Hezbollahut Hassan Nasrallah në Bejrut, e disa komandantëve të tjerë të lartë të Hezbollahut.

Izraeli ka thënë se ka goditur udhëheqjen e Hezbollahut dhe ka shkatërruar rezervat e tij të mëdha të raketave, për shkak të 11 muajve të sulmeve me raketa në Izrael.

Zyrtarët izraelitë argumentojnë se vetëm presioni ushtarak dhe degradimi i aftësive të Hezbollahut do të sigurojë që rreth 60,000 izraelitë të mund të kthehen në shtëpitë e tyre në Izraelin verior.

Pentagoni e përshkruan vendimin për Thaad si pjesë e “rregullimeve më të gjera që ushtria amerikane ka bërë muajt e fundit” për të mbështetur Izraelin dhe për të mbrojtur personelin amerikan nga sulmet e Iranit dhe grupeve të mbështetura nga Irani.

Sipas Pentagonit, një Thaad është vendosur në Izraelin jugor për një stërvitje në vitin 2019, hera e fundit dhe e vetme që dihej se ishte atje.

Një dislokim ushtarak amerikan në Izrael jashtë stërvitjeve është jashtëzakonisht i rrallë, duke pasur parasysh aftësitë e vetë Izraelit.

Ministri i Jashtëm iranian Abbas Araqchi paralajmëroi të dielën se SHBA-ja po rrezikonte jetën e trupave të saj, duke i vendosur ato për të operuar sistemet raketore amerikane në Izrael.

Koha.net