Presidenti Gjerman “Mea culpa” për shtetet Afrikane ish-koloni

Presidenti gjerman Frank-Walter Steinmeier kërkoi falje për mizoritë e epokës koloniale të kryera nga forcat gjermane në Tanzani gjatë një vizite në vendin e Afrikës Lindore.

“Si president gjerman, do të doja të kërkoja falje për atë që gjermanët u bënë paraardhësve tuaj këtu,” u tha Steinmeier, i cili filloi një vizitë tre-ditore në Tanzani të hënën, pasardhësve të heroit lokal të luftës Songea Mbano.

Mbano u var dhe u pre koka së bashku me dhjetëra luftëtarë të tij për organizimin e një kryengritjeje, të njohur si rebelimi Maji-Maji, kundër gjermanëve në fillim të viteve 1900.

Rreth 300,000 njerëz – rreth një e treta e popullsisë indigjene në atë kohë – u vranë në kryengritje, e cila u nxit nga shtypja brutale e vendasve nga kolonizatorët e tyre gjermanë.

Tanganyika, tani Tanzania e sotme, ishte fillimisht një koloni gjermane përpara se të vinte nën kontrollin britanik në 1919.

“Kjo vepër mizore ka lënë gjurmë në shumë breza,” i tha Steinmeier familjes Mbano në muzeun Maji Maji në Songea, Tanzania jugore, sipas një transkripti të fjalimit të tij të siguruar nga presidenca gjermane.

“Më turpëron. Më vjen turp për atë që ushtarët kolonialistë gjermanë i bënë paraardhësit tuaj dhe bashkëluftëtarëve të tij”, shtoi ai, por nuk përmendi dëmshpërblimet.

Tanzanianët kanë reaguar në mediat sociale ndaj kërkimit të faljes së Steinmeier, me një komentues duke thënë: “Të kërkosh falje nuk mjafton … Gjermania duhet të paguajë dëmshpërblimin”.

Gjermania kishte pranuar më parë mizoritë e saj të epokës koloniale në Afrikë.

Në vitin 2021, ajo njoftoi 1.1 miliardë euro (1.3 miliardë dollarë) mbështetje për pasardhësit e viktimave të gjenocidit të epokës koloniale të kryer kundër grupeve etnike Herero dhe Nama në Namibi, një ish-koloni gjermane më shumë se njëqind vjet më parë.

Steinmeier i tha familjes Mbano në Tanzani se vendi i tij do të punonte për gjetjen e eshtrave të Mbanos, të cilat mund të jenë transportuar në Evropë nga trupat gjermane për varrim pas ekzekutimit të tij.

“Ajo që dimë është se shumë mbetje nga Afrika Lindore u sollën në Gjermani në atë kohë dhe u vendosën në muze dhe koleksione antropologjike. Qindra, ndoshta edhe mijëra kafka,” tha ai.

“Unë premtoj se do të punojmë së bashku me ju për të gjetur kafkën e shefit Songea në Gjermani”, shtoi presidenti gjerman.

Steinmeier udhëtoi gjithashtu për në Zambia, me të dyja vizitat që synonin nxitjen e partneriteteve, sipas qeverisë gjermane.

Ajo përkoi me turneun e kancelarit gjerman Olaf Scholz në Afrikën Perëndimore në fillim të javës.

Scholz vizitoi Nigerinë dhe Ganën ku zhvilloi bisedime dypalëshe me liderët e vendeve.