Bota po bëhet më e pasur, por kush po përfiton më shumë?
Vlera e aseteve në të gjithë globin u rrit në 477 trilionë dollarë (441 trilionë euro) në vitin 2023, sipas raportit të pasurisë globale të këtij viti nga Boston Consulting Group (BCG). Kjo është një kërcim prej 4.3%, një shifër e nxitur më e lartë nga një rimëkëmbje e pasurisë financiare, e cila u rrit me gati 7%. Pasuria financiare, një nën-seksion i pasurisë së përgjithshme, përjashton aktivet reale si prona dhe toka, si dhe detyrimet. Këto njohuri vijnë si një shenjë pozitive pas një periudhe të vështirë post-covid, kur normat e larta të interesit dhe zhvlerësimi i monedhës goditën xhepat në të gjithë globin.
Në vitin 2022, pasuria totale u rrit vetëm 0.2%, ndërsa pasuria financiare pati një rënie prej 4%. Megjithatë, BCG vuri në dukje se një rikuperim i plotë ende nuk është arritur. Një rritje totale e pasurisë prej 4.3% është ende modeste krahasuar me një normë mesatare vjetore të rritjes prej 7.1%, e arritur nga 2014 në 2021. Duke parë periudhën nga 2022 deri në 2023, shkalla vjetore e rritjes së pasurisë neto ishte më e larta në Amerikën Latine (7.9%), e ndjekur nga Lindja e Mesme dhe Afrika (7.8%). Kur krahasohet me normën e parashikuar të rritjes vjetore për 2023-2028, Lindja e Mesme dhe Afrika janë në krye (10%), e ndjekur nga Amerika Latine.
Pavarësisht se po përjetojnë rritje më dramatike, kjo nuk do të thotë se këto rajone janë më të pasurat. Përkundrazi, pasuritë janë të përqendruara në masë dërrmuese në Amerikën e Veriut, e ndjekur nga zona e Azi-Paqësorit dhe më pas në Europën Perëndimore. “Pasuria financiare në ekonomitë e zhvilluara të Amerikës së Veriut dhe Europës Perëndimore u godit veçanërisht rëndë në vitin 2022, por të dy rajonet u rikthyen në vitin 2023”, tha BCG. “Amerika e Veriut ishte ndër rajonet me rritjen më të shpejtë, duke përbërë më shumë se 50% të të gjithë pasurisë së re financiare në vitin 2023, e nxitur nga një rimëkëmbje e madhe në tregun e aksioneve.”
Fitimet financiare u rritën dukshëm nga aksionet e teknologjisë dhe gjysmëpërçuesve, me Apple, Nvidia dhe Microsoft duke u bërë kompanitë e para që arritën kapitalizimin e tregut në intervalin prej 3 trilion dollarë (2.77 trilion euro). Rritja në Evropën Perëndimore ishte pak më e ulët për sa i përket pasurisë financiare. Sipas BCG, kjo nuk ishte vetëm për shkak të fitimeve më të vogla të tregut të aksioneve, por investitorët gjithashtu vendosin më pak nga paratë e tyre në aksione.
Pasuria financiare tregoi në mënyrë të ngjashme një vrull të ulët në rajonin Azi-Paqësor, duke u rritur me 5.1% në 2023. Raporti sugjeroi se kjo ishte kryesisht për shkak të një ngadalësimi të krijimit të pasurisë në Kinë, megjithëse pritet një rritje e fortë në periudhën deri në vitin 2028. Për t’u fokusuar në të dhënat nga vendet individuale, është e dobishme të shikoni një Raport paralel të Pasurisë Globale nga UBS, i publikuar gjithashtu të mërkurën.
Një pjesë e studimit, i cili fokusohet në 56 vende, shikon rritjen mesatare të pasurisë për të rritur nga viti 2022 në 2023. Tkurrja më e fortë u vu re në Qipro, me një rënie prej më shumë se 30%. Meksika pasoi në renditje, ku pasuria për popullsi ishte afër 20%. Kazakistani ishte i radhës, duke regjistruar një tkurrje më shumë se 17%. Ndër ekonomitë e Evropës Perëndimore, Zvicra dhe Italia dolën më keq, me rënie prej pothuajse 6% dhe 4% respektivisht.
Në anën tjetër të shkallës, Turqia spikat me një rritje prej më shumë se 157% të pasurisë për të rritur midis 2022 dhe 2023, duke i lënë të gjitha kombet e tjera shumë prapa. Mbretëria e Bashkuar e pa këtë shifër të rritet me afër 10% në vit, ndërsa pasuria e Danimarkës për të rritur u rrit me pothuajse 6%. UBS gjithashtu mblodhi të dhëna për shpërndarjen e milionerëve në të gjithë globin, një numër që pritet të rritet gjatë viteve të ardhshme. Shumica e këtyre individëve janë në SHBA, e ndjekur nga Kina kontinentale dhe më pas në Mbretërinë e Bashkuar.
Edel Strazimiri / SCAN
