Eklipsi diellor, shenjat dhe vёshtirёsitё. Mitet, nga antikiteti deri sot
Vampirët, dragojt, amplitudat dhe indianёt lёshonin shigjetat pёr tё rindezur diellin
Me eklipset diellore nuk ёshtё bёrё kurrё shaka. Tё paparishikueshme dhe tё pakuptueshme, hijet nё planetin e dritёs kanё qenё nga antikiteti deri sot, shenjё e fatkeqёsive tё menjёhershme sesa e lajmeve tё mira.
Arritje e fatkeqёsive nga tё cilat duhet tё mbrohesh me cdo kusht. Ndёrkohё qё sot miljona vrapojnё poshtё e lart nёpёr rrugёt e Amerikёs, eklipsi total i diellit pёr indianёt Chippewa nga Amerika e Veriut duhet “tё rivendonin diellin” me çdo kusht. Shigjetat nisur nga tributё e vendosura kundёr qiellit fitonin gjithmonё, ndonëse atёherё kalonte nё mёnyrё misterioze eklipsi. Lufta e tartarёve tё Siberisё ndёrkohё kundёr njё vampiri tё keq, qё njёherё thithi diellin nё gojё, papritur bёrtiti dhe gjuha pёshtyu jashtё me shumё nxitim.
Pragmatikё, kinezёt antikё pёrpalseshin si bori tё çmendura, hidhnin vazo dhe çdo gjё tjetёr pёr tё trembur dragojtë qё ‘hanin’ diellin. Shumё paqёsore ka qenë strategjia e fiseve Hindu pёr t’i dhёnё forcё astros diellore qё tё luftonte me mostrat qё e gёlltitnin.
Pёr tributё e Alaskёs, eklipsi ishte shenjё e njё dielli tё sёmurё: atёherё ata fshihnin vazot, enёt e kuzhinёs dhe veten e tyre nga kёto rreze tё çuditshme pёr tё shmangur sёmundjet ngjitёse.
Mё alegre kanë qenë interpretimet fantazma-gorike tё tribuve vendёse: Tlingitёt e Australisё e imagjinonin diellin dhe hёnёn tё dashuruar nё njё shkёlqim tё shkurtёr, fshehur brenda njё tende tё pёrmbajtur, tё ulur nё fund. Pёr vendasit e Guyanёs, bёhej fjalё pёr historinё e rivalitetit mes vёllait diell dhe motrёs hёnë: errёsira e eklipsit do tё thoshte qё njё nga dy vёllezёrit ishte hedhur jashtё, duke u lёnё nё vёshtrim vetёm tjetri.
Pa frikё, fantazitё e tribusё kanadeze “Bella Cola”: dielli humbet dritёn vetёm sepse është i ngathёt dhe pa vёmendje, duke sjellë rënien e pishtarit qё mbante gjithmonё nё dorё. Aztekёt ishin të ashpёr, pasi sipas disa historianёve, ofronin sakrifica njerёzore pёr tё ndaluar eklipset diellore.
Por edhe sot, nё muajt dhe madje nё orёt qё paraprinin eventin qiellor tё 2017, shumё kanё lancuar kёshilla dhe dhe ftesa pёr tё qëndruar dhe shikuar. Praktikantё tё teorisё olistike, profetё tё kurёs energjetike, astrologё dhe njerёz tё zakonshёm predikonin qё ёshtё mirё tё mos qёndrosh jashtё gjatё eklipsit.
Ndryshimi nё elektromagnetizmin atmosferik mund tё sjellë dёme. Mё mirё akoma tё ulёsh tendat dhe garazhet dhe tё qёndroni nё shtёpi. Nё qoftё se ёshtё e mundur agjёroni, mbyllni sytё dhe mbi njё jastёk tё bukur, me kёmbё tё lidhura meditoni pёr mrekullitё e universit.