OBSH ngre alarmin: Vapa vret 175 mijë njerëz në vit në Europë

Evropa është kontinenti me ngrohjen më të shpejtë në Tokë dhe të dhënat e vdekjeve po tregojnë ndikimin. Vapa ekstreme po vret më shumë se 175,000 njerëz në vit në Evropë, ka deklaruar sot Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).

Në nivel global, ka pasur rreth 489,000 vdekje të lidhura me nxehtësinë çdo vit midis 2000 dhe 2019, me njerëzit që paguajnë “çmimin përfundimtar” për mosveprimin e klimës. Evropa është kontinenti me ngrohjen më të shpejtë në Tokë, duke llogaritur përqindjen e madhe të vdekjeve globale.

Vlerësimi i tmerrshëm i agjencisë së Kombeve të Bashkuara vjen disa ditë pas thirrjes për veprim ndaj nxehtësisë ekstreme nga Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së António Guterres. “Miliarda njerëz po përballen me një epidemi të nxehtësisë ekstreme – duke u vyshkur nën valët gjithnjë e më vdekjeprurëse të të nxehtit, me temperatura që kalojnë 50 gradë Celsius në mbarë botën […] në gjysmë të rrugës deri në vlim,” tha ai më 25 korrik, në vazhdën e tre ditëve të rekordit.

“Nxehtësia ekstreme është anormaliteti i ri,” shtoi ai, duke vënë në dukje “ndryshimet klimatike të ngarkuara nga karburantet fosile”. “Por lajmi i mirë është se ne mund të shpëtojmë jetë dhe të kufizojmë ndikimin e tij,” tha ai, duke vazhduar të japë zgjidhje në katër fusha kritike.

Si po merr jetë i nxehti ekstrem në Evropë?

Temperaturat në Evropë po rriten me rreth dyfishin e normës mesatare globale. “Në të gjithë rajonin, në 53 shtetet e tij anëtare, njerëzit po paguajnë çmimin përfundimtar”, thotë drejtori rajonal i OBSH-së për Evropën, Dr Hans Henri P. Kluge.

Nga rreth 489,000 njerëz që vdesin nga nxehtësia ekstreme në vit, Evropa është shtëpia e 36 për qind e tyre, rreth 176,040 njerëz. Guterres përshkroi mënyrën se si kushtet përvëluese kanë “mbyllur atraksionet turistike në qytetet e Evropës”, këtë verë.

Tre vitet më të nxehta të regjistruara në Evropë kanë shënuar që nga viti 2020 dhe 10 vitet më të nxehta kanë ndodhur që nga viti 2007. Gjatë 20 viteve të fundit, ka pasur një rritje prej 30 për qind në vdekshmërinë e lidhur me nxehtësinë, me vdekje në rritje pothuajse në të gjitha vende.

Si rezultat, stresi i nxehtësisë është shkaku kryesor i vdekjeve të lidhura me klimën në Evropë. Ekstremet e temperaturës përkeqësojnë kushtet kronike, duke përfshirë sëmundjet kardiovaskulare, të frymëmarrjes dhe cerebro-vaskulare, shëndetin mendor dhe kushtet e lidhura me diabetin, shpjegon Dr Kluge.

Vapa ekstreme është një problem për të moshuarit, veçanërisht ata që jetojnë vetëm. Vapa gjithashtu mund të sjellë një barrë shtesë për gratë shtatzëna.