Pse Bibla etiopiane është më e vjetra dhe më e plota?

Bibla më e vjetër, më e plotë në Tokë. Bibla etiopiane, e cila u shkrua në lëkurën e dhisë, ishte Bibla e parë e krishterë e ilustruar në botë dhe u shkrua rreth fillimit të shekullit të pestë.
Bibla etiopiane, e njohur edhe si Bibla e Kishës Ortodokse Tewahedo të Etiopisë, është një nga versionet më të gjata dhe më të vjetra të Biblës në botë. Ajo përmban libra që nuk gjenden në kanonin biblik të kishave perëndimore, si Kisha Katolike dhe Kisha Protestante. Disa nga këta libra përfshijnë Henokin, Jubilejtë, dhe Barukun e Parë dhe të Dytë. Bibla etiopiane është shkruar kryesisht në gjuhën Ge’ez, një gjuhë liturgjike e Kishës Ortodokse Tewahedo të Etiopisë.
Kjo Bibël ka një rëndësi të madhe kulturore dhe fetare në Etiopi dhe është një pjesë e rëndësishme e trashëgimisë së krishterimit etiopian. Kisha Ortodokse Tewahedo e Etiopisë është një nga kishat më të vjetra të krishtera në botë, me rrënjë që datojnë që nga shekulli i katërt.

Bibla më e vjetër (Bibla etiopiane) përfshin ende Librin e Enokut dhe përmbajtja e saj më duket intriguese. A është ngatërruar gabimisht fjala e Perëndisë? A u hoq gabimisht Libri i Enokut nga Bibla?

Ajo u refuzua në shekullin e 2-të nga Rabinët që donin të mohonin Krishtin (Rabbi Simeon dha një interpretim të ri mbi Zanafillën 6 për të vërtetuar arsyen e tij për të refuzuar librin)

Më pas, në shekullin e 4-të, Agustini shtyu që Libri i Enokut ishte i rremë për të njëjtën arsye që kishte bërë Simeoni në Zanafilla 6.

Libri i Enokut përfundimisht humbi dhe nuk dihej se ekzistonte as në kohën kur Martin Luteri u nda nga Kisha Katolike.

Nuk do të ishte deri në fund të viteve 1700 kur eksploruesi skocez James Bruce do të gjente Përkthimet e Enoch në Etiopi dhe ai solli 3 Geez Translations në Perëndim

Pastaj në fillim të viteve 1800, kur u përkthye në anglisht, por në këtë kohë besohej se ishte një falsifikim i krishterë (për shkak të të gjithë elementëve të ngjashëm me Krishtin)

Më pas, në vitet 1946-1947, u zbuluan rrotullat e Detit të Vdekur dhe midis këtyre rrotullave, u zbuluan disa kopje të Enokut të shkruara në aramaisht (gjuha e Krishtit) që vërtetonin se i njëjti Libër që ruanin etiopianët ishte ai që ekzistonte kur Juda bëri citimin e tij prej saj .

Cilat janë librat në Biblën Etiopiane?

Etiopia ka disa nga rrotullat më të vjetra të Izraelit. Ndryshe nga Bibla e Mbretit Xhejms, e cila përmban 66 libra, Bibla Etiopike përfshin gjithsej 84 libra dhe përfshin disa shkrime që u refuzuan ose humbën nga kisha të tjera. Ka disa fise etiopiane që e kanë adhuruar Perëndinë e Izraelit për më shumë se 3500 vjet. Por kjo nuk do të thotë që të gjithë etiopianët adhurojnë Perëndinë e Izraelit, një numër i madh i popullatës hamite etiopiane janë të ndarë në adhurim ortodoksë, myslimanë, protestantë etj. Por krishterimi u prezantua në Etiopi në shekullin e 4-të dhe Kisha Ortodokse Etiopiane (e quajtur Tewahdo në Etiopi) është një nga organet më të vjetra të organizuara të krishtera në botë.

Mund të thuash një gjë me siguri, Etiopia është një nga qytetërimet më të vjetra në botë që u vendos për herë të parë nga bijtë e Hamit pas përmbytjes së Noeut. Ata gjithashtu kishin të gjitha rrotullat e Dhiatës së Vjetër dhe të Dhiatës së Re, plus rrotulla të papara më parë në biblat e krishtera johebrenj dhe i kishin ato shumë kohë përpara se të hynte në kulturën e tyre Krishterimi në shekullin e 4-të. Shumë thonë se disa fise në Etiopi kanë adhuruar Perëndinë e Izraelit për 1000 vjet, për të mos përmendur që disa nga pasardhësit e vërtetë të fiseve të humbura të Izraelit jetojnë ende në Afrikë dhe Etiopi. Edhe të ashtuquajturit hebrenj që sot jetojnë në Izrael nuk mund ta mohojnë pretendimin e tyre, kur ata kanë më shumë prova të trashëgimisë së tyre gjeologjike në Izrael sesa hebrenjtë evropianë. dhe ata mund ta vërtetojnë atë.

Përgatiti: Albert Vataj