Analiza/ Greqia do t’i kthejë shpinën Tsipras, kundërshtari i tij preferohet nga biznesi dhe investitorët

Greqia shkon të dielën në zgjedhjet e para që kur vendi doli prej rrënimit të ekonomisë.

Votuesit janë përballë një zgjedhjeje: Dhënia e një mandati të dytë kryeministrit të krahut të majtë Alexis Tsipras, ose mbështetjes së Kyriakos Mitsotakis, kreut të partisë së qendrës së djathtë Demokracia e Re.

Sondazhet tregojnë se Mitsotakis ka më shumë mundësi për të fituar dhe madje mund të sigurojë një shumicë absolute. Konsulenti i mëparshëm i menaxhimit, i arsimuar në Harvard, ka fituar besimin e investitorëve falë manifestimit të tij. Ai premton uljen e taksave dhe përmirësimin e mjedisit të biznesit. Nëse ai mund ta vërë të gjithën këtë në praktikë, Greqia ka një shans të mirë për t’u kthyer më në fund sikurse ka qenë.

Tsipras në detyrë e ka kthyer vendin tek rritja ekonomike, por vetëm pas thyerjes së premtimeve të tij fillestare dhe duke e zhytur ekonominë në një recesion të dhimbshëm dhe të panevojshëm nga i cili sapo ishte shëruar.

Produkti i Brendshëm Bruto u rrit me 1.9% vitin e kaluar dhe Komisioni Evropian pret që të rritet me 2.2% më shumë në dy vitet e ardhshme. Greqia ka ende një borxh të madh publik, që tejkalon 180% të PBB-së.

Por financat publike po vinë ngadalë në vend: Athina është në rrugë të mbarë për të drejtuar një suficit primar, neto nga pagesat e interesit, prej 2.9% të PBB këtë vit, sipas Bankës së Greqisë. Kjo është pak më poshtë objektivit 3.5% të vendosur nga kreditorët ndërkombëtarë të vendit dhe vjen pasi qeveria ka bërë një kursim të konsiderueshëm gjatë viteve të fundit.

Tsipras mund të marrë disa kredi për të përmirësuar më tej ekonominë greke. Në vitin 2015, pasi bëri premtime të egra se do të ishte në gjendje të ndryshonte kushtet e vendosura nga të tjerët për rigjenerimin e ekonomisë, ai zgjodhi të mbajë Greqinë në eurozonë pas nënshkrimit të një pakete reformash shtrënguese dhe strukturore. Sikur ai të vendoste të linte monedhën e vetme, një kolaps ekonomik do të kishte gjasa të pasonte atë vendim. Në vend të kësaj, Tsipras rrëzoi aleatët e tij më radikalë, përfshirë ministrin e financave Yanis Varoufakis, i cili fshehurazi po zhvillonte mënyra për të zhvilluar një sistem pagesash paralele.

Megjithatë, çmimi për fitoren e Tsipras-it ishte me shumë vuajtje. Qeveria duhej të impononte kontrolle kapitale për të ndaluar derdhjen e parave nga sistemi bankar për shkak të rrezikut të redenominimit në drakme të reja. Ekonomia, e cila ishte në rrugë për një rikthim të mirë, u tkurr për dy vjet rresht.

Tsipras tani po punon në një platformë të rishpërndarjes, të cilën ai e beson se qëndron në një kontrast të fortë me axhendën pro-biznesit të qendrës së djathtë. Në prag të zgjedhjeve evropiane të muajit maj, ai përdori disa nga tepricat fiskale për t’i dhënë pensionistëve një bonus dhe shkurtime të taksave të fondeve. Por elektorati duket se është i lodhur me Tspiras: Mitsotakis fitoi një sukses të jashtëzakonshëm, duke e detyruar Tsipras të thërriste zgjedhje të përgjithshme të parakohshme. Syriza tani po rezulton me 24.3% të votave, sipas sondazhit të fundit të Alco, pra prapa Demokracisë së Re, e cila është në 34%. Sondazhet e tjera gjithashtu i japin grupit Mitsotakis një udhëheqje të qartë.

Mitsokakis do të kërkojë të hapë oligopolet e mbrojtura të Greqisë ndaj konkurrencës, diçka që Tsipras nuk ka arritur të bëjë. Ai do gjithashtu që të lehtësojë investitorët e huaj për të vënë paratë e tyre në Greqi.

Me mandatin e tij të ri politik, ai mund të jetë në gjendje të marrë kushte më të mira nga kreditorët ndërkombëtarë të vendit, duke përfshirë lehtësimin e mëtejshëm të borxheve. Me fat, ai gjithashtu mund të marrë një koncesion për të ulur suficitin e pritshëm primar prej 3.5% çdo vit deri në vitin 2022 dhe një mesatare prej 2.2% më pas.

Natyrisht, ekziston rreziku që Mitsokakis, gjithashtu të zhgënjejë elektoratin dhe investitorët. Interesat e mundshme mund të provojnë shumë për të kapërcyer, diçka që mund të dëmtojë përpjekjet e tij për të nxitur rritjen dhe për të kërkuar kushte më të mira nga BE. Një rënie tjetër në zonën e euros ose një krizë në Itali mund të godiste edhe ekonominë greke.

Por pas katër viteve të premtimeve të thyera, votuesit janë gati të kthejnë faqen, duke mos votuar më Tsipras.

Burimi: Bloomberg