SHBA, 8 mln dollarë për të luftuar propagandën ruse në Maqedoni

Moska po bën përpjekje të mëdha për të dështuar referendumin e 30 shtatorit në Maqedoni, ku maqedonasit do të deklarojnë nëse e pranojnë hyrjen e vendit në BE dhe NATO apo jo.

Raportimi vjen nga New York Times dhe sipas saj qëllimi kryesor i kësaj fushate propagandistike që zhvillohet në rrjetet sociale dhe mediat maqedonase është parandalimi i anëtarësimit në NATO-s.

Gazeta amerikane tha se Kongresi Amerikan ndau 8 milionë dollarë nga fondet buxhetore në fillim të vitit 2017 për të luftuar propagandën ruse në Maqedoni, por paratë ende nuk janë përdorur.

Këto para janë pjesë e 120 milion dollarëve që Kongresi i ka ndarë në vitin 2016 dhe 2017 për të ndalur vendosmërisht përpjekjet e Rusisë, për të përhapur lajme të rreme dhe hakuar sistemet e institucioneve demokratike dhe në zgjedhjet e Shteteve të Bashkuara.

“Fondet për të luftuar propagandën ruse në Maqedoni u mbajtën për një vit dhe ende duhet të shpërndahen në mënyrë efektive”, tha një burim anonim për gazetën.

Qeveria e SHBA ka ndarë 2 milionë dollarë për Maqedoninë për forcimin e sundimit të ligjit dhe luftimin e korrupsionit. Burimi konfirmoi se Shtetet e Bashkuara kanë ndarë më shumë se 1 milion dollarë në vit në ndihmë të sigurisë dhe mbrojtjes në vend.

Sekretari amerikan i Mbrojtjes, James Mattis, sot është në një vizitë zyrtare në Shkup.

“Gjatë qëndrimit të tij këtu, Mattis do t’u kërkojë maqedonasve të votojnë në referendum,” tha Eric Pahon, një zëdhënës i Pentagonit.

Pentagoni është në anën e Maqedonisë dhe Mattis do të theksojë rëndësinë e SHBA-ve që të japë 5 milionë dollarë ndihmë vjetore për sigurinë dhe mbrojtjen e vendit, shtoi ai.

“Rusia po përpiqet ta bindë Maqedoninë se do të braktiset nga Perëndimi, se Rusia ka një ndikim të qëndrueshëm në Ballkan, por kjo nuk është e vërtetë,” tha Pentagoni.

Tërheqja e vendit në orbitën e NATO-s, nëpërmjet ndryshimit të emrit, do të zvogëlojë ndikimin e Moskës në rajon.

“Integrimi i Maqedonisë në NATO është një nga këqijat më të këqija të Rusisë”, tha Pahon.

Sipas korrespondentit të MIA-s në Uashington, burimet diplomatike thonë se në Facebook çdo ditë ka 40 faqe të reja që ngrenë dhe inkurajojnë njerëzit që të bojkotojnë referendumin. Këto faqe dalin jashtë Maqedonisë dhe ndjekin të njëjtin model të ndërhyrjes së Rusisë në zgjedhjet në vendet e tjera.

“Rusët po derdhin shuma të mëdha parash ndaj kundërshtarëve të Traktatit me Greqinë dhe mbështetin politikanë nacionalistë”, tha Michael Carpenter, një ish-anëtar i lartë në administratën e Barak Obamës dhe një bashkëpunëtor në Qendrën Penn Biden për Diplomacinë dhe Angazhimin Global.

Nuk ka dyshim se Moska financon grupet pro-ruse në Maqedoni për dështimin e referendumit mbi emrin e vendit, tha sekretari i mbrojtjes i SHBA, James Mattis, në avion  gjatë fluturimit në Shkup.

“Ata transferuan para dhe zhvilluan gjithashtu fushata për një ndikim më të gjerë,” tha Mattis, “i cili mbërriti në Maqedoni këtë mëngjes”, raportoi Washington Post.

“Duhet ta lëmë popullin maqedonas të vendosë vetë”, tha Ministri i Shtetit, duke dënuar përpjekjet e Rusisë për të përdorur paratë dhe ndikimin e tyre për të ndërtuar një opozitë në sondazhet e ardhshme që do të hapin rrugën për vendin – atë që Moska është kundër, “tha Ëashington Post.

Gazeta thotë se më 30 shtator maqedonasit do të votojnë nëse do të miratojnë emrin e ri – Maqedonia Veriore në një përpjekje për të qetësuar Greqinë, e cila për vite ka bllokuar rrugën e Maqedonisë drejt NATO-s dhe Bashkimit Evropian.

Por çdo përparim drejt anëtarësimit në NATO të vendit ballkanik është fuqimisht kundër Rusisë, e cila nuk dëshiron që Aleanca të zgjerohet në zona që dikur ishin nën ndikimin e Moskës, tha Ëashington Post.

Gazeta kujton se Mattis është i fundit në një seri liderësh ndërkombëtarë që vizitojnë Maqedoninë për të shprehur mbështetjen për referendumin dhe njëkohësisht është edhe zyrtari më i lartë i SHBA që viziton vendin.

Mattis tha se ai dhe aleatët e tjerë të NATO-s publikisht thonë atë që ata mendojnë.

“Ne nuk japim para për njerëzit prapa skenave, nuk bashkojmë partitë që kontrollojmë ose përpiqemi të kontrollojmë”, tha Mattis.

“Ekziston një fushatë influence, e cila po përpiqet të blejë njerëzit dhe një përpjekje për të mbështetur organizatat pro-ruse”, tha Laura Cooper, Zëvendës Ndihmës Sekretarja e Mbrojtjes së SHBA, përgjegjës për Rusinë dhe rajonin.

Ajo tha se nuk mund të japë detaje mbi pagesat, por tha se SHBA ishte në dijeni të mbështetjes financiare që Moska u jep individëve dhe grupeve pro-ruse që punojnë për të minuar referendumin.

Rusia “tani me dezinformime dhe forma të tjera të ndikimeve malinje po përpiqet të ndryshojë mendimin e popullit maqedonas”, thotë ajo, duke tentuar të bindin njerëzit se vota nuk është decizive dhe se nuk është hapi i fundit për duke iu bashkuar NATO-s.

Evelyn Farkas, një ekspert rajonal dhe ish këshilltar në ministrinë e mbrojtjes, tha se vizita e Mattis në Maqedoni mund të ndihmojë në nxitjen e mbështetjes për ndryshimin e emrit.