12 fazat e një viti pandemik nga Covid-19, nga Wuhan te vaksina

31 dhjetor 2019, ishte data kur autoritetet kineze folën për një shpërthim të një pneumonie misterioze në Wuhan, e cila më vonë u zbulua se ishte shkaktuar nga Covid-19. Bota ka ndryshuar në mënyrë dramatike. Viti 2020, i cili pa shpërthimin e mbi 200,000 studimeve shkencore të botuara mbi këtë sëmundje të re, të quajtur Covid-19, por gjithashtu një pandemi dezinformuese, shoqëruar me zemërim dhe konfuzion politik, siç analizon revista Science, e cila ripërshkon fazat e këtyre 12 muajve.

JANAR-Zbulohet që shkaku i pneumonisë misterioze është një koronavirus i ri, sekuenca gjenetike e të cilit është botuar më 10 janar, dhe që më 26 janar rezulton të jetë 96.2% e ngjashme me një koronavirus të lakuriqëve. Konfirmohet transmetimi i virusit të ri nga njeriu te njeriu dhe më 23 janar në Wuhan vendoset bllokimi, ndërsa më 30 janar Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) shpalli epideminë një emergjencë ndërkombëtare të shëndetit publik.

SHKURT-Anija e lundrimit Diamond Princess fillon një karantinë 2-javore dhe rezulton se faktorët e rrezikut për format e rënda të Covid janë për seksin mashkull si hipertensioni, sëmundjet e zemrës dhe diabeti. Më 19 shkurt, studiuesit vëzhguan strukturën e virusit dhe proteinës së tij Spike dhe më 21 shkurt u identifikua në Itali, pacienti 1.

MARS-Me 11 Mars OBSH shpall pandeminë. Imperial College në Londër parashikon që sistemet shëndetësore do të bien në kolaps, ndërsa Nju Jorku bëhet epiqendra e epidemisë amerikane. Është konfirmuar që virusi mund të transmetohet nga ajri, ndërsa agjencia amerikan për kontrollin e barnave dhe administrimi të ushqimit dhe drogave (FDA) autorizon përdorimin emergjent të hidroksiklorokinës dhe Moderna fillon punën për vaksinën.

PRILL-Zbulohet që Covid-19 dëmton zemrën, enët e gjakut, veshkat dhe trurin. Në SHBA, autoritetet shëndetësore bëjnë thirrje p;ër mbajtjen e maskës dhe kemi të dhënat e para mbi efektin mbrojtës të vaksinës anti-Covid tek majmunët. Zbulohet që asimptomatikat luajnë një rol të rëndësishëm në infeksionet dhe remdesivir zvogëlon ditët e shtrimit në spital te pacientët me sëmundje kritike.

MAJ-SHBA autorizon përdorimin emergjent të remdesivir dhe nis operacionin Warp Speed, një partneritet publik-privat i nisur nga Shtetet e Bashkuara për të lehtësuar dhe përshpejtuar zhvillimin, prodhimin dhe shpërndarjen e vaksinave dhe terapive.

QERSHOR-Disa revista, të tilla si Lancet dhe Neë England Journal, tërheqin disa studime të botuara sepse ato përmbajnë të dhëna të rreme. Shihet që hidroksiklorokina nuk zvogëlon vdekjet në pacientët e shtruar në spital dhe më 15 qershor Shtetet e Bashkuara anulojnë përdorimin emergjent të këtij ilaçi. Nga ana tjetër, deksametazoni, zvogëlon vdekjet në pacientët e shtruar në spital me një të tretën.

KORRIK-SHBA komunikon qëllimin e saj për t’u larguar nga OBSH dhe ka studimet e para që tregojnë efektet afatgjata të Covid.

GUSHT-Është rasti i parë i konfirmuar i riinfektimit të Covid. Mjekët dhe studiuesit fillojnë të shihen si armiq dhe lulëzojnë teoritë e konspiracionit.

SHTATOR-Dy të tretat e vendeve, përfshirë BE-në, bashkohen me Covax, programin e OBSH-së për qasje globale në vaksinat anti-Covid. Rezulton se deri në 14% të formave të rënda të Covid janë të lidhura me faktorë gjenetikë.

TETOR-Evropa dhe Shtetet e Bashkuara fillojnë të përballen me valën e dytë të pandemisë.

NËNTOR-Kompanitë Pfizer-Biontech dhe Moderna publikojnë të dhëna për efektivitetin e vaksinave të tyre, të cilat arrijnë 95%.

DHJETOR-Më 2 dhjetor Mbretëria e Bashkuar është shteti i parë që autorizon vaksinën Pfizer-Biontech, e ndjekur nga SHBA dhe më pas në 21 dhjetor BE, ku vaksinimet fillojnë në 27 Dhjetor.