Blendi Gonxhja: Kalaja e Gjirokastrës, simbol i krenarisë shqiptare, që ruan brenda saj shekuj histori
Blendi Gonxhja, Ministër i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, ka publikuar një foto të kalasë së Gjirokastrës me mbishkrimin: Kalaja e Gjirokastrës, simbol i krenarisë shqiptare, që ruan brenda saj shekuj histori.
Kalaja e Gjirokastrës është një nga monumentet më të njohura dhe të vlerësuara të trashëgimisë kulturore shqiptare. E vendosur mbi një kodër dominuese që ofron pamje të mrekullueshme të qytetit dhe luginës së Drinos, kjo kala është një simbol i krenarisë kombëtare dhe një dritare drejt së kaluarës së pasur historike të Shqipërës.
Kalaja e Gjirokastrës daton në antikitet, megjithatë, forma e saj aktuale filloi të merrte formë në Mesjetë. Në shekujt XV-XVI, ajo u përforcua dhe u zgjerua nga perandoria osmane, duke u kthyer në një pikë të rëndësishme strategjike. Struktura është pasuruar me elementë të ndryshëm arkitekturorë në periudha të ndryshme historike, duke reflektuar ndikimet kulturore dhe ushtarake të kohës.
Gjatë periudhës së Luftës së Dytë Botërore dhe regjimit komunist, kalaja u përdor si burg politik, duke ruajtur brenda saj histori të dhimbshme, por të rëndësishme për të kuptuar realitetin e kohës.
Kalaja është një thesar i vërtetë kulturor. Brenda saj gjenden objekte dhe struktura të cilat flasin për historinë dhe kulturën e rajonit. Muzeu i Armëve, i vendosur në një pjesë të kalasë, ekspozon armë dhe pajisje që datojnë nga periudha të ndryshme historike. Po ashtu, aty ndodhet një avion ushtarak amerikan, i cili konsiderohet si një kujtim nga periudha e Luftës së Ftohtë.
Kalaja ruan gjithashtu disa kisha dhe struktura të tjera fetare, të cilat pasqyrojnë larminë fetare dhe kulturore të Gjirokastrës. Aty gjenden edhe galeri dhe tunele të fshehta, që tërheqin vizitorët për misterin dhe funksionin e tyre historik.
Përveç vlerës historike, Kalaja e Gjirokastrës është një simbol i krenarisë shqiptare. Ajo nënkupton rezistencën, fuqinë dhe vazhdimësinë e një kombi që ka kaluar përmes sfidave të shumta historike. Sot, ajo është një nga destinacionet kryesore turistike të Shqipërës, duke tërhequr vizitorë vendas dhe të huaj.
Festivali Folklorik Kombëtar, i cili zhvillohet rregullisht në kalanë, është një ngjarje madhështore që promovon kulturën shqiptare dhe tërheq artistë nga e gjithë Shqipërë dhe diaspora.
Kalaja e Gjirokastrës mbetet një trashëgimi e gjallë e së kaluarës së Shqipërë. Ajo është një monument që flet për të kaluarën dhe frymëzon brezat e ardhshëm me krenarinë dhe pasurinë e saj kulturore. Një vizitë në këtë kala është një udhëtim nëpër shekuj histori dhe një përjetim unik për këdo që dëshiron të zbulojë shpirtin e vërtetë të Shqipërës.
Albert Vataj