“E adhuronin dhe i puthnin dorën”, kryeministri Rama kujton intelektualen shqiptare Sevasti Qiriazi: Grua e madhe!

Kryeministri Edi Rama ka bërë homazh për intelektualen shqiptare, Sevasti Qiriazi. Nëpërmjet një postimi në Facebook, kreu i qeverisë shprehet se ajo ishte një grua që e adhuronin të gjithë dhe se vajzat në Toskëri i puthnin dorën. Këtë kujtim ai e ka bërë në ditën e saj të vdekjes, ku shprehet se ajo ishte një lloj “mëme mëkuese” e parimeve të jetës kombëtare.

Postimi i Ramës

HOMAZH/ SEVASTI QIRIAZI ndërroi jetë më 30 gusht 1949, kur emri i saj ishte vendosur në Indeksin e kujtesës së ndaluar. Një nga gratë me më ndikim të botës shqiptare, në kapërcyell të shek. XIX dhe XX, ndërronte jetë pasi i pat mbijetuar dhjetra ndërrimesh të pushteteve dhe kalonte matanë në heshtje. Duke i mbyllur të famshmin Institut Kyrias, themeluar prej saj në vitet’ 20, e duke e zhveshur prej rolit në emancipimin kombëtar, diktatura komuniste synoi të zhbënte ndikimin moral dhe shpirtëror të kësaj gruaje të madhe.

Sevastia, motër e Parashqevisë, Gjergjit e Gjerasimit, bashkëshorte e Kristo Dakos, atdhetarit me plot merita, iu bë Shqipërisë dhe shqiptarëve një lloj “mëme mëkuese” e parimeve të jetës kombëtare dhe e primatit të gjuhës shqipe. Naimi e trajtonte si të barabartë, rilindasit i puthnin dorën dhe i drejtoheshin me venerim në korrespondencat e tyre, vashat e Toskërisë e adhuronin si mësuese të shkollës së tyre të parë, komitët e mbronin sikur ta kishin motrën e madhe prej nëne. Nuk kishte asokohe zonjëza që merreshin aq seriozisht në konsideratë dhe që shquheshin me siluetën e tyre në debatin publik, në botën ultramashkullore të Shqipërisë së asaj kohe, si motrat Qiriazi. Fuqi kujdestare e nismave më të goditura në planin kombëtar, në atdhe e në diasporë, Sevastia i ndihu përparimit të fletores “Ylli i Mëngjesit” dhe formimit të Partisë Kombëtare. Bëri përçapje gjatë Konferencës së Paqes, me një mijë e një mënyra, për të shmangur cënimet territoriale, duke i dhënë një dorë të çmuar bashkëshortit, Kristo Dako, protagonist i përleshjeve diplomatike në Versajë.

Kontributet e Sevastisë janë të mahnitshme dhe nuk është më i parëndësishmi prej tyre ndikimi që arriti të ushtrojë mbi elitat shqiptare. Ky ndikim përbashkoi edhe më shumë gjindjen, zbuti edhe më tej dasitë dhe tregoi se, siç thoshte një poet i madh francez, kudo e kurdoherë, “la femme est l’avenir de l’homme” – gruaja është e ardhmja e njeriut. Padyshim.