Ilir Meta: Fakti që injoranca nuk ka qëndruar indiferente edhe ndaj meje, nuk më ka shqetësuar

(Botuar me 24 mars 1993 në KOHA JONE)

-Intervistë me deputetin Ilir Meta- 

Është me interes të dimë se ç’bëhet me imunitetin tuaj tani pas 8 muajsh nga ngjarjet e Poliçanit?

Edhe unë s’di shumë, përveç faktit që as imuniteti nuk më është kthyer, por as ndonjë ftesë për gjyq nuk më është bërë. Për hollësira të mëtejshme do të ishte mirë t’i drejtoheshim  Prokurorit të Përgjithshëm, ose atij të Skraparit sepse ata janë kompetentë për këtë çështje, meqë ishin edhe nismëtarë në kërkesën për heqjen e imunitetit. Se ata dinin shumë që para se të kërkonin heqjen e imunitetit tim, e jo tani pas 7 muaj hetime.

Pra vazhdoni të jeni i pandehur. Si ndiheni?

Po. I pandehur nga një akuzë e paligjshme në hetime të paligjshme si rezultat i një kërkese të paligjshme, pas një votimi të paligjshëm. Kjo paligjshmëri që është kryqëzuar ndaj meje prej më se kaq muajsh më bën që ndonëse të jem  i pandehur juridikisht, moralisht të mos ndihem i tillë.

Si e parashikoni fundin e kësaj odiseje të pakëndshme?

Vështirë të parashikosh fundin e asaj që nuk je i bindur nëse ka filluar realisht. Unë shpresoj që, me një gjyq të mundshëm ndaj meje, çështja e Poliçanit të fillojë të shkojë drejt së vërtetës. I kam parashikuar të gjitha variantet e mundshme, përveç atij më normalit, që është mbyllja e hetimeve dhe kthimi i imunitetit. Unë me organet e drejtësisë kam qenë shumë korrekt që para se ato të ndërmerrnin kërkesën për heqjen e imunitetit. Deklaratat e mira si në Parlament, një ditë pas ngjarjes ashtu edhe në hetuesi, si dëshmitar janë vërtetuar edhe në gjyqin e Poliçanit. Kjo tregon përgjegjësinë time në ushtrimin e detyrës si deputet konform ligjit. Ndërsa ata nuk po tregohen korrekt me përgjegjësinë që kanë, për pasojat që kanë shkaktuar ndaj meje në mënyrë të paligjshme. Unë s’kam ndërmend që t’i drejtohem Parlamentit për të kërkuar imunitetin, pasi e kam fituar betejën me të që kur drejtuesit e tij dhe shumica s’guxuan që seanca e heqjes së imunitetit të jepej në televizion. Pra ata ishin të bindur se po zhvillonin një seancë amorale, çka e tregon edhe fakti se kryetari i komisionit të mandateve nuk pranoi të lexonte raportin e komisionit, duke ia lënë atë një kolegeje më të zellshme.

Ndoshta po të mos kishit shkuar në Poliçan ju nuk do të kishit pasur pasoja?

Nuk mund të parashikoj se si do të kishin rrjedhur ngjarjet në një rast të tillë. Madje disa persona më sugjeruan që të mos shkoja, se mos më akuzonin për organizator etj. Por unë, pa kurrfarë kompleksi, mora vendim personal për t’u nisur dhe besoj se ia arrita qëllimit duke qetësuar situatën dhe duke lehtësuar nxjerrjen e dy ushtarakëve bashkë me ndihmën e qytetarëve të Poliçanit. Nëse atë natë në Poliçan do të ishte realizuar projekti i parashikuar, padyshim që do të kishte pasur gjakderdhje. Kjo çfarë ndodhi ishte pasoja më e paktë e mundshme. Po përse shkaktuan reaksion veprimet e mia që ishin konform ligjit? Siç duket atyre që më sulmuan nuk ju interesonte që situata në Poliçan të qetësohej. Përkundrazi, dhe gjithë mundi i tyre për ta sajuar aq mrekullisht atë ngjarje shkoi më kot nga ndërhyrja ime. Janë pikërisht ata që më sugjeruan dhe kërcënuan që të largohesha nga Shqipëria se do ta pësoja, por unë s’kisha ndërmend t’u jepja kënaqësinë që të më quanin fajtor pa qenë i tillë.

A mendoni se ky është presion ndaj jush?

Faza e presioneve kaloi pa sukses ndaj meje. Por duke më sulmuar në atë mënyrë synohej më shumë për shantazh ndaj të tjerëve. Pas premtimeve dhe presioneve i vjen radha denigrimit. Por ky është mjaft relativ pasi varet se ndaj kujt drejtohet dhe nga kush? Çdo gjë kur teprohet kthehet në të kundërtën e vet.

Pra, pas gjithë atyre sulmeve si e keni ndjerë veten?

Fakti që injoranca nuk ka qëndruar indiferente edhe ndaj meje, nuk më ka shqetësuar.

A jeni dakord me një opsion të përhapur se ju u tradhtuat nga PS-ja?

Kam besim se PS nuk më ka tradhtuar, dhe këtu kam parasysh masën e gjerë të anëtarëve dhe simpatizantëve të saj. Megjithatë për mua më e rëndësishmja në aktivitetin tim është se çfarë mbroj unë, dhe ajo çka unë mbroj është progresive. Këtë jam gati ta mbroj edhe i vetëm, ndërkohë që s’ndihem i vetmuar.

Po kështu flitet se Berisha ka qenë implikuar në çështjen tuaj.

Me sa di unë, Presidenti ynë i nderuar është malësor. Unë malësorët i njoh mirë dhe kam konsideratë për ta. Nga ky këndvështrim ai veç ligjeve të shtetit që drejton, respekton edhe traditën e malësorit, ndaj besoj se s’ka pasur arsye të sulmonte pas krahëve, veçanërisht mua, që çfarë kam pasur ia kam thënë përballë. Aq më shumë raporti i moshës sime me të tijën i largon dyshimet për një implikim të mundshëm. Nisur nga ato që kam lexuar në shtyp, del që ai është njoftuar për këtë problem gjatë bisedës telefonike me Nanon, natën e heqjes së imunitetit tim. Siç duket pamjaftueshmëria e kohës e pengoi atë të parandalonte sulmin e paligjshëm ndaj meje. Kam përshtypjen se tani ai e di se ma kanë kthyer imunitetin, se po ta dinte që një deputet i opozitës ndiqet politikisht pa asnjë fakt juridik do të kish ndërhyrë me autoritetin e tij për t’i thënë ndal kësaj shkelje kushtetuese që s’pati kurajë ta bënte as gjykata përkatëse që paguhet për këtë punë. Presidenti duket i ndjeshëm ndaj të drejtave të njeriut, që shprehet edhe në faktin se ai na dërgoi me përparësi për ta aprovuar si kapitull të parë të Kushtetutës së ardhshme, atë të drejtave të njeriut.

A mendoni se ka kompromise Nano-Berisha?

Nuk është në natyrën time të flas me supozime. Vetë pluralizmi i presupozon marrëveshjet dhe kompromiset e s’mund të kuptohet pa to, por ato duhet të jenë të hapura në mënyrë që t’i shërbejnë demokracisë e kombit e të mos kufizohen në realizimin e interesave për pushtet të disa personave, cilëtdo qofshin ata.

Nisur nga shumë paradokse që po shfaqen në jetën politike shqiptare, sot flitet me shqetësim për të ardhmen e demokracisë. Cili është mendimi juaj?

Ndryshimet janë të pashmangshme në të ardhmen. Problem kryesor është se kush do t’i kontrollojë dhe si? Institucionet demokratike apo kupolat partiake? Nga ky raport do të varet nëse do të kemi demokraci të kontrolluar apo të manipuluar. Për këtë të gjithë duhet të ndërgjegjësohen se shpëtimi i tyre është vetvetja dhe fatet të mos ua besojnë verbërisht disa personave si dikur. Në këtë mënyrë të gjithë do marrin pjesë në transformimin e shoqërisë (duke filluar nga vetja) për të synuar demokraci për të gjithë. Natyrisht kjo është idealja, por duke e synuar atë ne mund dhe duhet të përmirësojmë realitetet e deformuara nga pesha e mentaliteteve të kaluara, mungesa e përvojës dhe politizimet e tepruara.

Doktor Pashko në një intervistë dhënë kohët e fundit ju përmend për mbrojtjen që ju dhe studentët e tjerë i bëtë në tetor 1990, kur liderët e PP kërkuan ta denigronin. Po kështu ju keni qenë një nga 30 studentët që takuat R. Alinë për pluralizmin politik. Do të ishte me interes të dinim se si u lidhët me PS?

Ajo çka thotë dr. Pashko në intervistën e tij te “Lajmëtari” qëndron. Së pari, ne mbrojtëm pikëpamjet e shfaqura nga Pashko dhe padyshim edhe atë, i cili influencoi në ngritjen e ritmit të goditjeve ndaj sistemit të perënduar. Emisarët e PP-së, jo vetëm që nuk e denigruan por patën rastin të mësojnë se nuk ishte i vetëm. Prononcimi im i hapur si në këtë rast dhe në të tjera, para dhe pas tij, solli që dy muaj më vonë studentët e fakultetit të më zgjidhnin bashkë me dy shokë të tjerë si përfaqësues në takimin me ish Presidentin, ndërsa lidhja ime me PS i takon janarit të kaluar. Fillimisht unë u bashkova me rininë eurosocialiste dhe pastaj me PS. Nëse e para u realizua pa rezerva, e dyta më gradualisht. Me këtë rast nuk e shihja veten si individ në PS, por si përfaqësues i një formacioni rinor. Në politikë më kanë angazhuar bindjet e mia për socializmin demokratik për të cilin kam pasur disa njohuri që më parë.

Cili është mendimi juaj lidhur me kërkesën e PS për dorëheqjen e Qeverisë?

Dorëheqje do të ishte puna më e mirë që mund të bëjë kjo qeveri e cila ka kohë që ka hequr dorë nga zgjidhja e problemeve kryesore që ka vendi.

A jeni për zgjedhje të parakohshme?

Për mendimin tim kjo qeveri ose më saktë kjo mënyrë qeverisje është pasojë e një strukture të papërshtatshme politike parlamentare. Në të gjitha vendet e Lindjes, të cilat janë në fazën e tranzicionit, zgjedhjet e parakohshme kanë qenë një mënyrë për të amortizuar tronditjet që shkakton tranzicioni. Natyrisht edhe Shqipëria s’mund të bëjë përjashtim, për më tepër që ka probleme më të mprehta ekonomike, sociale e politike. Ndryshimet janë të pashmangshme.