”Nature” zgjidh dilemën, Veza ishte e para dhe jo pula!

Veza e pulës ishte e para dhe jo kjo e dyta.

Zgjidhja e dilemës shekullore sugjerohet nga një organizëm i lashtë njëqelizor që u shfaq në Tokë mbi një miliard vjet më parë, pra shumë përpara kafshëve, të cilat në kodin e tij gjenetik kishin tashmë udhëzimet e nevojshme për të formuar një organizëm shumëqelizor shumë të ngjashëm me të parën, fazat e embrionit.

Zbulimi është publikuar në revistën ”Nature” nga grupi kërkimor në Universitetin e Gjenevës, i udhëhequr nga biologia Omaya Dudin.

Organizmi njëqelizor primordial në qendër të studimit, i quajtur Chromosphaera perkinsii, u zbulua në vitin 2017 në sedimentet detare të Havait dhe u konsiderua menjëherë një model i paçmuar për hetimin e mekanizmave që çuan në kalimin nga organizmat njëqelizorë në organizmat shumëqelizorë në Tokë.

Duke studiuar Chorosfera perkinsii në laborator, studiuesit zbuluan se kur organizmi njëqelizor arrin madhësinë e tij maksimale, ai ndalon së rrituri dhe fillon të ndahet, duke formuar një koloni shumëqelizore që përfshin të paktën dy lloje të ndryshme qelizash.

Ky grup qelizash ka një ngjashmëri të jashtëzakonshme me fazat e hershme të embrioneve të kafshëve, si në strukturën 3D ashtu edhe në aktivitetin e gjeneve.

Bazuar në këto dëshmi, studiuesit arrijnë në përfundimin se programet gjenetike që rregullojnë diferencimin qelizor dhe zhvillimin e organizmave shumëqelizorë ishin ndoshta tashmë të pranishëm mbi një miliard vjet më parë, shumë përpara se kafshët të shfaqeshin në Tokë./  a.jor.