Rusia tërhiqet nga CERN, nga projekti më i madh kërkimor shkencor në botë

Fundi i dekadave të bashkëpunimit me Rusinë është i afërt në Organizatën Evropiane për Kërkime Bërthamore (CERN) në Gjenevë, me Moskën e cila pritet të tërhiqet në fund të muajit.

Beate Heinemann, drejtoreshë e divizionit të fizikës së grimcave në “Electron Synchrotron” (DESY) në Hamburg, tha se tërheqja e Rusisë mund të kishte shumë pasoja negative për projektin.

“Nuk është sikur disa kërkime tani do të jenë të pamundura për shkak të përfundimit të bashkëpunimit, por i bën gjërat më të vështira dhe mund të ketë vonesa”, tha ajo.

CERN, i cili u themelua në kulmin e Luftës së Ftohtë në 1954, është një nga objektet më të rëndësishme kërkimore në botë për fizikën e grimcave dhe është shtëpia e përshpejtuesit më të fuqishëm të grimcave në botë.

Mijëra shkencëtarë nga dhjetëra vende punojnë në eksperimentet e CERN-it.

“Rreth 1000 shkencëtarë janë nga Rusia”, tha drejtori i Kërkimeve të CERN-it, Joachim Mnich.

Ai tha se ata kishin ndihmuar shumë duke kaluar ekspertizën e tyre përpara se të largoheshin.

“Ne nuk mund të vazhdojmë të operojmë një komponent detektor, por shpresojmë se nuk do të ketë humbje të mëdha në rendimentin shkencor”, shtoi ai.

CERN vendosi t’i japë fund bashkëpunimit me Rusinë dhe Bjellorusinë në përgjigje të pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2023.

“Shkencëtarët e CERN-it punuan me Rusinë gjatë Luftës së Ftohtë, të nxitur nga kurioziteti shkencor, në një mjedis paqësor”, tha Markus Klute, kreu i Institutit për Fizikën Eksperimentale të Grimcave në Institutin e Teknologjisë në Karlsruhe (KIT).

“Kjo nuk duket më e mundur, dhe ky është një turp ekstrem”, tha ai. //a.i/