“Shpesh është më e sigurt të jesh nën zinxhirë sesa i lirë”

“Shpesh është më e sigurt të jesh nën zinxhirë sesa i lirë.”

(Franz Kafka, “Procesi”)

“Procesi” është një nga romanet më të famshme dhe shqetësuese të Franz Kafkës, i botuar pas vdekjes në vitin 1925.

Historia ndjek Josef K., një punonjës banke, i cili arrestohet pa ndonjë arsye të dukshme dhe pa u informuar për krimin për të cilin akuzohet.

Ngjarja shënon fillimin e një makthi kafkian, ku Josef K. gjendet i bllokuar në një sistem drejtësie shtypës dhe të pakuptueshëm.

Romani është një eksplorim i thellë i absurditetit dhe burokracisë.  Kafka përdor një rrëfim surreal dhe simbolik për të krijuar një atmosferë ankthi dhe pafuqie.

Temat kryesore përfshijnë fajin dhe drejtësinë, tjetërsimin dhe pafuqinë, dhe kritikën sociale.  Ndjenja e izolimit dhe e luftës kundër forcave të padukshme dhe të pashmangshme është në qendër të rrëfimit të Kafkës, duke përfaqësuar konfliktin e brendshëm të protagonistit.

Struktura narrative pasqyron mungesen e shprehjes dhe absurditetin e sistemit të drejtësisë dhe të vetë jetës.

Franz Kafka lindi më 3 korrik 1883 në Pragë, në atë kohë pjesë e Perandorisë Austro-Hungareze, në një familje hebreje që fliste gjermanisht.

Ai konsiderohet si një nga eksponentët më të mëdhenj të letërsisë së shekullit të 20-të dhe një pararendës i surrealizmit dhe realizmit magjik.

Veprat e tij, duke përfshirë “Metamorfoza”, “Gjyqi” dhe “Kështjella”, karakterizohen nga tema të tjetërsimit, brutalitetit fizik dhe psikologjik dhe konfliktit prindër-fëmijë.

Kafka kishte një marrëdhënie të trazuar me të atin, një tregtar autoritar, gjë që ndikoi thellësisht në jetën dhe shkrimin e tij.  Ky konflikt është i dokumentuar mirë në “Letra drejtuar Atit të tij”.  Pavarësisht një arsimimi juridik dhe një pune në një kompani sigurimesh, Kafka vazhdimisht ndihej i ndarë mes përgjegjësive të tij të punës dhe profesionit të tij letrar.

Jeta e tij e dashurisë ishte po aq e trazuar, me marrëdhëniet e ndërlikuara me Felice Bauer, Milena Jesenská dhe Dora Diamant.

Tuberkulozi, i diagnostikuar në vitin 1917, u përkeqësua gradualisht, duke e shtyrë atë të tërhiqej nga puna në 1922.

Kafka vdiq më 3 qershor 1924 në Kierling, Austri.

]Veprat e Kafkës u botuan pas vdekjes falë mikut të tij Max Brod, i cili injoroi udhëzimet e Kafkës për të shkatërruar dorëshkrimet e tij.  Kjo i lejoi botës të njihte dhe vlerësonte thellësinë dhe kompleksitetin e rrëfimit të tij. (përgatiti: Saimir Kadiu)