Tre skenarët e mundshëm nëse Rusia përdor armët bërthamore në Ukrainë
Politikanët dhe analistët në mbarë botën presin më shumë telashe nga një humbje e mundshme e presidentit rus Vladimir Putin në frontin ukrainas sesa nga pushtimi i tij fitimtar. Mund të jetë zakon që fituesit të mbajnë “të papërgjegjshmen” duke i imponuar blerjet e reja, por në rastin e Presidentit rus, një disfatë dërrmuese në Ukrainë mund të çojë në destabilizimin e tij të plotë, me pasoja të pakontrollueshme për planetin. Kështu, të paktën, pohoi presidenti amerikan, Joe Biden, duke i lënë të gjithë të habitur, kur tha dje se Vladimir Putin “nuk bën shaka kur flet për përdorimin e mundshëm të armëve bërthamore taktike ose armëve biologjike ose kimike, sepse ushtria e tij, mund të thoni, është shumë e dobët.”
Në këto kushte, “ne nuk jemi përballur me perspektivën e Armagedonit që nga Kennedy dhe kriza e raketave Kubane”, vuri në dukje presidenti amerikan, i cili “ftoi” gjakun e miliona qytetarëve në mbarë planetin.
Faktin që presidenti rus e ka vënë Rusinë në një trajektore bërthamore e ka vënë në dukje edhe presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, i cili vlerësoi se Vladimir Putin po përgatit opinionin publik rus për mundësinë e përdorimit të armëve bërthamore, edhe pse nuk e ka bërë.
Edhe pse hezitimi i Presidentit Biden habiti edhe ndihmësit e tij të ngushtë, me zyrtarët e Pentagonit që theksuan se “në këtë fazë nuk kemi asnjë informacion që do të na shkaktonte shqetësim për të ndryshuar qëndrimin tonë strategjik të mbrojtjes”, megjithatë, fakti që ukrainasit kanë rimarrë 2500 km katrorë në fazën e dytë të kundërsulmit, siç njoftoi dje Zelensky, si në verilindje ashtu edhe në jug pranë Khersonit, po shkakton dridhje edhe në bërthamën shumë të mbyllur të grupit të Putinit.
Sipas Washington Post, të çarat në dritaren e Putinit për zgjedhjet e tij të gabuara në “operacionin special ushtarak” të Ukrainës shkaktuan shpërthimin e këshilltarit të tij shumë të ngushtë. Mosmarrëveshja e tij kishte të bënte me keqmenaxhimin e përpjekjeve të luftës dhe gabimet e udhëheqjes ushtarake, gjë që përbën, sipas gazetës, një tregues të qartë se “bërthama e udhëheqjes në Moskë është e mërzitur për situatën në front”.
Përveç bashkëbiseduesve të tij të besuar, presidenti rus po përballet me kritika të ashpra jashtë Kremlinit, pasi lideri çeçen Ramzan Kadyrov qortoi publikisht një oficer të lartë duke thënë se ai duhet të ulet në gradë, një pikëpamje që duket se ndahet nga Yevgeny Prigozhin. Themeluesi i kompanisë mercenarët Wagner, duke komentuar për drejtuesit e ushtrisë ruse tha se “ata janë mbeturina”. Edhe Wagner-i, megjithë përvojën, megjithatë e ka të vështirë të përmbushë kërkesat e frontit ukrainas dhe për këtë arsye ajo tani rekruton mercenarë nga jashtë, me një pagë prej 10 mijë dollarësh në muaj.
Përmasat e kolapsit rus në frontin ukrainas pasqyrohen edhe në vendimin e presidentit rus nga njëra anë për të përdorur Ramzan Kadyrov si gjeneral dhe nga ana tjetër për të hequr komandantin e qarkut ushtarak lindor, gjeneral Alexander Tchaiko, në përpjekje për të rimarrë kontrollin e lëvizjeve të ushtrisë ruse në teatrin e luftës, pasi rezultatet e deritanishme kanë qenë zhgënjyese për Moskën.
Në fakt, ajo që i befason vëzhguesit perëndimorë është shpejtësia me të cilët rusët tërhiqen në një situatë të keqe, me humbje të mëdha dhe materiale që ata lënë në duart e ukrainasve, shpesh të paprekur. Nga ana e tij, Shtabi i Përgjithshëm i Ukrainës nënvizoi në një deklaratë se në jug “armiku po humbet moralin”. “Ata po braktisin pozicionet e tyre dhe po tërhiqen në një distancë të sigurt, duke shkatërruar rezervat e tyre të municionit, duke u përpjekur të shkatërrojnë urat”, ka komentuar ai në Facebook.
Në çdo rast, me rëndësi kyçe për Ukrainën është rimarrja e Khersonit dhe provincës së saj në jug të Ukrainës, pasi rajoni karakterizohet si strategjikisht i rëndësishëm për të dy palët ndërluftuese. Nëse ai i kthehet Ukrainës, atëherë Kievi do të ketë nën kontrollin e tij një zonë pjellore pranë Detit të Zi. Por gjithashtu do ta ketë vënë Krimenë – ku ka instalime kritike ushtarake ruse – edhe më tej në rrezen e artilerisë ukrainase, siç është HIMARS -i i dhënë nga SHBA.
3 skenarët
Ndonëse shanset që Kremlini të përdorë armë bërthamore mbeten të ulëta për momentin, NATO thuhet se po punon në tre skenarë kryesorë në mënyrë që Aleanca e Atlantikut të Veriut të jetë në gjendje të përballojë me sukses sulmin e Presidentit rus. Rastet e punës përfshijnë izolimin total të Rusisë, paralizën e saj përmes sulmeve kibernetike, por ose një sulm ushtarak konvencional. Zyrtarët e Kremlinit tashmë janë informuar për të tre skenarët, madje presidenti i SHBA-së nuk ka pranuar të hyjë në detaje rreth planeve të mbrojtjes së SHBA-së, ndërsa Vladimir Putin përpunon hapat e tij të ardhshëm, duke u rrëmbyer nga rezultatet ushtarake të deritanishme.
“Nëse Putini përdor apo jo armë bërthamore nuk varet nga referendumet e rreme dhe vendimet absurde të aneksimit, por nga pyetja nëse mund të parandalohet efektivisht”, nënvizon eksperti gjerman, Nico Lang, megjithëse shumica e analistëve mbrojnë pikëpamjen se përdorimi ushtarak i armëve bërthamore do të ishte mjaft i kufizuar për Putinin. Ai vështirë se mund të fitonte terren në Ukrainë, e lëre më të pushtonte të gjithë vendin siç synonte fillimisht.
