5 shënime nga marrëveshja gjermane e koalicionit

Nga Mateu Karnitschnig

Konservatorët dhe socialdemokratët e Gjermanisë ranë dakord të rinovojnë “koalicionin e madh” të tyre pas javësh maratonë dhe shpesh bisedime të diskutueshme. Por, pse askush nuk po e hap shampanjën? Para se marrëveshja të ketë efekt, shumica e 463,000 socialdemokratëve të Gjermanisë duhet të nënshkruajnë paktin e koalicionit në një votim të veçantë. Votimi pritet të përfundojë deri në fillim të marsit.

Një vendim pozitiv do t’i jepte fund muajve të bllokimeve politike që kanë shqetësuar partnerët evropianë të Gjermanisë dhe kërcënuan reputacionin e vendit si një bastion i stabilitetit në kontinent. Nëse anëtarët e SPD refuzojnë marrëveshjen, Gjermania ka të ngjarë të drejtohet për zgjedhje të reja të përgjithshme, ndoshta me një intermezzo të shkurtër nën një qeveri të pakicës të udhëhequr nga Angela Merkel.

“Koalicioni i madh”, ose Groko, është kritikuar nga shumë në SPD. Megjithatë, me koalicionin e mundshëm që premton të shpenzojë miliarda në prioritetet e klasës së mesme, si arsimi dhe strehimi, shumë socialdemokratë do ta kenë të vështirë ta refuzojnë marrëveshjen. Ndonëse është shumë herët për të parashikuar rezultatin, fletëvotimet e kaluara sugjerojnë se ka gjasa të kalojë.

Duke supozuar se SPD pranon marrëveshjen, këtu janë pesë shënime për pasojat e saj për Gjermaninë dhe Evropën.

Dashuri për shitje

Ashtu si të gjithë GroKos, kjo do të ishte një martesë interesi. Në fakt, Kristian Demokratët e Merkelit kanë blerë besnikërinë e socialdemokratëve me premtimet për të financuar një mori projektesh dhe iniciativash të tyre. Ajo që mungon është një temë gjithëpërfshirëse ose kuptim i qëllimit. Koalicioni as nuk pretendon se do të trajtojë ndonjë nga sfidat masive me të cilat Gjermania do të përballet në vitet e ardhshme, qoftë një shkëmb demografik apo efektet e digjitalizimit në fuqinë punëtore. Në vend të kësaj, udhëheqësit e partive në të dyja anët kanë përqafuar retorikën që GroKo përfaqëson stabilitetin. Dhe kjo është ajo që shumë thonë se është problemi. “Është një variant i status quos,” tha të martën Christian Lindner, kreu i liberalëve të Demokratëve të Lirë.

Të blerë, jo të paguar

Thesari i Gjermanisë është i zhytur në para. Dhe duket sikur Groko nuk do ta ketë problem ta harxhojë atë. Ajo planifikon të shpërndajë miliarda në rinovimin e shkollave, vendosjen e kabllove me fibra optike, caktimin e kujdestarëve për të moshuarit dhe forcimin e mbrojtjes. Parashikimet e para sugjeruan se qeveria e ardhshme do të kishte një tepricë shtesë prej 30 miliardë euro për të shpenzuar në katër vitet e ardhshme. Ministria e financave kohët e fundit e ka rritur këtë shifër në 45 miliardë euro. Me ekonominë që vazhdon të eci përpara, suficiti mund të rritet edhe më tej. Nëse jo, Berlini do ta kishte të vështirësi mbajtjen e një buxheti të ekuilibruar, një prioritet absolut për konservatorët fiskalë në radhët e Merkelit. Nga disa parashikime, marrëveshja e koalicionit do të kërkonte një shtesë prej 100 miliardë eurosh, më shumë se dyfishi i projeksionit të tanishëm të tepricës.

Shqetësimi socialist

Ajo që ishte shpallur si një proces i ndërtimit të koalicionit gjatë dy muajve të fundit ishte me të vërtetë një sesion terapeutik maratonë për Social Demokratët. Dhe ende nuk ka përfunduar. Edhe pse e provoi, partia politike më e vjetër e Gjermanisë duket se nuk mund të dalë nga rutina e saj. I rrënuar nga ndarjet e thella mbi strategjinë dhe qëllimet, SPD duket se po ndjek homologët e saj francezë dhe holandezë drejt harresës. Ekziston një konsensus i gjerë se partia, tani në 17 përqind në sondazhet (një nivel historik i ulët), ka humbur kontaktin me bazën e saj. Problemi është, se askush nuk e di se çfarë të bëjë në lidhje me të.

Kjo shumë është e qartë: Martin Schulz nuk është shpëtimtari i SPD-së. Përfshirja e tij në GroKo ka dëmtuar seriozisht besueshmërinë e tij. Zyrtarët e partisë ankohen në mënyrë private se ai nuk ka plan, është pa vizion. Publiku, sipas fjalëve të Schulz, e gjen atë “të turpshëm”. Schulz duket se e ka marrë mesazhin: sipas raporteve ai do t’ia dorëzojë udhëheqjen Andrea Nahles dhe do të bëhet ministër i jashtëm nëse anëtarët e SPD-së do të miratojnë marrëveshjen e koalicionit. Por partia do të vazhdojë të luftojë për të rigjetur rrugën drejt suksesit elektoral.

Konkluzioni: Drama e vazhdueshme e SPD përbën një rrezik të madh për GroKo-n e ardhshëm.

Europa mund të presë

Edhe një herë, nuk ka mungesë të gjuhës të bukur për Europën në marrëveshje. Specifikat? Jo të shumta. Teksti përfundimtar mbi Europën duket se është prerë dhe ngjitur nga marrëveshja paraprake e partive muajin e kaluar.

Schulz është pjesërisht fajtor. Udhëheqësi i vjetër i Parlamentit Europian ka lindur për të promovuar një reformë të guximshme evropiane në një publik skeptik gjerman. Por, duke pasur parasysh mundësinë e formimit të fushatës së tij rreth një vizioni për të ardhmen e Europës, Schulz e kundërshtoi, duke u fokusuar në politikën e brendëshme. Udhëheqësi i SPD tashmë e ka rizbuluar Evropën, por është tepër vonë. Shumica e gjermanëve nuk janë të interesuar, sepse nuk e kanë idenë se çfarë është me të vërtetë në rrezik. Pavarësisht vendosjes të kapitullit të Evropës në marrëveshjen e koalicionit, nuk ka shumë substancë.

Merkel, ndërkohë, është e përmbajtur nga konservatorët në kampin e saj, të cilët do ta kufizonin nga çdo lëvizje drejt një “trasnferim të unionit”.

Berlini do të ndërmarrë hapa të vegjël në drejtimin e presidentit francez Emmanuel Macron në drejtim të reformës së eurozonës, por edhe kjo do të kërkojë kohë.

Puna më e vështirë e Gjermanisë

Në shikim të parë, fitimi i ministrisë së financave duket se përbën një grusht shteti të madh për Social Demokratët dhe Schulz. Është larg pozicionit më të fuqishëm në qeverinë gjermane pas kancelarit. Por ajo gjithashtu mund të jetë një vend i nxehtë, veçanërisht për Social Demokratët të cilët do të jenë nën presion nga baza e tyre për të liruar portofolin e Berlinit. Duke pasur parasysh kërkesat e buxhetit gjerman si në shtëpi ashtu dhe në Evropë, posti – gjithnjë i rëndësishëm – do të ketë një vëmendje të veçantë mbi të në vitet e ardhshme. Dhe pastaj ekziston trashëgimia e Wolfgang Schäuble, kujdestarit të hekurit të thesarit të Gjermanisë deri në vjeshtën e fundit, i cili mbetet një nga figurat më të respektuara politike të vendit. Presidenti i ardhshëm, që ka të ngjarë të jetë kryebashkiaku i Hamburgut, Olaf Scholz, do të kufizohet nga shembulli i buxhetit të balancuar të Schäuble. Nëse ekonomia gjermane dobësohet dhe epokës së tepricave i vjen fundi, SPD-ja shpejt do të gjejë veten në vijën e qitjes./POLITICO – Lexo.al/