Arabia Saudite: Anulimi i Haxhit parashikon zhgënjim dhe xhepa të zbrazët

Anulimi i haxhit të këtij viti  për shkak të COVID-19 ka ngjallur hidhërim midis pelegrinëve, por  është gjithashtu një goditje për sauditët për shkak të të ardhurave që ky ritual sillte.

Është një nga tubimet më të mëdha të njerëzve në tokë. Por pelegrinazhi vjetor i haxhit të këtij viti në Mekë në fund të korrikut do të shohë  një përmysje të jashtëzakonshme nga 2.5 milion njerëz që vinin  nga e gjithë bota në një marshim të ndoshta 1.000 banorëve sauditë, për shkak të kufizimeve të COVID-19. Numrat e saktë të lejuar janë ende të paqartë.

Kjo sjell zhgënjim për haxhinjtë nga të gjitha cepat e planetit dhe një katastrofë për ekonominë lokale që mbështetet në to.

Mohammad Tariq nga Xhamia Cavan në Irlandë tha se miqtë e tij që kishin menduar të udhëtonin në Mekë kishin ndërprerë ëndrrat e tyre të përjetshme.

“Ata nuk ishin të trishtuar, ata ishin më shumë se të trishtuar. Sikur dikush të përgatitej të shihte shtëpinë e Zotit të tyre dhe ata nuk mund të shkonin,” tha Tariq.

Haxhi përbën një nga pesë shtyllat e islamit dhe muslimanët duhet ta realizojnë të paktën një herë në jetë, gjithmonë nëse munden ta përballojnë

Te myslimanët që shpresojnë tërë jetën e tyre për të kryer një nga detyrimet qendrore të Islamit, zhgënjimi tejkalon ndjenjën se thjesht është anuluar një pushim veror, sipas Sean McLoughlin, profesor i antropologjisë së Islamit që studion industrinë e haxhit në Universitet i Leeds në MB.

“Ka vërtet një ndikim të madh – psikologjikisht dhe shpirtërisht,” tha McLoughlin.

“Për sa i përket një industrie, është diçka që është shumë e komercializuar dhe thellësisht politike në shumë mënyra, por në një shkallë të pelegrinit të përditshëm kjo me të vërtetë ka rëndësi për njerëzit.”

Një ‘qytet i vdekur’

Ndërsa lugina e gjërë, e mbuluar nga çadra e Mina-s dhe hotelet me ritme që ngrihen mbi Xhaminë e Madhe të Mekës, ishin të pajetë, vendasit e varur nga sektori i pelegrinazhit prej 12 miliardë dollarë (10,6 miliardë euro) po ndiejnë gjithashtu humbjen.

“Sigurisht, jemi të zhgënjyer”, tha Hashim Tayeb, i cili për momentin është detyruar të mbyllë dyqanin e tij të parfumeve në kompleksin luksoz para xhamisë. Shumë restorante, berberë dhe biznese të tjera “janë prekur përfundimisht, veçanërisht agjentët e udhëtimit”, tha Tayeb.

Tayeb tha se gjithësesi anulimi ishte gjëja më e  sigurt për tu bërë. Një shpërthim i ri gjatë haxhit mund sillte një fatkeqësi për vendin që ka më shumë se 190,000 raste të virusit.

Jetesa e humbur

Efektet e ndalimit të udhëtarëve ndërkombëtarë qysh në Mars kanë shtuar humbje më të mëdha.

Një shofer nga qyteti i Medinës që pret haxhinjtë umrah i tha DW se ai dhe kolegët e tij kishin qenë të papunë për katër muaj.

“Ne kemi punuar për çdo ditë, ishte jetesa jonë”, tha ai.

Fondi Monetar Ndërkombëtar projekton një  tkurrje prej 6.8% këtë vit për ekonominë Saudite si rezultat i një rënie historike të çmimeve të naftës dhe humbjeve të tjera të shkaktuara për shkak të koronavirusit të ri.

Masat shtrënguese të tilla si trefishimi i një tatimi mbi vlerën e shtuar më 1 korrik dhe ulja e shtesave të qeverisë do të ndjehen shumë nga sauditët, ku shpenzimet e konsumatorit kishin rënë tashmë me pak më shumë se 34% në prill, krahasuar me të njëjtën kohë të vitit të kaluar.

Mbyllja e haxhit dhe Umresë godasin gjithashtu “Vizionin 2030” të Princit të Kurorës Mohamed bin Salman që planifikon të diversifikojë ekonominë larg naftës , sipas antropologut McLoughlin.

Këto plane përfshinin ngritjen e numrit vjetor të atyre që mbërrijnë për haxhin në 6 milion dhe haxhinjtë umrah në 30 milion deri në fund të dekadës, raportoi studimi i McLoughlin për vitin 2019 për sektorin.

“Kjo ekonomi mund të kthehet, por nuk ka gjasa ta bëjë këtë në shkallën që ishte parashikuar deri në vitin 2030,” i tha ai DW.