Covid-19/ Pse karantinat janë një eksperiment i dështuar, të cilin shtetet nuk duhet ta përsërisin më
Pesë vendet me masat bllokuese më të ashpra – Distrikti i Kolumbias, Nju Jorku, Miçigani, Nju Xhersi dhe Masaçusetsi – kishin edhe rastet më të shumta. Mund të ketë ndodhur që masat më të rrepta të bllokimit të jenë vendosur në përgjigje ndaj shpërthimeve epidemike tashmë të rënda.
Por lidhja negative, edhe pse statistikisht e dobët, vazhdon edhe kur përjashtohen shtetet me rastet më të shumta. Dhe nuk bën asnjë ndryshim nëse analiza përfshin faktorë të tjerë shpjegues të mundshëm si dendësia e popullsisë, mosha, përkatësia etnike, përhapja në shtëpitë e të moshuarve, shëndeti i përgjithshëm i popullatës ose temperatura.
Faktori i vetëm që duket se bën një ndryshim të dukshëm është intensiteti i përdorimit të udhëtimeve të tranzitit në masë. Ne e zhvilluam eksperimentin për herë të dytë, për të vëzhguar efektet mbi rastet e reja gjatë rihapjes që nisi në mesin e prillit. Ne përdorëm të njëjtën metodologji, por e filluam nga kulmi i masave bllokuese të secilit shtet dhe e vazhduam deri më 31 korrik.
Duke konfirmuar eksperimentin e parë, kishte një prirje (edhe pse mjaft e dobët) që shtetet që hapeshin më shumë të kishin edhe me pak rastet të reja se sa të tjetër. Shtetet që patën edhe të ashtuquajturën “vala e dytë” – Arizona, Kalifornia, Florida dhe Teksasi – nuk patën rastet më të shumta të shtuara, pavarësisht politizimi të situatës.
Leksioni që marrim nuk është se masat bllokuese e përkeqësuan përhapjen e Covid-19, por që ndoshta ato nuk ndihmuan dhe rihapja nuk dëmtoi. Ky përfundim sfidon logjikën dominuese. Në teori, përhapja e një sëmundje infektive duhet të kontrollohet nga karantina.
Por me sa duket jo në praktikë, edhe pse jemi të vetëdijshëm se asnjë studiues nuk e kupton këtë. Ne nuk jemi studiuesit e vetëm që kemi zbuluar këtë marrëdhënie statistikore. Në korrik, revista mjekësore “Lancet” botoi një studim që gjeti rezultate të ngjashme, duke analizuar të gjitha vendet dhe jo vetëm SHBA-në.
“Për një kohë të gjatë para vendosjes së masave bllokuese, pati një numër më të ulët të rasteve të zbuluara”-përfundonte studimi. Këto zbulime tani janë përmirësuar nga masat e sofistikuara të distancës aktuale sociale dhe të dhënave të reja nga faza e rihapjes.
Me provat që zotërojmë tani, edhe zyrtarët më konsvervatorë të shëndetit publik duhet të hezitojnë përpara se të kërkojnë bllokimin e radhës, dhe të shkaktojnë një tjetër recesion ekonomik.
/ Përshtatur nga CNA.al
