Hodhën video në Tik Tok, vajzat e reja dënohen me 2 vite burg dhe gjobë ‘të kripur’

KAIRO – Të ‘armatosur’ me ligje të formuara në mënyrë të paqartë, rojtarët e Egjiptit për moralin konservator janë përqendruar prej kohësh tek ‘belly dancers’ dhe yjet pop në përpjekjet e tyre për të mbajtur nën kontroll sjelljen e grave. Tani ata kanë një objektiv të ri – gra të reja që janë bërë të famshme në platformat e mediave sociale si Tik-Tok dhe Instagram.

Në episodin e fundit të një lufte të gjatë për kulturën, një gjykatë egjiptiane dënoi të hënën dy gra, yje të mediave sociale, me akuzën e “shkeljes së vlerave të familjes”, dhe dënoi secilën prej tyre me dy vjet burg. Gjykata gjithashtu shpalli fajtorë tre burra për akuzat se ndihmuan në postimin e videove të grave, thanë avokatët dhe morën të njëjtën dënim.

Dënimet ishin vendimet e para nga një seri prej të paktën nëntë arrestimesh që nga muaji prill i grave të reja egjiptiane që janë shquar në TikTok, një aplikacion jashtëzakonisht i njohur. Një grua e tretë pritet të dënohet të Mërkurën, kur dy të tjera do të dalin në gjyq me akuza të ngjashme.

Media sociale është një hapësirë mjaft e diskutueshme dhe shpesh e rrezikshme në Egjipt, ku qeveria ushtron kontrolle të rrepta mbi mediat tradicionale si gazetat dhe televizioni, dhe ka përdorur gjykatat për të patrulluar platforma dixhitale përtej mundësive të saj.

Shumë egjiptianë janë burgosur për postime në Tëitter dhe Facebook që konsiderohen kritikë për qeverinë, ose për Presidentin Abdel Fattah el-Sisi, dhe të paktën pesëqind faqet e internetit të lajmeve janë bllokuar.

Në disa vende, TikTok, e cila është në pronësi të një kompanie kineze, ka qenë nën një kontroll të ashpër për shqetësimet që qeveria kineze mund ta përdorë atë për të spiunuar përdoruesit. Presidenti Trump po shqyrton hapat për të ndaluar aplikacionin.

Disa gra, kryesisht në të 20-tat, janë bërë të famshme përmes përdorimit të TikTok, në disa raste duke fituar mijëra dollarë. Disa veshin shamitë, një shenjë që vijnë nga familjet konservatore.

Reagimi ka ardhur nga Parlamenti i Egjiptit, si dhe nga gjykatat, me disa ligjvënës që kërkojnë që qeveria të pezullojë Tiktokun, duke e akuzuar atë për promovimin e lakuriqësisë dhe imoralitetit.

Shumica e grave që përballen me ndjekjen penale për postet e tyre në TikTok u futën në burg pa kusht. Aktivistët e të drejtave të njeriut filluan një fushatë dixhitale javën e kaluar për të kërkuar lirimin e tyre.

Dy gratë e dënuara të hënën – Haneen Hossam, 20 vjeç dhe Mawada el-Adham, 22 – fituan miliona ndjekës për videot me dritë të buta që ata postuan në TikTok dhe platforma të tjera ku duken teksa vallëzojnë dhe këndojnë.

Ata u gjobitën gjithashtu me afro 19,000 dollarë secila.

Zonja Hossam, një studente e vitit të dytë të arkeologjisë në Universitetin e Kajros, u arrestua në prill për një videoklip të shkurtër në Instagram që prokurorët e quanin “të pahijshëm”. Në video, ajo inkurajoi gratë që të postojnë videot e vetes në aplikacionin Likee, i cili paguan përdoruesit bazuar në numrin e shikimeve që marrin.

Prokurorët egjiptianë akuzuan zonjën Hossam, e cila zakonisht mban shaminë në videot e saj, se i fton gratë e reja të shesin seks në internet. Avokati i saj, Ahmed Abdelnaby, mohoi akuzën.

“Asgjë që ajo tha në atë video nuk e shkelte ligjin,” tha ai. “Videoja është dëshmi e pafajësisë së saj, jo e kundërta.”

Si shumë nga të pandehurit, zonja el-Adham, vajza e një polici në pension, është nga një familje e klasës së mesme. Ajo u transferua në Kajro nga qyteti bregdetar Marsa Matruh katër vjet më parë për të ndjekur studimet e saj universitare, tha ajo në një intervistë televizive në vitin 2018. Në atë kohë, ajo punoi në sektorin e shitjeve.

Kriminalizimi i grave për videot e tyre në TikTok qëndron në kontrast të ashpër me trajtimin e një grupi tjetër të grave egjiptiane, të cilët, në fillim të këtij muaji, u lavdëruan për përdorimin e tyre të mediave sociale për të nxjerrë në pah ankesat e sulmit, duke çuar në një moment #MeToo egjiptian.

Një përmbytje e ankesave për sulme seksuale të postuara në një faqe në Instagram në lidhje me Ahmed Bassam Zaki, një student 21-vjeçar biznesi, bëri që autoritetet të arrestojnë zotin Zaki dhe të fillojnë një hetim. Që atëherë, qeveria ka prezantuar projektligje që synon të mbrojë privatësinë e viktimave të abuzimit seksual.