Një shtet i copëtuar apo sundimtarë kukull? Planet e Putinit për Ukrainën

Presidenti rus Vladimir Putin ka qenë shumë i qartë për qëllimet e tij themelore në pushtimin. Ai dëshiron të çarmatosë Ukrainën, të shkëpusë lidhjet e saj me aleancën ushtarake të NATO-s, dhe t’i japë fund aspiratave të popullit ukrainas për t’u bashkuar me Perëndimin.

“Ne do të kërkojmë të çmilitarizojmë Ukrainën”,-tha Putin për vendin, të udhëhequr nga një president hebre, Volodymyr Zelensky, në një fjalim të transmetuar disa minuta përpara fillimit të sulmeve të enjten.

“Si edhe të sjell në gjyq ata që kryen krime të shumta të përgjakshme kundër civilëve, përfshirë kundër qytetarëve të Federatës Ruse”,-tha Putin, duke përsëritur një pretendim të pabazë për gjenocid në zonat e rajonit të Donbasit të Ukrainës të kontrolluara nga separatistët e mbështetur nga Rusia. Me pak fjalë, janë qëllimet e Putinit.

Një Ukrainë e ndarë

Putin historikisht ka vënë në dukje se skaji perëndimor i Ukrainës moderne u përfshi në Bashkimin Sovjetik nga diktatori i ndjerë Jozef Stalin. Pjesë të këtij rajoni më parë i përkisnin Polonisë së ndërmjetme, Çekosllovakisë dhe Rumanisë, dhe para kësaj, Perandorisë Austro-Hungareze.

Nëse Putini ka në mendje ndarjen, Ukraina galike dhe qyteti i Lvivit afër kufirit polak mund të jenë potencialisht një pjesë e një lloj shteti ukrainas, ndërsa Rusia e përqendron vëmendjen e saj në lindje të vendit.

Një ndarje përgjatë këtyre linjave mund ta bëjë Ukrainën “të duket si Gjermania në epokën e Luftës së Ftohtë, me Ukrainën perëndimore më të varur nga Evropa dhe pjesën lindore” të zhytur në sferat ruse të ndikimit, të cilat përfshijnë Bjellorusinë, tha historiani dhe autori rus Alexander Etkind.

Ky lloj rivizitimi i kufijve mund të jetë një fantazi ekspansioniste, por mund të veçojë atë që Moska me të drejtë ose jo e percepton si një pjesë më nacionaliste të Ukrainës.

Një shtet pro-rus

Rusia po planifikon të rrëzojë qeverinë e zgjedhur në mënyrë demokratike të Ukrainës, duke e zëvendësuar atë me një regjim kukull. Ukraina ka politikanë të tjerë që mund të jenë të etur për të mbushur radhët e një qeverie pro-ruse, të instaluar ndoshta me forcë. Një nga aleatët kryesorë të Putinit në Ukrainë është Viktor Medvedchuk, një politikan dhe oligark i shquar.

Një okupim i dhunshëm

Ngritja politike e Putinit filloi me pacifikimin e Çeçenisë, një republikë e shkëputur në Kaukazin verior të Rusisë. Fushata e Rusisë atje kulmoi me instalimin e Ramzan Kadyrov, një komandant lufte vendas dhe ish-rebel, i cili akuzohet se drejton republikën e Kaukazit si çifli i tij personal. Aktivistët thonë se njerëzit LGBTQ dhe kundërshtarët politikë janë ndjekur dhe persekutuar, me disa të dyshuar se janë rrëmbyer, torturuar ose zhdukur.

Republika e frikës

Regjisori Oleg Sentsov, një nga ish-të burgosurit më të shquar të ndërgjegjes në Ukrainë, u ngrit mbi ato që janë përshkruar nga grupet e të drejtave si akuza qesharake, duke përfshirë terrorizmin, trafikun e armëve dhe organizimin e një grupi terrorist.

Ai u arrestua në Krime në vitin 2014 pasi kundërshtoi paqësisht pushtimin rus. Ai mori një dënim 20-vjeçar me burg rus në vitin 2015, por u lirua në një shkëmbim të burgosurish në vitin 2019 me Ukrainën dhe që atëherë ka folur gjerësisht për torturën e tij në paraburgimin e autoriteteve ruse.

Ukraina tani përballet me krahun e fortë të Rusisë që guxon të kundërshtojë vizionin revanshist të Putinit. Aftësia e vendit për të zgjedhur të ardhmen e tij tani varet nga luftëtarët e tij, të cilët luftojnë vetëm forcat ruse.