Opinion / Po luftojmë një sëmundje të shekullit 21 me mjete të shekullit 20!

Covid-19 ka ekspozuar mangësitë e sistemeve kombëtare të zbulimit dhe parandalimit të sëmundjeve në shumë vende të Evropës, dhe në Shtetet e Bashkuara. Në Mbretërinë e Bashkuar, gjurmimi i kontakteve u braktis herët për shkak të mungesës së kapacitetit. Vetëm tre javë më parë qeveria ishte e gatshme të linte mijëra skocezë të udhëtonin nëpër Angli në Uells dhe të ktheheshin për në një ndeshje rugby, dhe i është dashur një muaj për të zhvilluar një strategji për testimin e përshkallëzuar. Pas një dekade shtrëngimi dhe decentralizimi, ne jemi duke u përpjekur të rikuperojmë kujtesën e humbur të përgjigjes së shëndetit publik.

Nuk do të kalojnë 100 vjet deri në pandeminë tjetër. Rritja e popullsisë, pushtimi njerëzor i habitateve të kafshëve dhe rifillimi i udhëtimit të shpejtë midis kontinenteve do të kujdeset për këtë. Më urgjentisht, ne kemi nevojë për një sistem funksional pas bllokimit për të parandaluar që një valë e dytë e pandemisë Covid-19 të jetë më e keqe se e para.

Pasi të ketë kaluar kulmi i epidemisë, do të na duhet të hapim ekonominë dhe të rifillojmë udhëtimet e nevojshme, ndërkohë që mbajmë një kapak mbi Covid-19. Zgjidhjet kreativiteti po fillojnë të na afrojnë më shpejt me lirinë, siç janë aplikacionet për të ndjekur me kë jemi në kontakt me qëllim që të paralajmërohemi nëse mund të infektohemi apo jo, dhe testimi javor i të gjithë popullatës përmes një rrjeti të shpërndarë laboratorësh. Në Mbretërinë e Bashkuar, një aplikacion për monitorimin e përhapjes së simptomave të ngjashme me Covid u shkarkua më shumë se 2 milion herë brenda disa ditësh. Në SHBA., një rrjet i lidhur me Bluetooth me një milion termometër dixhital krijon një hartë të gjendjes shëndetësore që gjurmon epideminë. Fuqia punëtore e shëndetit publik ka nevojë për mjete të reja dixhitale si këto për të qenë në gjendje t’i përgjigjen me shpejtësi çdo kërcënimi të këtyre përmasave si koronavirusi. Dhe ndërsa gërmojmë nga kjo katastrofë akute, duhet të ndërtojmë bazat për reagimin e ardhshëm.

Imagjinoni nëse mund të lidhim informacionin e faktorit të rrezikut nga të dhënat e kujdesit parësor me të dhënat e rezultatit Covid-19 në orë dhe jo në muaj, dhe kështu t’i përgjigjeni të gjitha pyetjeve në lidhje me faktorët e rrezikut për infeksionin dhe vdekjen. Imagjinoni nëse mund të lidhim të dhënat Covid-19 me sekuencat e gjenomit individual në një bazë të dhënash të sigurt kërkimi për pesë milion njerëz, siç parashikohet nga Iniciativa e Përshpejtimit të Detektimit të Sëmundjeve në Mbretërinë e Bashkuar, dhe kështu t’i përgjigjemi pyetjes së ndjeshmërisë gjenetike.

Investimi në një infrastrukturë kombëtare shëndetësore dixhitale të lidhur me ‘biosamples’ do të përfaqësonte një pjesë të vogël të përgjigjes ekonomike deri më tani. Fundja është më mirë të parandalosh sesa të kurosh.

Një sistem i unifikuar dhe gjithëpërfshirës i të dhënave shëndetësore jo vetëm që do të na sigurojë platformën për të përmirësuar reagimin tonë ndaj valëve të mëvonshme të Covid-19, ajo gjithashtu do të mundësonte kuptim më të mirë të faktorëve të rrezikut për sëmundjet jo infektive siç janë kanceri, sëmundja e zemrës dhe diabeti. Çdo javë ne duartrokasim për mjekët për përpjekjet e tyre heroike përballë kësaj pandemie. Ditët e tjera, le t’i ndihmojmë ata duke i siguruar sistemeve tona shëndetësore të dhënat e nevojshme për të zbuluar, parandaluar dhe përgatitur për pandeminë tjetër.

/ SCAN
Burimi: The Guardian, nga David J Hunter, i cili është profesori i Epidemiologjisë dhe Mjekësisë në Universitetin e Oksfordit