Pa izolim, por ka numrin më të ulët të viktimave: Si po e lufton Turqia Covid-19?
Turqia ishte ndër 10 vendet e para në botë që u prek nga koronavirusi, por ndryshe nga fqinjët aziatikë dhe ata europianë, ajo nuk është futur në karantinë. Presidenti Receep Tayip Erdogan ka ndjekur një qasje ndryshe, duke vendosur masa të lehta kufizuese dhe duke mbajtur hapur shumicën e bizneseve, pavarësisht kritikave të opozitës. Pas Suedisë, e cila nuk ka marrë asnjë masë për të frenuar pandeminë, Turqia është vendi i dytë në Europë që nuk është izoluar.
Qeveria turke ka ndaluar daljen e qytetarëve nën moshën 20 vjeç ose mbi 65 vjeç. Të gjithë qytetarët e tjerë janë të lejuar të dalin dhe restorantet janë të hapura për shpërndajen e porosive. Ambientet publike si parqet, institucionet, ose bankat po punojnë me orë të kufizuara, por kantieret e ndërtimit, fabrikat, dyqanet dhe bizneset e tjera kanë vazhduar punën normalisht.
Turqia po konfirmon më shumë se 4,000 raste të reja në ditë, por shkalla e vdekshmërisë ka qenë shumë më e ulët se vendet e tjera të BE-së. Ministri turk i shëndetësisë Fahrettin Koca argumenton se shkalla e vdekshmërisë prej 2% vjen për shkak të aftësive të mëdha të kujdesit shëndetësor të vendit dhe ndjekjes së një protokoll trajtimi që është i ndryshëm nga vendet e tjera.
Koca thotë se, ndryshe nga vendet e tjera, qasja e Turqisë për të luftuar qendrat Covid-19 bazohet tek gjurmimi i kontakteve në vend të testimit të përgjithshëm të popullatës. Mjeket turq gjithashtu kanë vonuar intubimin e pacientëve në gjendje të rëndë, duke përdorur furnizimit me oksigjen me për një periudhë më të gjatë kohore, që sipas tyre ai ka dhënë rezultate më të mira.
“Turqia ka nisur përdorimin e ilaçit të malarias, hidroksiklorinën shumë më herët se vendet e tjera”, thotë Koca.
“Ne po mundohemi të shpëtojmë jetë,” thotë Dr. Nuri Aydin, presidenti i Shkollës së Mjekësisë në Universitetin e Stambolli. “Ajo që kemi parë është se koha që pacientët kalojnë në njësitë intensive zvogëlohet kur marrin hidroksilkolinë.”
Po ashtu, Turqia ka filluar përdorimin e plazmës nga pacientët që tashmë e kanë kaluar sëmundjen tek ata që ende po luftojnë për jetën.
Qeveria thotë se spitalet e saj ende kanë mjaft kapacitete dhe nuk ka mungesë të shtretërve spitalorë. Në të vërtetë, sistemi spitalor i Turqisë është aq i mirë sa vendi është bërë një destinacion i turizmit mjekësor.
Në përgjigje të Covid-19, Ankaraja nisi prodhimin dhe shpërndarjen e pajisjeve mbrojtëse personale jo vetëm brenda vetë Turqisë, por edhe jashtë saj, duke dërguar ndihma edhe në vendin tonë, Britaninë e Madhe, Spanjën, dhe Itali.
Shkollat profesionale në Stamboll janë shndërruar në fabrika që qepin maska për fytyrën dhe veshje mbrojtëse për trupin. Të tjera fabrika po prodhojnë dezinfektuesve, alkool mjekësor dhe produkteve të tjera anti-bakteriale. Mbajtja e maskave është e detyrueshme në vende publike si tregjet, por ato nuk shiten më askund. Kjo është ndaluar sepse qeveria po i shpërndan ato falas në farmaci dhe po i shpërndan nëpër shtëpi.
Disa ekspertë thonë se kufizimet e pjesshme që ka vendosur Turqia mund të jenë të suksesshme, për sa kohë sa grupmoshat e rrezikuara vazhdojnë të izolohen dhe njerëzit ruajnë distancën fizike,
“Turqia po ndjek një strategji alternative,” thotë Muhamed Munir, një virolog në Universitetin Lancaster në Mbretërinë e Bashkuar, duke shpjeguar se njerëzit e shëndetshëm që shkojnë në punë apo në pazar nuk përbëjnë rrezik. “Tetëdhjetë për qind e njerëzve të infektuar janë rikuperuar. E vetmja përfitim nga është se përhapja e sëmundjes do të jetë e ngadaltë dhe se presioni ndaj spitaleve do të zvogëlohet “, tha ai.
Por Dr. Munir është një nga shumë ekspertët mjekësorë që kundërshtojnë përdorimin e ilaçit të malaries. Ai tha se rreziku i efekteve anësore tejkalon çdo përfitim që mund të ketë përdorimi i hidroksilklorinës.
“Trajtimet kanë shumë pak ndikim,” shpjegoi ai. “Pas pas një viti pacientët e trajtuar me këtë ilaç shfaqin probleme me zemrën apo ajo verbëri. Kjo është arsyeja pse nuk ka prova të mjaftueshme për ta aprovuar këtë ilaçe në shkallë masive “
Doktor Jeremy Rossman, një pedagog i Virologjisë në Universitetin e Kent thotë së situata në Turqi është e ndërlikuar duke pasur parasysh numrin e rasteve që Ankaraja po raporton çdo ditë, dhe se bllokimet e pjesshme janë vetëm me të vërtetë efektive kur merret herët dhe një vend ka ende një nivel të ulët të rasteve, ose tashmë ka arritur.
“Vendet e tjera europiane që kanë të njëjtin nivel të të prekurve si Turqia, po zbatojnë një bllokim të plotë të lëvizjeve. Strategjia e Turqisë mund të jetë e mirë dhe mund të balancojë ekonominë me përmbajtën e shpërthimin”, thotë ai. ” Por ajo varet nga qytetarët, të cilët duhet t’i përmbahen udhëzimeve për distancimin fizik dhe higjenën e duarve në vendet e punës.”
Turqia po lehtëson barrën e epidemisë për ata që qëndrojnë në shtëpi duke dërguar vullnetarë dhe policë derë më derë për t’u siguruar që personat e cenueshëm kanë shërbimet që u duhen.
Imamët e xhamisë janë autorizuar të tërheqin fondet e pensionit të njerëzve dhe t’ua dorëzojnë qytetarëve që kërkojnë shërbimin e tyre.