Planet e paqes gati për t’u paraqitur Rusisë brenda ditësh, thotë Zelenskyy

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ka deklaruar se propozimet e negociuara me zyrtarët amerikanë për një marrëveshje paqeje, që synon t’i japë fund luftës së Rusisë në Ukrainë, mund të finalizohen së shpejti. Pas kësaj, të dërguarit amerikanë do t’i paraqesin ato në Kremlin. Pas dy ditësh bisedimesh në Berlin, zyrtarët amerikanë thanë të hënën se kishin zgjidhur “90%” të çështjeve problematike, megjithëse mungesa e palës ruse në këto bisedime lë të paqartë nëse fundi i luftës është më afër. Zelenskyy theksoi se nëse Rusia i refuzon propozimet, do të ishte një “kërkesë e drejtë” për të kërkuar më shumë armë dhe sanksione të mëtejshme kundër Moskës nga SHBA.

Zelenskyy njoftoi se Kongresi Amerikan pritet të votojë mbi garancitë e sigurisë për Ukrainën, për t’i bërë ato ligjërisht të detyrueshme, duke shtuar se ato do të “pasqyrojnë nenin 5” të NATO-s. SHBA do të mbajë gjithashtu konsultime me rusët, të ndjekura nga takime të nivelit të lartë që mund të zhvillohen që këtë fundjavë. Megjithatë, presidenti ukrainas theksoi se në çështjen kyçe të rajonit të Donbasit, të cilin Rusia kërkon ta kontrollojë plotësisht, nuk ka pasur ndryshim në pozicionin rus. Ai shtoi: “Ata duan Donbasin tonë. Dhe ne nuk duam ta japim Donbasin tonë.” Amerikanët kanë propozuar një “zonë të lirë ekonomike” në Donbas, por Zelenskyy theksoi se kjo nuk do të thotë nën udhëheqjen e Federatës Ruse.

Zyrtarët amerikanë nuk dhanë detaje specifike mbi paketën e sigurisë, por konfirmuan se SHBA nuk planifikon të dërgojë trupa në Ukrainë. Ndërkohë, liderët e Mbretërisë së Bashkuar, Francës, Gjermanisë dhe tetë vendeve të tjera evropiane deklaruan se trupat nga një “koalicion i të gatshmëve” mund të ndihmonin në rigjenerimin e forcave të Ukrainës dhe në sigurimin e hapësirës ajrore e detare, përfshirë operacionet brenda Ukrainës, por pa ofruar garanci të ngjashme me nenin 5 të NATO-s. Kreu i delegacionit ukrainas, Rustem Umerov, gjithashtu parashikoi refuzimin rus si një rezultat të mundshëm, duke kërkuar më shumë armë nga SHBA në atë rast.

Kremlini, përmes zëdhënësit Dmitry Peskov, tha të martën se nuk kishte parë detajet e propozimeve për garancitë e sigurisë dhe se pozicioni i Moskës mbetet i pandryshuar, duke synuar arritjen e qëllimeve të saj ushtarake. Zëvendësministri i Jashtëm rus, Sergei Ryabkov, përjashtoi kategorikisht praninë e trupave të NATO-s ose evropiane në Ukrainë. Ndërsa kancelari gjerman Friedrich Merz sugjeroi se paqja ishte më afër se kurrë, zyrtarët evropianë privatisht besojnë se bisedimet aktualisht shërbejnë më shumë për të mbajtur administratën Trump të angazhuar në mbështetjen e Ukrainës sesa për të arritur një marrëveshje të qëndrueshme. Çështja kryesore mbetet Donbasi, ku SHBA propozon një zonë të çmilitarizuar dhe ekonomike të lirë, ndërsa Rusia ende kërkon kontroll. Zelenskyy paralajmëroi se nëse Putin refuzon gjithçka, do të ketë “turbulenca” dhe Ukraina do të kërkojë sanksione dhe armë shtesë nga SHBA.