Si arriti Trump ta nxjerrë Kim Jong Un-in nga strofulla
Si biznesmen i suksesshëm, Donald Trump e ka perfeksionuar artin e negociatave. Në fakt ka shkruar edhe një libër rreth tyre, që ka shitur shumë kopje. Por si president, Trump po shfaq aftësi të tjera, ato të diplomacisë. Ndonëse gjuha e tij e ashpër me Korenë e Veriut dhe nofka si “burri i vogël me raketa” mund të mos shihen si “presidenciale”, negociatat e pazakonta për kërcënimet bërthamore nga Koreja e Veriut duket se po japin rezultat. Të paktën deri tani.
Brenda një viti Trump arriti atë që s’e ka arritur asnjë udhëheqës botëror, që kur Kim Jong Un mori pushtetin – ta bëjë të dalë nga strofulla e ta detyrojë të ulet në një tryezë negociatash me udhëheqës të tjerë.
Shumë ekspertë po përpiqen t’ia ulin vlerën vizitës historike të Kimit në Pekin gjatë kësaj fundjave, ku u takua me Presidentin kinez Xi Jingpin. Kjo vizitë ishte e para jashtë vendit për udhëheqësin koreano-verior, që kur iu desh të zëvendësonte të atin, pas vdekjes së papritur në vitin 2011.
Disa besojnë se kjo tregon që Kim Jong Un po ndien vetëbesim tani që ka ndërtuar një arsenal bërthamor, dhe me udhëtimin në Kinë po vërteton vlefshmërinë si udhëheqës botëror i barabartë me të tjerët. Të tjerë besojnë se vizita ishte për të forcuar lidhjet me Kinën e për të krijuar aleancë me presidentin kinez Xi, përpara takimit me Trump-in.
Në një artikull të mëparshëm kam theksuar mundësitë që janë në tryezë për negociata me Korenë e Veriut: 1. diplomacia; 2, një sulm kibernetik ndaj teknologjive bërthamore të Koresë së Veriut; 3, përpjekje për të vrarë e Kim Jong Un-in; 4, sulm ushtarak në bazat e armëve bërthamore për të cilat kemi dijeni. (Po! Për të cilat kemi dijeni!)
Nga të katërta mundësitë, sigurisht që diplomacia mbetet më e mira, edhe sikur Trump të vazhdojë ta bëjë në mënyra jo tradicionale.
Gjuha e ashpër, kur përzihet me pak diplomaci, funksionon. Shikoni se si e zgjidhi presidenti John F. Kennedy krizën e predhave bërthamore në Kubë, apo se si mbylli Luftën e Ftohtë presidenti Ronald Regan.
Siç ka thënë Uinston Çërçill: “Diplomacia është arti me të cilin u thua njerëzve ‘shkoni në ferr’, në mënyrë të tillë që ata të pyesin se nga cila anë duhet të nisen”. Stili i pazakontë i Trump-it, i përzier me fyerje, duket se ka funksionuar deri tani. Gjatë bisedimeve në Pekin, Kim Jong Un premtoi angazhim për të hequr armët bërthamore nga Koreja e Veriut dhe për t’u takuar me presidentin Trump: “Çështja e denuklearizimit të gadishullit korean mund të zgjidhet, nëse Koreja e Jugut dhe SHBA-të i përgjigjen përpjekjeve tona me vullnet të mirë, nëse krijojnë një atmosferë paqeje dhe stabiliteti teksa marrim masa progresive dhe të sinkronizuara për arritjen e paqes”.
Megjithatë, e vërteta mbetet që si babai, ashtu edhe gjyshi i Kimit, kishin premtuar në publik se nuk do të ndërtonin armë bërthamore, ndërsa në fshehtësi zhvilluan programin që e çoi Korenë e Veriut drejt testit të parë bërthamor në vitin 2006. Për shumë skeptikë, fjalët e Kim-it këtë javë janë njësoj si ato që janë shprehur ndër dekada nga çdo udhëheqës i Koresë së Veriut. Historia ka vërtetuar më pas që deklaratat nuk kanë qenë të vërteta.
Përparësia që ka Trump në një takim kokë më kokë me Kimin është që vetë nuk është politikan karriere. Trump është një egomaniak i rritur jashtë Uashingtonit, që e bazon punën vetëm në rezultate, dhe që do ta zgjidhë këtë çështje një herë e mirë, në vend që ta shtyjë e t’ia lërë si barrë presidentit tjetër.
Ndryshe nga presidentët e mëparshëm, Trump është i paparashikueshëm e ndonjëherë ambicia e bën të patrembur. Është rrethuar gjithashtu nga disa prej drejtuesve ushtarakë me karakter më të fortë në botë. Si Sekretari i Mbrojtjes, “Qeni i Tërbuar” Mattis, ashtu edhe Drejtori i Stafit të Shtëpisë së Bardhë, John Kelly, janë ish gjeneralë të Marinës Amerikane me të cilët nuk dëshiron njeri të ketë ngatërresa, sidomos pasi t’i kenë provokuar. Gjenerali Mattis ka thënë shprehjen e famshme: “Ji i sjellshëm, profesionist, por mbaj me vete një plan për t’i vrarë të gjithë ata që takon”.
Lufta është e shpifur. Kam pasur mundësinë ta shoh nga afër në Irak, nga viti 2007 në vitin 2010. Kam udhëtuar 14 herë në Bagdad si nëpunës civil i zyrës së Sekretarit të Mbrojtjes. Edhe pse nuk mbaja uniformë, e pashë dhe e përjetova luftën.
Ne duhet ta shmangim luftën me Korenë e Veriut me çdo kusht. Prandaj duhet të ushtrojmë durim strategjik dhe t’i lëmë kohë presidentit Trump për të vënë në zbatim aftësitë e tij diplomatike, sado të pazakonta të na duken.
Sepse ato aftësi kanë funksionuar deri tani dhe vizita historike e Kim-it në Pekin e vërteton këtë. Ndoshta, kur të takohen të dy, Trump do të dijë t’i tregojë “burrit të vogël me raketa” se pse është autori i librit shumë të shitur, “Arti i Marrëveshjes”.
Mark Vargas, Washington Examiner
