Trump kritikon vendet evropiane “në kalbje” dhe udhëheqësit “e dobët”

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka kritikuar ashpër udhëheqësit evropianë si “të dobët” dhe ka sugjeruar se Shtetet e Bashkuara mund të reduktojnë mbështetjen për Ukrainën. Në një intervistë të gjerë për Politico, ai theksoi se vendet evropiane “në kalbje” kishin dështuar të kontrollonin migracionin ose të ndërmerrnin veprime vendimtare për t’i dhënë fund luftës së Ukrainës me Rusinë, duke i akuzuar ata se po e linin Kievin të luftonte “deri në rrëzim”. Trump argumentoi se Rusia kishte “epërsinë” dhe i kërkoi Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky të “bashkëpunonte” duke i lëshuar territor Moskës.

Në Mbretërinë e Bashkuar, Downing Street hodhi poshtë pretendimin e Trumpit se Evropa kishte dështuar të vepronte, duke cituar udhëheqjen e saj në sanksione dhe duke ripërsëritur mbështetjen për procesin e paqes të udhëhequr nga SHBA. Zelensky, duke shkruar në X, tha se Ukraina dhe Evropa po punonin aktivisht për “të gjithë komponentët e hapave të mundshëm drejt përfundimit të luftës”, dhe se Kievi ishte gati t’i prezantonte ato “partnerëve tanë në SHBA”.

Në intervistën e tij, Trump pohoi se ndarjet ideologjike kërcënonin të thyenin aleancat e Uashingtonit. I pyetur nëse udhëheqësit që ai i shihte si të dobët mund të ishin ende aleatë, ai u përgjigj: “Varet”, duke shtuar se ata janë “politikisht korrektë” dhe “nuk dinë çfarë të bëjnë”. Komentet e tij vijnë pas një takimi të udhëheqësve evropianë në Londër për të diskutuar përpjekjet e përbashkëta për paqe me Rusinë. Këto bisedime synonin të krijonin një rol evropian në përpjekjet e udhëhequra nga SHBA, të cilat evropianët druajnë se mund të minojnë interesat afatgjata të kontinentit në favor të një zgjidhjeje të shpejtë.

I pyetur nëse Evropa mund të ndihmonte në përfundimin e luftës, presidenti amerikan tha: “Ata flasin, por nuk prodhojnë. Dhe lufta vazhdon e vazhdon.” Ukraina po përgatitet të paraqesë një plan paqeje të rishikuar në Shtëpinë e Bardhë, duke kërkuar alternativa ndaj çdo zgjidhjeje që kërkon lëshime territoriale. Zelensky, i cili ka përjashtuar sërish dorëzimin e tokës, po u bën presion udhëheqësve evropianë dhe të NATO-s për të ndihmuar në pengimin e SHBA-së nga mbështetja e një marrëveshjeje që Kievi druan se do ta linte të ekspozuar ndaj sulmeve të ardhshme. Trump gjithashtu sugjeroi, pa prova, se presidenti ukrainas ishte pengesa kryesore për paqen, duke pretenduar se negociatorët ukrainas “e donin” propozimin e mbështetur nga SHBA dhe se Zelensky nuk e kishte lexuar ende atë.

Kritika e fundit publike e Trumpit ndaj Evropës vjen ndërsa ai kërkon të rrisë presionin mbi Zelenskyn dhe aleatët e Kievit për t’i dhënë fund luftës. Vërejtjet e presidentit erdhën gjithashtu pasi administrata e tij publikoi Strategjinë e re të Sigurisë Kombëtare, e cila paralajmëronte për “fshirjen civilizuese” të mundshme të Evropës dhe vinte në pikëpyetje besueshmërinë e disa aleatëve. Rusia e mirëpriti atë strategji si “kryesisht në përputhje” me vizionin e saj. Kancelari gjerman Friedrich Merz tha se disa pjesë të strategjisë ishin të besueshme, por elementë të tjerë ishin të papranueshëm nga pikëpamja evropiane, duke hedhur poshtë idenë se SHBA-ja duhej të “shpëtonte demokracinë” në Evropë. Kjo strategji ndoqi retorikë të ngjashme me fjalimin e Trumpit në OKB më herët këtë vit, ku ai kritikoi ashpër Evropën Perëndimore për qasjen ndaj migracionit dhe energjisë së pastër.