Disa abuzime të përsëritura 25 herë

“Këto orë, disa prej figurave të njohura të lëvizjes studentore dhjetor ’90-shkurt ’91, kanë vënë në dukje kontradiktën që egziston mes përshtypjes së përgjithshme se ishte opozita që organizoi grevën e shkurtit dhe të vërtetës historike se krerët opozitarë e panë me shumë dyshim nismën e studentëve për heqjen e emrit të E.Hoxhës nga Universiteti i Tiranës”…

Nga Skënder Minxhozi/

Në dy periudha të vitit, shkurt dhe dhjetor, Shqipëria i rikthehet pa përtim dhe me të njëjtin ritual gjysëm të vërtetë e gjysëm hipokrit, historisë së shembjes së sistemit komunist. Kështu ka ndodhur edhe në këtë përvjetor të 25-të të asaj ngjarje, i cili nisi të festohet-përkujtohet-përflitet-manipulohet në dhjetor, e po vijon të mbajë të lidhur vëmendjen e publikut edhe tani në shkurt. Në dhjetor ra zyrtarisht sistemi monopartiak, kurse në shkurt u zhvillua një betejë për heqjen e emrit të Enver Hoxhës nga Universiteti shtetëror, që u finalizua me rrëzimin e shtatores së tij në qendër të Tiranës.

Tashmë nga ato situata të dhunshme dhe plot pathos e idealizëm (më së shumti në rradhët e studentëve dhe qytetarëve të thjeshtë), kemi një distancë të madhe kohore. Një pjesë e protagonistëve nuk jetojnë më, të tjerë janë larguar prej vitesh jashtë vendit, kanë bërë një copë të mirë rruge në politikë, apo kanë gjetur veten diku tjetër. Këto ditë po flitet shumë për grevën e urisë së studentëve. Sërish ceremoni, debate parlamentare dhe emisione tashmë të transmetuara dhjetra herë nëpër televizione.

Pas një çerek shekulli, ngjarjete dhjetor-shkurtit të viteve  1990-1991 kanë pësuar një deformim “fiziologjik”, nga ata që prodhon vetë koha. Distanca mjegullon kujesat, ndryshon emrat, modifikon situatat dhe dinamikën e asaj që ka ndodhur. Por disa detaje, më saktë disa dilema të mëdha, kanë mbetur me vite të varura pezull në gozhdën e historisë. A ka pasur vërtetë një autorësi të fshehtë pas protestave studentore? Si u përzgjodh elita drejtuese e protestave, që më vonë ishte inkubatori i klasës politike opozitare? Komunizmi ra vetë për shkak të dekompozimit, apo u rrëzua nga vrulli dhe pakënaqësia mbarëpopullore? Për të ardhur më pranë grevës studentore, cila ishte qasja e krerëve të opozitës së sapolindur demokratike, ndaj grevës së studentëve?

Këto pyetje duhet të ishin prej kohe subjekt i një hulumtimi shkencor, e jo shënjestër e interpretimeve, spekulimeve dhe luftës politike. Në vend që mendjet e ftohta të historianëve e studiuesve të nisnin të merreshin me ato momente, personazhe  dhe situata konkrete, ne kemi peshqesh thuajse çdo vit disa orë të mira sherr parlamentar për rënien e komunizmit dhe në rastin më të mirë, na serviren punime gazetarësh apo personash të pakualifikuar, si analiza historike. Në vend që ndryshimit të sistemit 25 vjet më parë t’i japim angazhimin dhe kontributet profesionale që meriton, si një akt i madh përgjegjshmërie për historinë tonë moderne, ofrojmë rrena politikanësh dhe pallavra pseudo-historianësh autodidaktë.

Këto orë, disa prej figurave të njohura të lëvizjes studentore dhjetor ’90-shkurt ’91, kanë vënë në dukje kontradiktën që egziston mes përshtypjes së përgjithshme se ishte opozita që organizoi grevën e shkurtit dhe të vërtetës historike se krerët opozitarë e panë me shumë dyshim nismën e studentëve për heqjen e emrit të E.Hoxhës nga Universiteti i Tiranës. Është një shembull flagrant i shtrembërimit të të vërtetës që ka lidhje me atë ngjarje delikate dhe me shumë peshë në dinamikën e mënovnshme të zhvillimit të proceseve demokratike në Shqipëri. Qasja hipokrite ndaj grevës, një ritual i përsëritur 25 vjet rresht, është në fakt një ndër simbolet e manipulimit që politika ka bërë dhe bën me lëvizjet që sollën ndërrimin e sistemeve në vendin tonë një çerek shekulli më parë. (JAVA)