Nobeli një ithtari të Millosheviçit, njollë për Akademinë suedeze

Nga Mustafa Nano –

Ngjarja e ditës për shqiptarët, por jo vetëm për shqiptarët ka qenë çmimi Nobel për letërsinë, kjo sepse e mori një shkrimtar austriak me emrin Peter Handke.

Ka provokuar reagime ndarja e çmimeve Nobel këtë vit sepse personazhi në fjalë ka qenë një personazh dhe është akoma le të themi i çuditshëm për disa qëndrime që ka mbajtur. Siç është në vitet ’90 gjatë kohës që në Ballkan u bënë luftërat e famshme.

Ndryshe nga shumë kolegë të tij atë kohë u vu në mbrojtje të Millosheviçit. Në përgjithësi ai mbante anën e serbëve. Ai mendonte se serbët ishin viktima në atë rrethanë dhe serbët ishin mbrojtës të asaj që Peter Handke e kishte patur shumë xhan, Jugosllavisë. Kjo ishte arsyeja të paktën, kjo është arsyeja që ai paraqet dhe që shpjegon qendrimet që ai ka mbajtur.

Në fakt qysh atëherë ka pasur shumë kritika ndaj tij. Suzan Suntag e hoqi nga lista e miqve të vet. Salman Rushdi e konsideroi një idiot, madje një gomar.

Në fakt nuk është intelektuali i parë publik që mban qëndrime të tilla ose që afirmon një lloj simpatie për diktatorët dhe diktaturat.

Për shkrimtarët është pothuajse e zakonshme të shprehin simpatitë e tyre për diktaturat. Në shekullin e 20 kjo ka qenë një gjë e zakonshme. Ka pasur të tjerë. Xorxh Bernard Shou ishte i marrosur pas Stalinit, madje justifikon edhe krimet e mëdha që ai kreu.

Kemi pastaj Zhan Pol Sartrë, një nga intelektualët më të mëdhenj të shekullit 20, i cili fillimisht ishte i dashuruar me Stalinin, më pas u bind që Stalini ishte mbrapsht dhe a thua se donte të bindte veten se ky, Zhan Pol Sartrë ishte admirues serial u marros pas Maos dhe më pas shkoi të takojë Fidel Kastron në Kubë.

Për Çe Gevarën tha se është një nga qeniet humane më të kompletuara të epkës së sotme. Të gjithë këta e kanë një alibi.

Alibia mund të jetë naiviteti i tyre, padjallëzia, mund të jetë konteksti në të cilën ata kanë jetuar. Ndërsa Peter Handke nuk ka alibi se ajo që bëri Millosheviçi ishte e bërë live përpara syve të gjithë botës.

Ka qenë një spektakël i dhunës në Ballkan i dirigjuar dhe i orkestruar nga një që quhet Sllobodan Millosheviç dhe Peter Handke i shkoi dhe në varrim ku mbajti një fjalim, një gjë mizerabël.

Akademia suedeze i dha çmimin e Nobelit. Sipas meje ka bërë një gafë fatale. Unë nuk e kam lexuar, por nuk e vënë në dyshim atë se akademia suedeze ka një standard të caktuar, por për mua akademia sedeze e Nbelit ka bërë një gabim sepse e parë me sytë e një ballkanasi siç jam unë në këtë moment, teksa shoqëria serbe po përpiqej që të detoksikohej, po përpiqej që të kryente procesin e demilloshevicizimit të vet dhe ishte një proces që po ecte ngadalë, por po ecte, Nobeli që iu dha Peter Handke, mund të përcjellë mesazhin te serbët që ju po bëni atë që bëni, por Nobeli që iu dha Peter Handkenit mund të përcjellë mesazhin tek serbët që ju po bëni atë që po bëni, por figura e Milloshevicit ashtu sikurse dhe figura e atyre njerëzve që Millosheviçin e kanë pasur xhan dhe çmojnë është një gjë që ta paktën mund të vihet në diskutim kështu që mund të filloni dhe ju ta vini në diskutim. Kjo është një gjë fatalisht e gabuar. Për mua akademisë Suedeze ka për t’i mbetur kjo njollë sa të jetë gjallë vetë çmimi Nobel.