Obama miku i ri i Athinës

Për partinë e majtë në pushtet vizita historike është një thyerje tabuje. Le të kujtojmë: më 1999, pas ndërhyrjes së NATO-s në Kosovë, ish-presidentit të SHBA-së Bill Clinton iu desh benda pak minutash për arsye sigurie ta shkurtojë në më pak se një ditë vizitën në Athinë. Politikanët e majtë e cilësuan vizitorin e nivelit të lartë si “kasapi i Ballkanit”. Kjo vizitë blic u eklipsua nga protesta me konfrontime të rënda mes demonstruesve dhe policisë. Artistë të majtë me këtë rast organizuan një lloj procesi spektakolar para parlamentit grek dhe kërkonin dënim me burgim të përjetshëm për Clinton-in. Pak muaj më vonë aktivistë të majtë hodhën në erë në shenjë proteste kundër politikës së jashtme të SHBA-së një statujë të ish-presidentit të SHBA.së Harry Truman në qendër të Athinës, e kjo nuk ishte hera e parë.

Komunistët radikalë të përfaqësuar në parlamentin e Athinës si dhe grupe të tjera anarkiste duan ta presin edhe Obama-n me aksione proteste. Por nga të majtët në pushtet dëgjohen tone të tjera: “Vizita e Obama-s dëshmon, se roli i Greqisë në botë është forcuar gjatë qeverisjes sonë”, thotë ministri i Brendshëm Nikos Papas për gazetën Real News. Megjithatë tapeti i kuq për presidentin e SHBA-së është një dëshmi tjetër për kthimin e partisë së majtë dikur radikale në realizëm, mendon Jorgos Tzogopoulos, punonjës pranë Think-Tank në Athinë, ELIAMEP. Tek e fundit, sipas tij, Greqia dhe SHBA nën Obama-n kanë qëllime të ngjashme ekonomike, thotë analisti për DW. “Po ashtu si qeveria e Athinës edhe Obama është për shpenzime më të mëdha shtetërore dhe për një politikë më zemërgjerë të rritjes ekonomike”, thekson politologu.

Shpresa tek Obama, frikë nga Trumpi 

Sipas informacioneve të televizionit shtetëror, ERT Athina pret një pozicionim të qartë të presidentit të SHBA-së lidhur me grindjen mes FMN-së dhe donatorëve europianë për lehtësimin e borxheve. Obama në intervistë për gazetën Kathimerini ka deklaruar, se ai do të inkurajojë “hapa që nxisin rritjen ekonomike si dhe lehtësimin e borxheve” – në këtë kontekst ai thekson, që SHBA nuk bën pjesë në grupin e donatorëve. Por pikërisht për këtë arsye, shpresat greke nuk janë realiste, mendon Tzogopoulos nga ELIAMEP. Kjo është “thjesht një vizitë simbolike”, vlerëson Angelos Syrigos, profesor i shkencave politike në Athinë. Që presidenti në largim i SHBA-së do të mbajë një fjalim në një sfond historik siç është Akropolis, ky është një gjest nderi. Por Obama nuk mund të influencojë tani shumë për t’u vënë gjërat në lëvizje. “Edhe sikur ai të angazhohet për lehtësimin e borxheve, Obama tashmë përfaqëson të shkuarën, pasuesi i tij Donald Trump sjell mjaft të panjohura”, vëren politologu në bisedë për DW.

Fitorja e Trump i ka shkaktuar mjaft kokëçarje Athinës. Deklaratat e tij të deritanishme lidhur me krizën greke të borxheve janë të dykuptimta. Njëra prej tyre është: “Gjermania duhet ta zgjidhë çështjen e borxheve, për të kjo është një gjë fare e thjeshtë. Nëse nuk do Gjermania, atëherë duhet ta rregullojë Putini”, kërcënonte Trump në intervistë me televizionin Fox në korrik  2015. Syrigos tërheq vëmendjen për të pasur kujdes. “Mund të ndodhë, që SHBA nën Trump të ushtrojë presion, në mënyrë që FMN-ja të dalë nga programi për shpëtimin e financave greke.

Sidoqoftë çdo deklaratë e parakohshme është e pasigurtë, duhet pritur për të parë se çfarë përfaqëson Trump, thotë politologu. Sa i përket politikës së sigurisë Greqia e SHBA vitet e fundit kanë bashkëpunuar ngushtë dhe ky afrim do të vazhdojë edhe nën Donald Trump. “Megjithë problemet e jashtëzakonshme ekonomike Greqia është ndër pesë partnerët e NATO-s, që shpenzojnë 2% të rendimentit ekonomik për mbrojtjen”, lëvdon Obama në intervistën për Kathimerini. Ky zell shpenzimesh duhet t’i pëlqejë republikanit Trump. Angelos Syrigos: “Ndërkohë SHBA shpenzojnë shumë dhe europianët fare pak para për NATO-n. Trump do të rinegociojë për këtë.