Shansi i humbur i Politikës së Re

Nga Sokol Balla/

Në këtë fushatë, ku së fundmi janë shtuar akuzat për manipulime, banda me makina me xhama të errët dhe shumë të tjera që nuk janë lajme të reja kur vjen puna për zgjedhjet, ka ndodhur së fundmi një çudi. Guruja mediatike e qeverisë, një djalë i ri me syze, shpesh i vlerësuar më pak sesa është nga të gjithë, ka bërë një gjest, në dukje të vogël, por në thelb të rëndësishëm.

Endri Fuga, ka ngritur celularin, ka marrë në telefon një nga njerëzit më të afërt të Lulzim Bashës, me të cilën kishte një njohje dhe i ka thënë: “Pyete pak zotin Basha, çfarë do bëjmë me ditën e fundit të fushatës. Se nuk ka lezet të krijojmë përplasje. Na thoni si e keni planin, që ne t’ju përshtatemi ju”. Fugën më pas e telefonoi i njëjti person dhe i tha se PD, kishte dëshirë të mbyllte fushatën të premten në Sheshin Nënë Tereza. Fuga më pas ka telefonuar kryeministrin e më pas i ka kthyer përgjigjen që ndoshta e dinte, njeriut të afërt të Bashës: “OK, mbylleni ju fushatën të premten në Tiranë. Ne po e bëjmë mitingun ditën e enjte”.

Një i huaj do qeshte me çfarë unë kam shkruar më sipër. Por kjo ndodhi e vërtetë, është një shkëndijë shprese se ndoshta normaliteti është i mundur në skenën politike shqiptare, tashmë të drejtuar nga dy kryetarë të rinj të dy partive të vjetra, dhe një kryetari i vjetër i një partie të re. Rama, Basha dhe Meta kanë gjithashtu sot stafe të reja drejtuese, apo këshilltarë me shkollim dhe mentalitet perëndimor. C’është e vërteta PD kishte mbetur pak më mbrapa në këtë drejtim. Fundja nuk është e lehtë të gjesh një zë, figurë dhe forcë argumenti që të zëvendësojë Majlinda Bregun, ashtu siç nuk është e lehtë të gjesh në një grup parlamentar që nuk e ke zgjedhur ti, zërin tënd të moderuar që të të përfaqësojë. Një kryetar partie, duhet të imponojë zërin, logjikën, vijën e tij dhe këtë mund ta bëjë vetëm me njerëzit e promovuar prej tij. Dikush mund të thotë se Basha u vonua dhe ndoshta kanë të drejtë, kur kujtojnë sesa shumë kohë humbi Edi Rama – bile edhe zgjedhjet në 2009 – sepse as nuk arriti te pastronte partinë dhe as të shartonte të rinjtë me të vjetrit. Aq sa sot, gati një dekadë pasi mori drejtimin e PS, kam frikë se më shumë se ai ngjyrat, selia rozë i imponoi atij një kostum të vjetër, të cilin ai e vesh dhe e zhvesh me zorr, çdo ditë e çdo natë. Por për këtë nuk është totalisht faji i tij. Siç deri diku për çka ngjet në PD, nuk është faji i Bashës.

Eshtë faji i një tranzicioni ende me zanafillë të pasqaruar, kur fati i demokracisë u la në duar të liderëve që mund të ishin më të mirët e të këqinjve, por që nuk u shkëputën dot nga mentaliteti i brezit që përfaqësonin. Për më keq, kishin të gjithë pushtetin e duhur, të përcillnin – siç e përcollën – deformimet e tyre në ADN-në e tranzicionit demokratik: burgosje vrasje kundërshtarësh politikë, dhunim të të drejtave themelore, kryesisht ato që lidhen me mjetin si merret e lihet pushteti, zgjedhjet dhe pasojat që vijnë prej tyre: karrikja e kryeministrit nëse fiton, dhe dorëheqja nëse i humbet.

Dhe në këtë mekanizëm që të dyja palët ja ushqyen njëri tjetrit, edhe Fatos Nano nuk e dha dorëheqjen në 1992, edhe Berisha jo vetëm nuk e la, por e mori PD pasi e zhyti me duart e tij në disfatë në 1997.

Po. E vërtetë. Në një moment edhe Nano, edhe Berisha e dhanë dorëheqjen, të dy kur humbën zgjedhje. Por jo që në humbjen e parë. As të dytën. E dhanë KUR deshën ata vetë dhe jo kur iu imponuan rregullat e lojës. Sepse rregullat e lojës i imponuan ata vetë. (Aq sa teori konspirative thanë se Nanon e kapi inat me të tijtë dhe e çoi vetë lojën në humbje për PS në 2005 dhe iku i bindur se do ta thërrisnin të kthehej). Berisha ndoshta jo në 2013, por mori ama të gjitha masat që pasuesit të tij të mos i hyjë gjemb në këmbë. Por në shkëmbim duke i lënë një PD, që do dojë kohë të marrë fytyrën e liderit të ri, nën hijen e madhe të liderit të vjetër.

Dikush mund të thotë se Rama nuk e pati këtë fat. Se shoferi i autobusit të tij u hodh dhe e la timonin bosh. Por rregullat e lojës nuk përcaktohen vetëm nga një palë. Sic pat treguar takimi në 2007 në Pallat të Brigadave Nano Berisha, Rama do ta kishte të vështirë ti thyente rregullat e vjetra dhe se në mbrojtje të tyre i doli dhe ish kryetari i partisë së tij. Mënyra sesi ndodhën ndryshimet kushtetuese në prill 2008, ishte prova e pare e madhe sesi kryetari i ri i PS, iu dorëzua rregullave të ujqve të vjetër. Martesa politike PD Lsi, me frytet e saj në zgjedhjen e Bashës si kryetar i bashkisë, ishte, së bashku me 21 janarin, prova se si ai ju dorëzua këtyre rregullave, ende pa u bërë kryetar i PD.

Ndaj duke ju rikthyer në fund xhestit të Fugës, megjithëse shpresa ekziston akoma, kam frikë se me gjithë stofin e duhur, Rama, Basha dhe Meta kanë humbur shansin të jenë liderët e rinj politikë. Ata mezi mund të klasifikohen si politikanët e fundit të tranzicionit, sepse si përfaqësues të një brezi fatkeq, me një këmbë në komunizëm dhe një në demokraci, nuk arritën dot të bëjnë një zgjedhje të qartë. Shpresa e vetme është që së paku t’ja lënë këtë mundësi brezit tjetër.

Dhe shpresa, vdes e fundit thonë.

Rubrika “Antishqiptari” Javanews.al