Si të plakesh bukur…

Nga Lela Dardha Kokona

Po shkonte ora 11 e 30 e natës!

Ishte një vapë përvëluese e këtij korriku. Rrotullohesha nëpër krevat e s’po arrija të flija qoftë për pak kohë.

Dysheku dukej sikur kishte marrë flakë edhe nga nxehtësia e trupit tim. Herë pas here mbyllja sytë e shikoja vegime të çuditshme, që më sillnin në mendje ditët e pushimit që kalova në qytetin e bukur liqenor të Pogradecit.

Ah, sikur të freskoja trupin në ujin e ëmbël kristalor, ku ëndrrat marrin arratinë, kthehen në mijëra vezullime, u ngrita duke psherëtirë thellë.

Ah, të kisha lekë do të kisha qëndruar një muaj në atë vend perlë, që vetë Zoti e ka bekuar!

Ra mesnata. Mendja më çoi në atë bisedën e shkurtër, por me mjaft fjalë e veprime mbresëlënëse të atij çifti simpatik, që nuk arrija t’i fshija nga memoria ime. Më bëri aq përshtypje sjellja e tyre.

“Ata që shfaqin më shumë mirësi, janë ata që kanë ndjerë e provuar keqtrajtim, zhgënjim, injorim në kurrizin e tyre”, mendoja me vete. Qëndroja në qetësi ku dëgjoheshin vetëm tingujt e rëndë të sahatit, që kisha kurdisur atë mbrëmje, se ndryshe do të më zinte gjumi dhe i merrte lumi planet e mia. Nuk do kisha mundësi të rrija më në atë qytet që më dhuronte aq kënaqësi me ajrin e tij të freskët dhe me atë liqen që të fton me qetësinë e tij e freskinë, me ata njerëz aq miqësorë e paqësor, me atë rregull, përkushtim që tregonte policia, ata policë të rinj me një uniformë të rregullt, të edukuar sa nganjëherë më dukej sikur po pushoja në ndonjë qytet europian. Siç duket polici atje shihej si pjesë vërtetë e ndihmës, e mbajtjes së qetësisë dhe e rregullit në atë qytet.

Më shkoi ndërmend e gjithë ajo ditë që kisha kaluar me atë çift. Madje dhe sot kur e kujtoj ndjej një respekt, adhurim për atë çift fantastik, me një sens humanizmi si dikur kur shoqëria jonë ishte model me përmasa botërore, përsa i përket humanizmit e bashkëjetesës fetare.

Ishte mëngjesi i asaj dite që pata fatin të njoh atë çift mbresëlënës.

Si zakonisht, dola nga shtëpia në orën pesë. Frynte një fllad i lehtë. Si sot e ndjej atë freski të atij ajri të pastër e që më sillte aq kanaqësi. Nga larg dallova varkat e peshkatarëve që po ktheheshin nga peshkimi drejt bregut. Kisha marrë një qese ku kisha futur disa nga romanet e mi që ishin botuar nja dy javë më parë. Ishte kënaqësi për mua të promovoja romanin tim në atë qytet, ashtu si dhe me dy romanet e tjerë të botuar vitet e fundit. Me lekët e atyre shitjeve, shpresoja të kaloja pushimet. Në dorën tjetër kisha marrë dy stola plastikë, ku në njërën vendosja librat e në tjetrën ulesha herë pas here, pas një lodhjeje të shpejtë të këmbëve. Zura një hije buzë liqenit e që aty bëhej dhe xhiroja e mëngjesit për pushuesit të ardhur nga qytete dhe vende te ndyshme, por dhe shumë emigrantë shqiptarë. Me thënë të drejtën, në fillim ndjeva mjaft ndrojtje, se po quhesha për ata që kalonin para meje “një shitëse që ka mbledhur libra të vjetër e po i shet”. Por, kur bëra një mendim më të thelluar, mendova se puna nuk është turp, po shisja dijen time, krijimtarinë time e kjo nuk përbën asgjë të turpshme. Pa mbaruar mirë mendimin, më afrohet një grua, veshur me një kostum sportiv blu e atlete të bardha e djersitur e tëra.

• Mirëmëngjes zonjë! – m’u drejtua pa më parë në sy dhe sigurisht iu përgjigja përshëndetjes që më dha.

–  Romane janë këto?.

– Po zonjë romane! – iu përgjigja. Ktheu librin nga kopertina e pasme për të parë çmimin dhe më pas i ra në sy fotoja ime.

– Pse, ju jeni autorja?

– PO zonjë!

– Të parin e ke?

– Jo zonjë, të tretin – iu përgjigja si e vënë në siklet.

Përnjëherë mendova me vete, “Ishallah nuk më njeh, se kur të shkoj në Tiranë kjo do të më nxjerrë bojën, duke thënë, “e pashë duke shitur rrugëve, çfarë shkrimtareje është ajo”?!

– Nuk po të pyes më, por më fut një autograf e të iki se po kulloj në djersë, siç e sheh! – më tha dhe më shikonte me habi sikur nuk po bindej se vërtetë isha unë, apo jo autorja. Nxori lekët dhe u largua me nxitim.

Shyqyr – thashë me vete, e sigurova një pjesë të ditës qëndrimi në Pogradec. Ishallah po shes dhe një roman tjetër e të siguroj një natë. Aq kushtonte garsonierja ime. Pas pak, ndaloi një çift të rinjsh.

– A keni romane të tjerë? Unë lexoj vetëm autorë të huaj – më tha, duke ngritur zërin me forcë dhe me mburrje.

– Jo mor djalë, unë shes vetëm krijimtarinë time. Jam autorja romanit, – iu përgjigja.

Unë kam alamet tableti e librat i lexoj këtu kur kam kohë – dhe më drejtoi tabletin ta shikoja.

– Dëgjo mor djalë! Pse ti krahason leximin në libër me një lexim në tablet? Magjinë që të sjell leximi i një libri është i pazëvendësueshëm. Ndjesinë që të krijon libri sa e prek,nuk ta krijonë tableti. Atje ti bën një lexim sipërfaqësor, jo të thelluar, nuk të krijon emocion ai lloj leximi, nuk e merr dot mesazhin që të përcjell libri. Ashtu, ti nuk bëhesh kurrë mik i mirë i librit. Kudo ku shkon, libri të shoqëron edhe në kafene… Këto fjalë, nuk t’i thashë të të bind, apo të të imponoj të blesh librin tim, por ishte një mësim për ju. Iku pa e marrë librin, po ashtu dhe shumë të rinj të tjerë që s’tregonin asnjë lloj interesi për librin.

Ndjeva një keqardhje për këtë brez, që i është larguar librit duke shpenzuar kohë me internetin. Si vallë do të jetë e ardhmja tyre larg librit? Ndërsa po qëndroja disi e trishtuar, më afrohet një zonjë e bukur plot hire, me flokë të gjatë, kaçurela të zeza, me një trup të bukur të derdhur dhe me një edukatë që të bënte të ngriheshe në këmbë, ta impononte respektin.

– Zonjë mirmëngjes! – mu drejtua plot ëmbëlsi, respekt e të jepte dashuri, por dhe të bënte t’ia ktheje dashurinë e buzëqeshjen po me atë masë që ta dhuronte.

– Mirëmëngjes zonjë – ia ktheva plot buzëqeshje të sinqerta dhe u ngrita nga stoli instiktivisht. Më bëri që ëmbëlsia e zërit të saj aq miqësor e aq paqësor të më krijojë një emocion. Ishte vërtetë një model i një njeriu të edukuar, me kulturë, plot botë, që mbarte aq shumë dashuri shpirti i saj, sa e rrezatonte, shpërndante e përcillte dhe tek të tjerët.

– Ju jeni autorja zonjë? – mu drejtua me atë zë melodioz

– Po zonjë, unë jam! – i fola duke i mëshuar zërit më shumë e sikur zëri im doli më i lirë, më i qetë. Nuk po m’i ndante sytë e saj shpues, depërtues. Në çast dëgjova zërin e saj që kumboi aq ëmbël.

– Tiku, Tiku, Tiku… hajde pak të lutem! – I foli të shoqit, që kishte ecur pak më përpara.

Para meje u shfaq një burrë i pashëm, i bëshëm, fisnik, i edukuar, dashamirës. Zoti e kishte bashkuar atë çift, duke i bekuar me dashurinë e tij.

– Po Miranda, si qëndron puna. Pse më thirre?

– Tiku, kjo zonja qenka vetë autorja romaneve. Shkruan dhe i shet vetë. Është i treti që ka botuar dhe po vetë i ka shitur. Kjo është diçka e rrallë Tiku, si diçka Lasgushiane. Nuk pyeti për çmimin, por nxori nga portofoli shumë më shumë nga sa vlente romani. Mbeta e habitur, “ Mos vallë nuk e dëgjoi mirë çmimin”? – mendova me vete dhe ia përsërita dhe një herë.

-Po zonjë, e dëgjova, – m’u përgjigj. Mbeta pa fjalë.

– Po më befasoni zotëri e ju zonjë, – i thashë e habitur – Jo- jo, nuk mund t’i pranoj- i thashë.

– Respekti për punën tuaj si krijuese, por dhe për moshën zonjë.

– Dëgjo zonjë! Unë ju kam parë nga dritarja e hotelit që vini që në orën 05:00 të mëngjesit. Menduam se jeni shitëse e gazetave dhe librave të vjetër, megjithëse na ra në sy veshja juaj e një formati intelektualeje. Ju zonjë do të pini një kafe nga ne, aq ditë sa do të rrini këtu me pushime. Kemi një javë që ju shohim dhe nuk keni pirë një kafe këtu, apo jeni me tension të lartë?

– Jo, – iu përgjigja – jam pensioniste e me të ardhurat që marrim nuk na del të pijmë kafe këtu, – flisja me një zë të humbur nga turpi si shqiptare që jam, me atë kompleksin e inferioritetit.

– Do ta lexoj këtë libër shumë larg e do t’ju kujtojmë zonjë.

– Ku banoni zonjë? – e pyeta me shumë kureshtje.

– Në Amerikë jetojmë zonja romanciere, kemi mbi 20 vjet.

– Më falni, po a mund t’ju pyes sesi quheni? – e pyeta zotërinë që më dukej një fytyrë shumë e parë.

– Pas një frymëmarrje pak të vështirë më tha:

– Unë quhem Adriatik Dosti, ndërsa kjo është gruaja ime, Miranda.

-Po zotëri, kam dëgjuar emrin tuaj, keni qenë një nga gazetarët sportiv më të mirë të vendit tonë, – i thashë me plotë mirënjohje.

– Po shoh që po e ndjen veten ngushtë, nuk ka pse të të vijë zor zonjë për punën që po bën. Në vend që të jepesh pas një pushimi të këndshëm, të merituar si pensioniste që jeni, rrini gjithë ditën mbi stol për të nxjerrë lekët tuaja që keni harxhuar për botimin e romanit.

– Po pensioni nuk na del, z. Dosti, as për ushqim, lëre pastaj për ilaçe. Se mos çan kokë, apo të kenë respekt pushtetarët, apo qeveritarët. As sindikatat nuk na mbrojnë, të bëhet ndonjë protestë – flisja e dëshpëruar. Me një fjalë z. Dosti jam e vetëpunësuar për të mos i shtrirë dorën askujt, po askujt amaaaa!

Pushtetarët nuk do arrijnë të kuptojnë vështirësitë tona si pensionistë, – flisja, duke bërë buzëqeshje të lënduara. Dhe një gjë tjetër mor djalë – i thashë, – s’është zotësi të bëhesh plak, por zotësi është ta luftosh pleqërinë, pra dua ta sfidoj, të jem deri në fund e vlefshme dhe e fundit, s’dua të them gjithmonë kush kam qenë, çfarë vlerash kam fituar, por të them kush jam çfarë vlerash të shtuara kam fituar dhe të shoh në çfarë dimensioni kam arritur duke vazhduar papushim të përmbushem. Të arrish të plakesh është dhuratë e Zotit.

Kam kohë që nuk lodhem se çfarë thonë të tjerët për atë që unë bëj. Jam vetvetja.

Kështu më duket se do të plakem bukur. Shpresoj!

(Lela Kokona Dardha – autore e romaneve, “Kujtime të trishta”, “Fate të trashëguara”, “Dashuri Rrëqethëse”)