Edhe kjo nuk ishte dëgjuar/Qytete prej llave nga vullkanet? Një studio islandeze synon ta kthejë lavën nga kërcënim në material ndërtimi

Projekti “Lavaforming” synon të përdorë rrjedhën vullkanike për të ndërtuar mure, tulla e madje edhe qytete të tëra, si përgjigje ndaj krizës klimatike. Nëse bëhet realitet ky projekt thënia e deritanishme se “larg zonave me vullkane”, të kthehet “lum kush ka vullkane afër!”.
Venecia / Islandë – Lava, kjo masë përvëluese që rrjedh nga shpërthimet vullkanike dhe lë pas vetëm shkatërrim, mund të shndërrohet në material ndërtimi të së ardhmes. Studioja arkitekturore islandeze “S.AP Arkitektar” ka prezantuar projektin “Lavaforming” në Bienalen e Arkitekturës në Venecia, një ide futuriste që sheh lavën jo më si kërcënim, por si burim të qëndrueshëm ndërtimi për një të ardhme më të pastër.
Arkitektja Arnhildur Pálmadóttir dhe i biri i saj, Arnar Skarphéðinsson, janë pas këtij vizioni që lindi pas shpërthimit vullkanik në Holuhraun në vitin 2014. “Mendova: me këtë sasi lave mund të ndërtonim një qytet të tërë për një javë”, thotë Pálmadóttir.
Nga shkatërrim… në strukturë
Lava, në varësi të mënyrës së ftohjes, mund të shndërrohet në material të fortë si xhami apo gurë kristalorë, madje edhe në izolues termik. Projekti parashikon tre mënyra për ta përdorur lavën si burim ndërtimi:
Kanale drejtimi: Lava kanalizohet përmes rrugëve të përcaktuara për të krijuar mure apo themele natyrore.
Printim 3D mbi lavë: Robotë të sofistikuar mund të “printojnë” struktura ndërtimore mbi lavën e sapodalë.
Përdorimi i magmës nëntokësore: Si në sistemet gjeotermale, magma nxirret dhe ftohet në dhoma të posaçme për të krijuar elementë ndërtimorë.
Nga e kaluara në të ardhmen
Përdorimi i gurëve vullkanikë nuk është ide e re. Ata janë përdorur për shekuj në ndërtimin e fortesave dhe monumenteve në vende si Jordania, Franca, India dhe Meksika. Por “Lavaforming” shkon përtej kësaj: të kontrollosh rrjedhën e lavës dhe të krijosh qytete vetëm nga ajo, pa ndihmën e betonit apo çimentos, që janë ndër ndotësit më të mëdhenj të mjedisit.
Arkitektja islandeze frymëzohet nga natyra, si shpella e famshme e César Manrique në Lanzarote, e ndërtuar brenda një flluske të ftohur lave.
Një ide ambicioze, por e pazhvilluar
Aktualisht, teknologjia për ta bërë këtë ide realitet është ende në fazë konceptuale. Por bashkëpunimi me shkencëtarë dhe modelues 3D ka nisur, ndërsa eksperimentet me shkrirje dhe ftohje të gurëve vullkanikë për të krijuar prototipe janë në zhvillim.
Për shkak të natyrës së saj, ideja mbetet e aplikueshme kryesisht në rajone me aktivitet të lartë vullkanik si Islanda, Hawaii, Ishujt Kanarie apo Indonezia.
“Ky është një projekt që synon të nxisë reflektim për rolin e arkitekturës në krizën klimatike,” shprehet Pálmadóttir. “Ne nuk po kërkojmë vetëm zgjidhje teknike, por mënyra të reja për të menduar mbi ndërtimin dhe qëndrueshmërinë.”