Presidenti i Sirisë pritet nga Trump në Shtëpinë e Bardhë

Në një zhvillim që shënon një ndryshim të rrënjësor në marrëdhëniet ndërkombëtare, Shtetet e Bashkuara të Amerikës njoftuan një pezullim të pjesshëm të sanksioneve kundër Sirisë për 180 ditë të tjera, menjëherë pas një takimi historik në Shtëpinë e Bardhë midis presidentit amerikan Donald Trump dhe homologut të tij sirian Ahmed al-Sharaa.

Kjo është vizita e parë e një presidenti sirian në Uashington që nga shpallja e pavarësisë së Sirisë në vitin 1946 dhe vjen pas rënies së regjimit të Bashar al-Assad në dhjetor 2024, e cila hapi rrugën për një qeveri të re që synon normalizimin me Perëndimin.

Një takim pa ceremoni, por me peshë gjeopolitike

Mbërritja e al-Sharaa në Shtëpinë e Bardhë u zhvillua pa ceremoni publike, pa flamuj apo korte protokollare – një sinjal i kujdesshëm diplomatik nga të dyja palët.

Sipas deklaratës zyrtare të Shtëpisë së Bardhë, bisedimet u përqendruan në:

bashkëpunimin për sigurinë rajonale dhe integrimin e Sirisë në koalicionin kundër Shtetit Islamik,

mundësinë e një pakti sigurie me Izraelin,

si dhe rrugën drejt stabilizimit të Sirisë pas 14 vitesh lufte civile.

Një zyrtar i lartë amerikan citohet të ketë thënë për medien NPR:

“Kjo nuk është thjesht një vizitë simbolike. Është fillimi i një faze të re për Sirinë, nëse ajo zgjedh të largohet nga ndikimi rus dhe iranian.”

Pezullimi i sanksioneve – shenja e parë e afrimit

Në të njëjtën ditë me takimin, Departamenti i Thesarit i SHBA-së njoftoi zgjatjen me 6 muaj të pezullimit të pjesshëm të sanksioneve të “Aktit të Cezarit”, i cili ishte vendosur kundër regjimit të Assadit që prej vitit 2019.

Megjithatë, pezullimi nuk përfshin asnjë aktivitet që lidhet me Rusinë apo Iranin, dy aleatët tradicionalë të Damaskut.

Një zyrtar i administratës Trump theksoi se shfuqizimi i plotë i “Aktit të Cezarit” kërkon vendim të Kongresit, por “vendimi aktual është një sinjal besimi dhe pragmatizmi politik”.

Trump e ka cilësuar al-Sharaa-n si një “lider të fortë që përballet me një lagje të vështirë”, duke nënkuptuar ambicien e tij për ta kthyer Sirinë në një shtet partnere në luftën kundër ekstremizmit islamik.

Nga “rebel islamik” në bashkëbisedues me Perëndimin

Ahmed al-Sharaa, që mori pushtetin në fund të vitit 2024 pas rrëzimit të Bashar al-Assad, ishte dikur një nga figurat e njohura të opozitës islamike, por gjatë muajve të fundit ka treguar një orientim të moderuar dhe bashkëpunues me SHBA-në dhe aleatët evropianë.

Vetëm disa ditë para vizitës në Uashington, al-Sharaa u hoq nga lista e “terroristëve globalë”, një hap që u konsiderua parakusht për rivendosjen e marrëdhënieve diplomatike.

Siria drejt një faze të re

Burime pranë Pentagonit raportojnë se administrata Trump po shqyrton hapjen e një baze ajrore amerikane pranë Damaskut, me qëllim monitorimin e zonave të çliruara dhe mbështetjen e reformës së forcave siriane të sigurisë.

Kjo lëvizje, nëse realizohet, do të përbënte kthimin e parë të trupave amerikane në territorin sirian me ftesë të qeverisë lokale.

Ndërkohë, autoritetet siriane njoftuan se kanë parandaluar dy atentate ndaj presidentit al-Sharaa gjatë fundjavës, duke arrestuar mbi 70 persona të lidhur me celulat e mbetura të Shtetit Islamik.

Analizë: një kthesë e madhe pas dekadave armiqësie

Takimi Trump–al-Sharaa sinjalizon fundin e izolimit të Sirisë dhe rikthimin e saj në orbitën diplomatike perëndimore.

Në planin gjeopolitik, kjo vizitë mund të rishkruajë ekuilibrat në Lindjen e Mesme, duke dobësuar ndikimin rus e iranian dhe duke e pozicionuar SHBA-në si aktorin kryesor në rindërtimin e vendit.

Por ekspertët paralajmërojnë se normalizimi me një qeveri të dalë nga lufta civile është një proces i brishtë që kërkon garanci për reforma demokratike, stabilitet institucional dhe ndarje nga grupet islamiste që dikur dominonin opozitën.

Një epokë e re në Uashington dhe Damask

Në fund të takimit, Donald Trump u shpreh se “koha e armiqësive me Sirinë ka mbaruar”, ndërsa al-Sharaa deklaroi se “populli sirian kërkon paqe dhe partneritet të vërtetë me SHBA-në”.

Edhe pse ende në fillimet e saj, kjo marrëdhënie e re pritet të ketë ndikim të gjerë në gjithë Lindjen e Mesme, nga Izraeli e deri në Gjirin Persik – një shenjë se diplomacia amerikane po kërkon të rikthejë rolin e saj dominues në rajon.