Presidenti Meta në një intervistë te News24, flet hapur për problemet e vendit dhe fajet e Kryeministrit
Presidenti i Republikës, Ilir Meta ka dhënë intervistë news24, të cilën po e botojmë, natyrisht me lejen e botuesit news24.
Gazetari Robert Rakipllari: Zoti President, Këshilli Europian mori vendimin për refuzimin e çeljes së negociatave të Shqipërisë me Bashkimin Europian. A ishte i pritshëm ky vendim, për ju si President, pasi në një farë mënyre e kishit parashikuar me zhvillimet që ka pasur Shqipëria gjatë këtij viti, dhe cilat mendoni se do të jenë pasojat e këtij vendimi për Shqipërinë, por edhe për rajonin në përgjithësi?
Presidenti Meta: Qëndrimet e mia në tërësi kanë qenë mjaft të qarta dhe përpjekjet e mia tepër të vendosura dhe sistematike, në veçanti gjatë muajve maj, qershor, korrik, madje edhe në gusht, për të evituar një vendimmarrje të tillë.
Kam kërkuar në mënyrë të vazhdueshme nga të dyja palët, në mënyrë të veçantë nga qeveria, për të reflektuar, me qëllim në radhë të parë organizimin e zgjedhjeve gjithëpërfshirëse më 13 tetor, por edhe për çështje të tjera që do të përmirësonin shanset e Shqipërisë për të marrë një dritë jeshile më 18 tetor. Kam qenë kaq i qartë për këtë çështje, aq sa në rast se nuk do të ndodhte kjo që ndodhi, premtova dhe një dekoratë, apo jo!
Normalisht nuk ke pse i premton dekoratë askujt, nga drejtuesit e një vendi, të cilët e kanë për detyrë që të punojnë për një objektiv kombëtar sikurse është dhe integrimi europian i vendit, sepse kjo është pjesë e detyrë së përditshme.
Në vlerësimin tim një vendimmarrje pozitive për shkak të rrethanave të brendshme të shtuara negative, përkeqësuese, në raport të paktën me një vit më parë, ishte evidente që një vendimmarrje pozitive do të ishte jashtë gjithë historikut si ka funksionuar vendimmarrja në Bashkimin Europian. Vendimi për mua ishte në përgjithësi i pritshëm, pavarësisht se do dëshiroja që vendet të cilat kushtëzuan këtë vendimmarrje në fund fare të kishin ndjekur shembullin e Gjermanisë, të Bundestagut, që për herë të parë në historinë e tij bëri një invencion, një shpikje në një qëndrim i cili është mjaft i komplikuar, por në tërësi është një qasje konstruktive për të dhënë një dritë jeshile. Por duke bërë të qartë të gjitha kushtet që nuk janë plotësuar deri tani e që do të duhen të plotësohen derisa realisht të fillojnë negociatat e Shqipërisë me Bashkimin Europian.
Gazetari: Duke pasur parasysh rrjedhën e Samitit të Liderëve të Këshillit Europian, zoti President, ishte fakti që Franca, Holanda ose disa vende të tjera që në fund refuzuan këtë vendimmarrje për refuzimin e negociatave. Kryeministri i vendit zoti Rama u shpreh se Shqipëria i ka bërë të gjitha detyrat e veta sipas Raportit të Komisionit Europian, dhe se kjo nuk është një çështje e jona, pra nuk është një problem i joni por më tepër një problem i vendimmarrjes së Bashkimit Europian.
Ju si Presidenti si mendoni se ky rezultat, që Shqipëria nuk i mori negociatat është më shumë një problem i joni, apo është një problem i vendimmarrjes së Bashkimit Europian?
Presidenti Meta: E vetmja pjesë e saktë e asaj që thotë Kryeministri apo përfaqësues të qeverisë në këtë rast është që, sipas Komisionit Europian ata i kanë bërë detyrat, apo Shqipëria i ka bërë detyrat. Dhe kjo nuk është për herë të parë këtë vit, por kjo është për herë të tretë sepse u bë tre vite rresht që Komisioni Europian jep propozimin që Shqipërisë t’i hapen negociatat dhe pa kushte.
Në të tri rastet, në qoftë se u kthehemi vendimeve të mëparshme të para një viti, qershori 2018, po ashtu qershori 2017 e kështu me radhë, vendet anëtare kanë vendosur kushte mbi raportin e Komisionit Europian. Ajo që ka ndodhur praktikisht dhe që Franca, por edhe vende te tjera e kanë bërë evidente e që ka një bazë reale, është që Komisioni Europian nga një komision teknik shpesh është shfaqur si një komision politik. Ndërsa vendet anëtare nga vendimet politike që do të duhet të merrnin bazuar mbi raportet teknike, janë bërë më teknike, pra nuk i marrin të mirëqena raportet e Komisionit Europian, por thellohen në ecurinë e reformave, nga letrat në terrenin konkret, në rezultatet e tyre. Duke qenë se nuk u korrespondojnë këto suksese në shumë raste që raporton Komisioni Europian, vendosin kushte, pasi është në të drejtën e tyre, tërësisht legjitime, që një vend anëtar të mbajë qëndrime të bazuara në fakte dhe standarde.
Tani le të ndalemi pak te Franca dhe tek Holanda. Më vjen shumë keq që kemi vënë re një fushatë demonizuese për Francën dhe për Holandën. Është e qartë se kanë qenë disa vende kundër. Nuk kanë qenë vetëm dy vende si Franca dhe Holanda, as katër vende siç shtohet dhe Danimarka apo Spanja, por kanë qenë shumë vende skeptike dhe dyshuese për kapacitet e Shqipërisë për të merituar çeljen e negociatave.
Është e pandershme të thuash që Holanda nuk e do Shqipërinë, apo kërkon t’i mbyllë dyert Shqipërisë për kushedi çfarë arsyesh. Kjo është e pavërtetë! Holanda ka tre vjet që na paralajmëron për liberalizimin e vizave (të mos harrojmë se është marrë një iniciativë për herë të parë për të rishikuar liberalizimin e vizave), si dhe për çështje të cilat kanë të bëjnë me grupet e krimit të organizuar shqiptar, që kanë lidhje me Shqipërinë dhe që i krijojnë shqetësime Holandës. Edhe çështja e azilantëve, është problem i ngritur nga pala holandeze. Ne kemi bërë sikur nuk janë kaq serioze! Por janë probleme të ngritura nga Prokuroria holandeze, nga Qeveria holandeze dhe nga Parlamenti holandez. Pra, këtu kemi një problem të qartë, sistematik dhe shqetësues të një vendi partner, që nuk është adresuar në mënyrë të qartë, agresive, të besueshme nga ana e jonë si Shqipëri, që e detyroi Holandën të shkonte tek ai qëndrim që ka qenë mjaft i qartë edhe nga Kryeministri edhe nga Ministri i Jashtëm.
Unë një gjë mund t’iu them me siguri të plotë. Në rast se Danimarka do të kishte një të dhjetat e shqetësimeve që ka Holanda nga krimi i organizuar shqiptar, apo nga problematikat e shkaktuara nga shqiptarët, të jeni të sigurt se qëndrimi do ishte edhe më i ashpër se sa ai i Holandës. Sepse ka disa vende në Europë, të cilat janë shumë demokratike dhe nuk mund të pranojnë kurrsesi të cenohen standardet e tyre apo të qytetarëve të tyre për qëllime politike. Pra, ta pranojmë Shqipërinë apo ta pranojnë një vend tjetër pavarësisht nga këto probleme, sepse kjo i shërben stabilitetit në Ballkanin Perëndimor.
Kjo nuk funksionon me të gjitha vendet. Funksionon me Italinë, Austrinë apo me disa vende të BE pranë rajonit tonë, që janë më fleksibël, por jo me disa vende të tjera në Veri të Europës që janë më kërkuese në respektimin e kritereve.
Është padrejtësi që ne të mos shohim problemet te vetja jonë, sepse unë nuk do t’i referohesha Kryeministrit të Holandës, Ministrit të Jashtëm, sepse këto kanë qene evidente, por do t’i referohesha një interviste të dhënë nga Wiersma, lider laburist holanez, një nga udhëheqësit kryesor të Partisë Socialiste Europiane, ish-Zëvendës President i saj dhe i Grupit Parlamentar në Bruksel, Grupi Socialist Europian, një mbështetës i njohur i Partisë Socialiste këtu në të kaluarën.
Ai është shprehur mjaft qartë që shumica e deputetëve ne Parlamentin e Holandës nuk besojnë në kapacitetet e Shqipërisë për të realizuar reformat që kërkohen për procesin e anëtarësimit. Dhe paralajmërimi tjetër i tij se një vend kaq i ndarë do ta ketë të vështirë që edhe në një rast tjetër në të ardhmen, përsëri të ketë mundësi të fitojë çështjen e negociatave. Sepse për Europën, dialogu politik është kyç për zbatimin e reformave dhe efektivitetin e tyre. Në një mjedis kaq të polarizuar dhe kaq të ndarë, si mund të flitet për një zbatim efektiv të ligjit. Por të mos merremi fare as me Francën, as me Holandën, as me BE-në. Le të merremi me një fakt tepër konkret. Raporti i fundit i Bankës Botërore “Doing Business”, pra për mundësitë për të bërë biznes në një vend, e rendit Shqipërinë 19 vende më keq, pra të përkeqësuar, sesa një vit më parë.
Pra, Maqedonia e Veriut është e 17-ta në botë, Shqipëria është e 82-ta dhe Kosova e 57-ta.
Pse një vend si Maqedonia e Veriut, që nuk ka akses në det, nuk ka akses në porte, që ka pasur dhe probleme që së fundmi i ka zgjidhur me Greqinë apo me fqinjët e tjerë, apo Kosova gjithashtu që është në një pozitë jo shumë të favorshme, të kenë një renditje shumë herë më të mirë sesa Shqipëria?
Perse Shqipëria që ka disa avantazhe të jashtëzakonshme, nuk ka probleme me fqinjët, ka një akses të jashtëzakonshëm në det, ka portet, ka çdo gjë tjetër, të jetë një këtë situatë kaq të rëndë?
Sepse në fund fare kjo i thotë të gjitha, çdo gjë tjetër që mund të themi ne apo mund të thotë dikush tjetër, mund të konsiderohet edhe si një qëndrim politik, dashamirës apo dashakeqës. Por, fakti është që pozita e Shqipërisë është përkeqësuar në raport me një vit më parë me 19 vende dhe kjo është tërësisht e papranueshme.
Gazetari: Në këtë kuadër zoti President, refuzimi ishte edhe për Shqipërinë dhe për Maqedoninë e Veriut dhe reagimi i dy kryeministrave të Shqipërisë dhe të Maqedonisë së Veriut ishte i ndryshëm. Kryeministri i Maqedonisë së Veriut ka shpallur zgjedhje të parakohshme pas atij vendimi të refuzimit, ndërsa kryeministri i Shqipërisë thotë që, nuk ka ndonjë përgjegjësi dhe se zgjedhjet do të jenë në vitin 2021. Ju e prisnit një reagim të tillë të kryeministrit? Prisnit një dorëheqje të tij si reflektim?
Presidenti Meta: Nëse ne do të prisnim një reflektim të tillë nga ana e kryeministrit tonë sot, mendoj se do të ishim pak naivë, për arsye sepse nëse do të kishte ndier 1/100-n e përgjegjësisë që ka ndier Zaevi, i cili në rastin konkret për mua është një “viktimë” nuk është një përgjegjës….
Gazetari: “Viktimë” e kujt?
Presidenti Meta: …“viktimë” e rrethanave të caktuara.
Pra në rast se kryeministri ynë do ndiente 1/100-n e përgjegjësisë së Zaevit, ne do t’i kishim çelur negociatat para dy vitesh, para një viti në qershorin që kaloi dhe absolutisht nuk do të vihej në diskutim tani. Aq më tepër që ishim bashkë me Maqedoninë e Veriut dhe mund të përfitonim shumë nga suksesi i madh që shënoi ky vend në planin ndërkombëtar, për shkak të Marrëveshjes së Prespës. Mua më vjen keq ta them këtë gjë, sepse jam President i Shqipërisë, por Maqedonia e Veriut edhe me këtë sjellje që tregoi pas mosmarrjes së çeljes së negociatave, që ishte një padrejtësi e madhe, tregoi edhe njëherë tjetër se e meritonte çeljen e tyre. Sepse mënyra e sjelljes së saj ishte shumë demokratike, shumë europiane, sepse i ishte premtuar popullit që edhe zgjidhja e emrit edhe bërja e disa reformave bëheshin sepse ishte e sigurt çelja e negociatave, përveç anëtarësimit në NATO.
E vërteta është, që shumica e të gjitha vendeve të Bashkimit Europian, me ndonjë rast të veçantë, kanë qenë që Maqedonia e Veriut ta merrte dritën e jeshile qoftë dhe duke e ndarë me Shqipërinë. Por të mos harrojmë raportin e Bankës Botërore për “Doing Business”, Maqedonia e Veriut është e 17-ta në botë dhe ka mjaft raste që shumë sipërmarrës shqiptarë kanë ikur dhe planifikojnë të ikin, të zhvendosin investimet e tyre në këtë vend, gjë që nuk është normale. Normale është që nga Maqedonia e Veriut të vijnë në Shqipëri, sepse kanë një akses edhe më të drejtpërdrejt në porte apo në gjithë logjistikën që do duhet të ofronte Shqipëria në këtë rast. Të shohim strukturën e eksporteve të Maqedonisë së Veriut dhe të Shqipërisë. Nuk ka asnjë lidhje, nuk ka asnjë krahasim. Të shohim investitorët e huaj që kanë hyrë në Maqedoninë e Veriut që janë në industrinë automotive dhe në industritë më bashkëkohore dhe të shohim se çfarë investitorësh kanë hyrë në vendin tonë. Të shohim mbështetjen që jep Maqedonia e Veriut për bujqësinë, për fermerët dhe të shohim mbështetjen që japim ne në këtë drejtim. Kam 6 vjet që kërkoj mos të marrim shembull Danimarkën, as Suedinë se janë pak larg nga ne, jo thjesht në kuptimin gjeografik, por në të gjithë rrugën e gjatë që kanë zhvilluar për të qenë aty ku janë.
Por të paktën për bujqësinë, për investimet e huaja dhe lehtësitë që krijon për investimet, të marrim shembull nga Maqedonia e Veriut. Sepse Maqedonia e Veriut, është kaq pranë dhe këto gjëra që kanë ndodhur atje, përse të mos ndodhin edhe në vendin tonë. Është vetëm çështje e vullnetit politik.
Gazetari: Megjithatë zoti President, ne vazhdojmë të ngelemi në një krizë politike…
Presidenti Meta: Sepse nuk ekziston vullneti politik për ta zgjidhur krizën dhe nuk ka ekzistuar prej një kohe të gjatë.
Gazetari: Jemi në këtë situatë që, opozita është jashtë parlamentit, Ju keni bërë përpjekjet tuaja keni dekretuar një datë për zgjedhjet lokale, datën 13 tetor, që nuk u përfill nga mazhoranca, nga institucionet, nga KQZ-ja, nga ato që kanë ngelur. Në këtë aspekt, çfarë keni ndërmend të bëni diçka tjetër si Kryetar i Shtetit për ta zgjidhur këtë dhe a mendoni ajo që propozon opozita, zgjedhjet e parakohshme në 2020, parlamentare dhe lokale bashkë do të ishin një zgjidhje?
Presidenti Meta: Nuk jam i shqetësuar për mospërfilljen e dekreteve të Presidentit nga mazhoranca aktuale, sepse kjo nuk përbën një shqetësim për mua si President në planin personal. Shqetësimi im është mospërfillja në tërësi nga mazhoranca e shtetit të së drejtës dhe e respektimit të parimeve mbi të cilat ai funksionon. Po të ishte përfillur dekreti i Presidentit dhe të ishte respektuar sipas ligjit, sigurisht që Shqipëria do të kishte marrë një dritë jeshile për çeljen e negociatave.
Gazetari: Jeni i bindur për këtë?
Presidenti Meta: Në rastin më të keq Shqipëria do të kishte marrë një mbështetje shumë herë më të madhe nga Bundestagu gjerman dhe do kishte shumë më pak kushte në rezolutën apo qëndrimin e Bundestagut se sa ka aktualisht, ku përfshihet edhe qëndrimi i Gjykatës Kushtetuese, përsa i takon çështjes së legjitimitetit të zgjedhjeve vendore. Këto qëndrime vetëm sa kanë dëmtuar vendin dhe kanë treguar se ku qëndron burimi i vërtetë i gjithë kësaj krize artificiale, që unë e theksoj se është artificiale, që është krijuar në vendin tonë prej një kohe të gjatë.
Megjithatë, unë shpresoj të ketë një reflektim. Unë asnjëherë nuk kam patur besim që çështja e integrimit mund të zgjidhet me lobim, këtë e kam thënë në mënyrë sistematike. Çështja e integrimit duhet të zgjidhet vetëm përmes reformave dhe realizimit të standardeve që kërkon Bashkimi Europian. Nuk mund të themi ne sot se na ka refuzuar Franca, Holanda, Danimarka, Spanja, Finlanda apo ku di unë. Ne duhet të kemi të qartë se kështu funksionon Europa, edhe një vend i vetëm e ka këtë të drejtë, e ka këtë mundësi të kushtëzojë një qëndrim në nivel europian. Nuk është çështje shumice. Ne këto gjëra i kemi ditur dhe i dimë.
Franca na ka paralajmëruar për shqetësimin që ka për azilkërkuesit dhe statistikat janë mjaft serioze. Ne themi që ky është një problem i brendshëm Francës. Nuk është problem i brendshëm Francës, në rast se në Francë ti je vendi që për numër banorësh pas Afganistanit, je vendi i dytë që e shqetëson me azilkërkimin.
Në qoftë se ti del përditë në gazetat e Francës, në qoftë se kjo çështje i del përditë në parlament, në qoftë se opozita në Francë e ngre përditë, atëherë ti si e ndihmon Presidentin Macron apo qeverinë franceze që t’u thotë vendimmarrësve të tjerë atje, që ky vërtet është një problem për ne, por ky problem nuk vjen nga Shqipëria, por nga vende të tjera dhe se Shqipëria është një vend që po i përmbush detyrimet e veta dhe ndaj Francës.
Pra, vërtetë është një problem i brendshëm emigracioni dhe azili në Francë dhe në BE, por ne për fat të keq jemi kontribuues dhe burim i këtij problemi në mënyrë të pajustifikuar, ndaj edhe ai thotë: Meqë ia dhamë Shqipërisë liberalizimin e vizave dhe që Shqipëria është e angazhuar dhe detyruar – se janë gjithë ato angazhime që duhet të bëhen për të ruajtur këtë të drejtë që kemi fituar – meqenëse ky vend apo një vend tjetër në një rast të tillë i shkel detyrimet më pas, atëherë ne nuk kemi pse t’ia japim këtë të drejtë në mënyrë që të cenojë interesat tona. Kjo që ai thotë, ne nuk na vjen mirë, por nuk mund të thuash që është jashtë logjikës së një politikani apo të një vendi që do të mbrojë edhe standardin e qytetarëve të vet, që do të mbrojë edhe standardin e BE-së. Pra, duhet gjithmonë të thellohemi dhe të reflektojmë në demonstrimin e asaj, që ne jemi serioz për çështjen e Bashkimit Europian, ne i përmbushim detyrimet dhe ne i meritojmë ato të drejta që kemi fituar apo që kërkojmë.
Gazetari: Në këtë kuadër, çështja është te gjetja e një zgjidhjeje dhe pyetja është a janë zgjedhjet e parakohshme parlamentare një mënyrë zgjidhjeje për të rikthyer legjitimitetin e institucioneve kryesore?
Presidenti Meta: Pa asnjë diskutim që zgjidhja është dhe zgjidhja për mendimin tim është te qëndrimi që ka mbajtur Bundestagu gjerman. Aty po ta lexojmë me vëmendje i kemi të gjitha kushtet, standardet që duhet të realizojë Shqipëria për të qenë e besueshme për çeljen e negociatave dhe aty duhet të përqendrohet e gjithë klasa politike.
Gazetari: Zoti President, duke iu referuar opinionin final të Komisionit të Venecias aty del qartë që ju nuk keni kryer shkelje të rëndë të Kushtetutës siç pretendon mazhoranca, që ka ndërmarrë nismën për shkarkimin tuaj, por nga ana tjetër a mendoni që ai opinion i një institucioni të rëndësishëm, siç është Komisioni i Venecias, i legjitimon zgjedhjet e 30 qershorit, duke pasur parasysh se thotë që ju nuk kishit të drejtë të shtynit zgjedhjet për shkak të mungesës së një emergjence?
Presidenti Meta: Duhet të jemi shumë të qartë. Komisioni i Venecias nuk ka thënë, shkelje e rëndë jo e jo që s’bëhet fjalë, por nuk ka thënë as shkelje e lehtë apo çdo lloj shkelje e Kushtetutës. Nuk ekziston asgjëkund termi “violation”. Në draftin e parë, që rrodhi në shtyp nga përfaqësues të mazhorancës, ishte bërë një vlerësim që “tejkaloi kompetencat e tij kushtetuese”, që nuk ekziston në variantin përfundimtar sepse në radhë të parë Kushtetuta jonë nuk njeh termin “tejkalim”. Ky është një vlerësim politik, nuk është një vlerësim juridik. Dhe së dyti, sepse u shterua dhe u sqarua në mënyrë të qartë që caktimi i datës së zgjedhjeve është një kompetencë vetëm e Presidentit të Republikës dhe e asnjë institucioni tjetër. Që të tejkalosh një kompetencë do të thotë të hysh në sferën e kompetencave të një institucioni tjetër, gjë që nuk ka ndodhur.
Për rastin që ju përmendni, Komisioni i referohet – sepse ata kanë bërë një shtjellim të gjatë teorik – që nuk jemi në kushtet e një emergjence që vjen për shkak të në lufte, të një faktori madhor apo të një fatkeqësia natyrore, por jemi në një rast tjetër për të cilin nuk ekziston një legjislacion i caktuar.
Për Komisioni ka bërë të qartë, që qëllimi ka qenë legjitim, duke iu referuar krizës dhe ndryshimit të rrethanave nga momenti që doli dekreti për zgjedhjet, deri në momentin ku dolën dekretet që anulonin datën e zgjedhjeve dhe shpallnin një datë të re.
Kështu që duhet të jemi shumë më të qartë dhe gjithmonë Komisioni i referohet qëllimeve të Kuvendit, pra edhe nëse Kuvendi mendon në këtë mënyrë prapë nuk kemi atë rrethanë që do të justifikonte një proces të tillë.
Pra, nuk është Komisioni që jep kurrsesi një vlerësim dyshues për sjelljen e Presidentit.
Gazetari: Gjithsesi, Komisionit Hetimor parlamentar vazhdon punën pavarësisht se nuk kemi një vendimmarrje, por mesa kemi parë mazhoranca dhe Kryeministri nuk është se janë tërhequr nga tentativa e tyre për të vazhduar procesin e shkarkimit të Presidentit. A keni një koment për këtë çështje? A ju shqetëson kjo gjë?
Presidenti Meta: Nuk kam pasur asnjë shqetësim të tillë në asnjë rast, sepse unë e di shumë mirë dhe jam tërësisht i ndërgjegjshëm, që vetëm kam respektuar dhe kam mbrojtur Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë dhe parimet kryesore të saj.
Dhe nuk ekziston asnjë shkelje e Kushtetutës, jo vetëm në parimet dhe në thelbin e saj, por as në afatet kushtetuese dhe këtë po ta vini re edhe Komisioni i Venecias e ka bërë shumë të qartë, kur bënë dallimin e një statusi të ndryshëm të zgjedhjeve parlamentare dhe statusi tjetër të zgjedhjeve vendore. Nëse për të parën ka një afat të përcaktuar kushtetues, për të dytën kjo i delegohet Kodit Zgjedhor.
Se çfarë iniciativash ndërmerr parlamenti, kjo është një e drejtë e parlamentit, por të gjithë e dinë se Presidenti vetëm ka respektuar Kushtetutën dhe ka pasur qëllime të mbrojë pluralizmin politik dhe kjo është e domosdoshme dhe përsa i takon çështjes së integrimit europian.
Ajo që mund t’iu them me siguri është se nëse do të kishim pasur zgjedhje të ligjshme njëpartiake, atëherë do të kishim një “JO” të qartë nga Bundestagu gjerman. Por mënyra se si u menaxhua kjo situatë ka lënë këtë perspektivë, që t’i thuhet Shqipërisë se duhet sqaruar çështja e legjitimitetit të zgjedhjeve të 30 qershorit dhe duhen përsëritur në rast se konsiderohen jolegjitime.
Përsa i takon Komisionit të Venecias në raport me këtë çështje, qëndrimi është i njëjtë sikurse është edhe i raportit të OSBE/ODIHR-it që është gjykatësi i vetëm ndërkombëtar i çështjes së zgjedhjeve.
Çfarë thotë Komisioni i Venecias? Thotë në mënyrë të qartë që dekretet e Presidentit nuk u sfiduan nga asnjë gjykatë, që do të thotë se dekretet e Presidentit ishin në fuqi dhe zgjedhjet kanë qenë në kundërshtim me ligjin dhe me Kushtetutën, pra kjo është përgjigja kushtetuese apo juridike.
Gazetari: Ju keni dekretuar një anëtar të Gjykatës Kushtetuese, zotin Muçi, ndërkohë që Këshilli i Lartë i Prokurorëve ka marrë së fundi një vendim për ngritjen e Prokurorisë së Posaçme Anti-korrupsion. A po shikoni dritë në fund të tunelit sa i përket zbatimit të reformës në drejtësi apo vazhdoni të mendoni apo të keni dyshimet tuaja se ajo është e kapur nga mazhoranca, siç keni thënë edhe më parë?
Presidenti Meta: Nuk lëviz asnjë presje nga ato që kam thënë më parë për këtë çështje për arsye sepse kam të gjithë të drejtën morale përveçse institucionale si Kryetari i Shtetit, pasi kam bërë çdo përpjekje që reforma në drejtësi të ecte në rrugën e duhur, në atë rrugë që u votua me konsensus, pra në rrugën e Kushtetutës, më 21-22 korrik të vitit 2016. Por kjo gjë nuk ka ndodhur, sepse sikurse e dimë nuk ekziston asnjë institucion i drejtësisë së re të jetë ngritur brenda afateve kushtetuese.
Por kush është pritshmëria ime për reformën? E para, dua t’ju siguroj se përsa i takon detyrave të mia, përgjegjësive të mia do të vazhdoj t’i kryej me përgjegjshmëri të plotë, që Shqipëria t’i ketë sa më parë këto institucione të reja në mënyrën që parasheh Kushtetuta e vendit.
Së dyti, kur do ta them unë një fjalë të mirë për reformën? Do ta them atëherë kur Banka Botërore ta përmirësojë pozitën e Shqipërisë me 19 vende, me 20 vende, më 40 vende në nivel botëror sa i takon të bërit biznes. Do ta them atëherë kur “Transparency International”, që e ka renditur edhe më poshtë vendin tonë këtë vit sa i përket transparencës dhe luftës kundër korrupsionit, ta përmirësojë në mënyrë të ndjeshme. Do ta them atëherë ku “Reporterët Pa Kufi”, që e kanë cilësuar të përkeqësuar situatën e mediave shqiptare, ta përmirësojnë pozicionin e Shqipërisë në renditje. Pra, këto janë indikatorët e vërtetë edhe të reformës në drejtësi.