Cila është konteksti shprehës artistik dhe biblik i ikonës së Onufrit, “Hyrja e Hyjlindëses në tempull”?!
Ikona “Hyrja e Hyjlindëses në tempull” është një vepër e rëndësishme e artit fetar që gjendet në Kishën “Ungjëllizimi” në Berat. E pikturuar nga Onufri, një piktor i shquar i shekullit XVI, kjo ikonë është një shembull i artit bizantin që reflekton besimet dhe praktikat fetare të kohës.
Ikona “Hyrja e Hyjlindëses në tempull” është një nga veprat më të njohura të Onufrit, një piktor i shquar i periudhës së Rilindjes Shqiptare. Kjo ikonë është e veçantë jo vetëm për shkak të vlerave artistike dhe historike, por edhe për shkak të temës që trajton, e cila nuk është e zakonshme në ikonografinë e krishterë.
Punuar në tempera mbi dru, ikona ka përmasa 54 x 34 cm dhe përmban skena të rëndësishme nga jeta e Shën Mërisë. Siç theksojnë ekspertët, ngjarjet e paraqitura në ikonë nuk janë të përshkruara në shkrimet e Shenjta kanonike, por merren nga tekstet apokrife. Këto tekste japin informacione për viteve të fëmijërisë së Hyjlindëses, të cilat janë të rëndësishme për të kuptuar kontekstin dhe simbolikën e ikonës.
Në ikonë, prindërit e Shën Mërisë, Joakimi dhe Ana, e çojnë atë në Tempull kur ajo ishte vetëm tre vjeç, për të jetuar dhe mësuar atje, duke përmbushur një premtim që ata i kishin bërë Perëndisë. Shën Mëria pritet në Tempull nga kryeprifti Zakaria dhe mësohet se ajo ka qëndruar atje për dymbëdhjetë vjet. Pjesa e sipërme e ikonës e paraqet Shën Mërinë duke marrë ushqimin hyjnor nga një engjëll, një simbol i fuqishëm i lidhjes së saj me të Hyjin.
Kjo ikonë është një dëshmi e pasurisë kulturore dhe historike që ruhet në Shqipëri dhe vazhdon të tërheqë vëmendjen e studiuesve dhe vizitorëve për bukurinë dhe thellësinë e saj simbolike.
Ikona përmban elemente të ndryshme simbolike, si pishtarët që mbajnë virgjëreshat, të cilët simbolizojnë dritën dhe udhëzimin hyjnor, dhe engjëlli që ushqen Shën Mërinë, i cili përfaqëson lidhjen e saj të veçantë me të Hyjin. Kjo ikonë është një dëshmi e besimit të thellë dhe e praktikave fetare që kanë formuar kulturën dhe artin shqiptar përgjatë shekujve.
Koha Jonë