Kartolina 

Sotir ATHANASI- ka lindur në Llavrio, ATHINË, më 26 Maj 1940, në një familje shqiptare. Ishte vetëm 6-muajsh kur familja e tij u vendos në Tiranë. Në moshën 7-vjeçare mbeti jetim. Për shkak të Luftës së Klasave, kreu vetëm arsimin e mesëm. Banon në Athinë nga viti 1995, ku i është përkushtuar me zell pasionit të rinisë, krijimtarisë letrare e cila iu mohua në Shqipëri gjatë periiudhës së monizmit. Ka botuar « Pusi i Virgjëreshës » (Novelë), « Midis dy dashurive » (Trilogji) dhe POLEN GRUAJE (Roman)

Nga Sotir Athanasi –

(Tregim i Jetuar)

Motrën time gjithmonë e kishte ndihmuar rastësia se: që në lindje dhe vijueshmërisht ajo do të ndodhej përherë nën vëmendjen e të tjerëve. Këtyre sikur iu diktohej me forcën e një autoriteti jashtëvullnetor të rrethanave që jo vetëm ta përfillnin, por edhe të përkujdeseshin për ‘të.
Kur lindi ime motër, unë kisha mbushur pesë vjeç. Babai do të na përshkruante me ngjyra tejet të ndezura dhe po kaq vezulluese një ndodhi teksa po festonim dhjetëvjetorin e ditëlindjes sime. Do të kalonte edhe një dekadë që ta kuptoja të patreguarën dhe mbase të hamendësuarën që kishte të bënte me acarimin, por edhe zbutjen e luftës së klasave. Se duhej të qe kjo e dyta që e kishte ndrequr disi e rivendosur në njëfarë mënyre, kinse, mekanizmin e harmonisë midis njerëzve. Dhe im atë i qe përfshirë e pse jo, përshtatur hijshëm asaj, gjithashtu.
Shkurt, vajti në maternitetin e vetëm të Tiranës në ato vite dhe kishte në dorë, përveç një buqete me lule, edhe një kartolinë. (E nënvizova, miqtë e mi, se kartolina për atë kohë ishte tepër e rrallë, për të mos thënë si një stoli e panevojshme). Por im atë mendonte ndryshe. Kartolina do të vihej në komodinën e mamasë sime lehonë dhe duhej patjetër të zëvendësonte dorën përkëdhelëse të tim eti. Ose të paktën të përcillte një mesazh dashurie. Kartolina ishte e thjeshtë. Një pendë pranë një shishe boje që gjithsesi e shprehte veçantinë e dërguesit dhe sidomos gëzimin e tij të jashtëzakonshëm. Në ‘të, jo pa frymëzim, im atë do të shkruante. Çfarë? Le ta lexojmë atë.

E dashur Të na rrojë vajza!
Vallë, a do të krenohet vëllai
me bukurinë e vogëlushes që
sapo ka ardhur në jetë?
Unë mendoj se po. Nga që…
ajo, patjetër që do të të ngjajë Ty.
Të lutem puthe, por me kujdes!
I yti për jetë . . .!

(Dhe, në vend të emrit të tij, ai
kishte shkruar me germa të mëdha ):
FATMADHI!

Ajo ditë do të qe e mbushur me peripeci. ‘Aventura’ do të niste që tek ajo portë me shufra hekuri, ku një infermiere tiranase, me veshje të bardhë dhe thuajse tejet të ngrirë, kur pa tim atë me orkidë në dorë dhe kartolinën sipër saj, u zbardh nga befasia dhe i ndritën sytë:
– Ej! Me lule vëllai jonë!?!
Dhe pa pritur përgjigjen e tij, shtoi:
– Më pëlqen pa masë. Ta dish. Boll mà me kavanoza reçeli që sillen për me fó barkun. Për kësi lulesh i bi të hollët shpirtit. Të lumtë, vllajo!
– Faleminderit!
– Çfarë ka pjellë gruaja juaj?
– Nuk ka pjellë. Ka lindur, moj fisnike e palodhur, që shpie lart ngarkesën më të rëndë: dashurinë njerëzore. Dhe zbret poshtë shportën më të bukur spërkatur me buzëqeshjen tuaj trëndafil…
Pason një heshtje tejet këndellëse. Nga ato që jo rrallë na vënë në një pozicion të tillë, ku vrasja e ndërgjegjes vjen kaq natyrshëm, kaq butë, sa njerëzorja kthehet në qiellore.
Afrohen edhe të tjerë.
Infermierja ndodhet ende në atë proces ku vendin e zë përshtatja me një bashkëbisedues pak të çuditshëm. Aspak i vështirë për t’u kuptuar.
Dhe po kaq i lehtë për të pranuar ballazi… rrëshqitjen e… gjuhës.
– Më fal, o burrë! Por…
Im atë, që s’e lë të vazhdojë ndërgjegjësimin:
– Ty të ka falur bujaria jote.
Tek ajo kishte triumfuar më e mira e saj. U çel si trëndafil. Buzëqeshi:
– Dhe çfarë ka lindur bashkëshortja juaj?
– Vajzë!
– Vajzë!?!
– Po.
– Dy çudina mrena ditës së sotme, – tha ajo.
Ende nuk po kuptonte që edhe për veten e saj, përpara tim eti, përbënte, të paktën, një çudi më vete.
Por i ra shkurt, se e ndiente që i duhej me patjetër një shkëputje.
Mbase për të… medituar. A për t’u ftilluar.
– Dhoma dhe kati a është shkru në rregull? – tha me një të folur instinktive dhe një rihutim të pazakontë.
– Po.
Dhe nuk duhej më shumë që infermierja me ngjyrë të purpurt në fytyrë të largohej me nxitimin e fluturës, por edhe në ‘misionin e pëllumbeshës’ së dikurshme të postës. Me ndryshimin e vetëm se nuk e kishte të lidhur në këmbë porosinë e dërguesit, por e mbante në dorë atë. (Domethënë kartolinën). Dhe s’kishte aspak faj. E gjithë biseda me tim atë i ngjiste lojës sonë të fëmijërisë: ngriva – shkriva.
Veç kësaj, ishte më se logjike që ajo ta lexonte e para kartolinën.
Prandaj me një gjallëri dukshëm harlisëse, e mori atë nga buqeta (edhe ngaqë ajo përbënte një karton të palosur si libër dhe të grishtte për të… “mëkatuar”. Sigurisht që e lexoi me një frymë. Ktheu kryet nga kangjellat, ku im atë ende qëndronte aty, paksa i tërhequr që t’u linte vend edhe të tjerëve, kur dëgjoi atë të thotë me zë të lartë:
– Çudia e tretë!
Kaq tha dhe u ngjit për t’i shpënë mamasë sime: dashurinë, gëzimin dhe lumturinë e tim eti për lindjen e sime motre.
Por ai do ta kuptonte vetëm pas disa ditësh se ç’do të thoshte ajo fisnike tiranase me përcaktorin: Çudia e tretë!
Qe çasti kur doli mamaja ime nga shtëpia e lindjes shumë e gëzuar.
Tejet e përfillur dhe nën vështrimin e kujdesin e gjithë personelit mjeko-sanitar.
Veç të tjerash, dhoma e saj qe bërë si vend pelegrinazhi. Ç’kishte ndodhur?
Infermierja tiranase lulet ia kishte shpënë mamasë në çast, sapo qe ngjitur në kat dhe posa qe futur në dhomën e saj. Por nuk kishte ndodhur kështu edhe me kartolinën, e cila mbërriti të nesërmen në darkë.
Kartolinën e kishin marrë për ta lexuar së pari infermieret e të gjitha pavijoneve në shenjë solidariteti. Pastaj zbriti poshtë te laboratorët e analizave. Natyrisht, jo për ta zbërthyer e përimtuar mikrobiologjikisht. Dhe as për ndonjë shqyrtim ideologjik.Thjesht për të shuar kureshtjen e atij mesazhi urimi.
Si kudo, edhe këtu u respektua parimi i shkallëshkallëshmërisë. Në krye iu dha sekretares së organizatës së partisë, e cila punonte në lavanterinë e maternitetit. Ajo, sapo u njoh me materialin, tha:
– Më shpini te fëmija e kësaj nëne. Do t’ia çoj unë në orarin më të afërt të gjirit. Se ndihem mjaft e kënaqur për të tillë bashkëshortë të emancipuar edukuar nga PARTIA.
(Se ajo nuk e dinte që im atë ishte i deklasuar).
Kur shkuan te Drejtori i këtij Institucioni, që ishte njëherësh edhe një kirurg i zoti dhe me emër në fushën e tij, ai sapo kishte dalë nga një lindje vërtet e vështirë e po lante duart. Tekstin e mesazhit ia lexoi me ton radiofonik një infermiere që shkëlqente, kryesisht kur vinte orari i punës politike. E sidomos leximi i veprave të shokut Enver. Doktori, si buzëqeshi ëmbëlsisht, ngaqë i doli në shteg porosia e vazhdueshme e tij, tha:
– Këshillat e mia në mënyrë të përsëritur për rolin që luan te lehona veçanërisht ana psikologjike, ju nuk duhet t’i merrni si…, të themi, larje dhe dezinfektim duarsh. Jo, dhe këtu ‘JO’-ja duhet të jetë me germa të mëdha, si të themi: kapitale.
Ndryshe u shpreh Shefja e Financës. Për të kursimet në shpenzime, sidomos për materialet që siguroheshin te kapitalistët me valutë, përbënin alfën dhe omegën e gjërave.
– Ky tekst vlen vërtet, se edhe fjalët janë mjaft, po deri në qindarkën e fundit, domethënë deri në germën e pasme, të shpenzuara me nikoqirllëk. Bravo autorit të tekstit! Domethënë bashkëshortit të vëmendshëm të kësaj nëne, i cili, si t’i kishte mbështjellë me një bandazh steril, ka dhënë esencën, jashtë ndikimeve mikroborgjeze, I lumtë!
Kështu, me këto përshtypje u kthye mamaja ime bashkë me babanë atë mbasdite të gëzuar e me duar plot. Mbanin në hopa motrën time të porsalindur.
Por këto çaste të lumtura, përfshi edhe mua, që u bëra me një motër, do të prisheshin disi sapo postjeri solli gazetën ‘Drita’. I vetmi organ ku ishte abonuar im atë. Ai e shfletoi nxitimthi atë dhe u thartua në fytyrë kur lexoi njoftimin e pakëndshëm që një poeti i hiqej e drejta e botimit vetëm e vetëm se në poezinë e tij ai kishte përdorur si metaforë Kullën Eifel!
Kaq duhej që të akuzohej për dekadentizëm.
E vërteta është se ai kishte shkuar në një bazë blegtorale dhe aty, i detyruar të shkruante për një brigadiere, pasi s’kishte parë asgjë poetike përveç qumështit, kish hedhur, pa e vrarë mendjen, këto vargje:
. . . Dhe në qumësht, sërisht brigada,
Me rezultate të larta ajo del.
Se udhëhiqet nga e bëjshmja, kryelarta,
Me gjoksin si maja e Kullës Eifel!
Për ‘të u tha se autori dekadent pse nuk e krahasoi gjoksin e mjelëses me bajonetat, të cilat i kemi të ngritura për armiqtë e brendshëm e të jashtëm të vendit tonë, por me një objekt borgjez, të mbrujtur me gjakun e klasës punëtore, shfrytëzuar deri në palcë nga borgjezia? Prandaj le të përfundojë si ai tjetri i festivalit me tekstin e një kënge ku thoshte se “nga buzët e saj pikonte era limoni. Kur dihet se pikon era barut.
Çfarë mase u muar? Nuk e hodhën nga Kulla Eifel. Por i hoqën të drejtën e botimit për gjithë jetën. Llaf goje.
Pas kësaj im atë i kërkoi sime mëje kartolinën për ta fshehur diku në morinë e librave. Arsyeja? Mund të dilte dikush dhe të thoshte:
Kush është shkruesi i saj? Pse s’ka vënë emrin e vërtetë, por fshihet pas një pseudonimi FATMADHI?
Ishte koha e të tilla arsyetimeve dhe jo e KARTOLINAVE.