Çfarë është “llumi” jeshil që mund të transformojë dietat tona dhe ndihmojë në sigurinë ushqimore globale?!
Më shumë se 820 milion njerëz në botë nuk kanë ushqim të mjaftueshëm për të ngrënë, dhe që nga viti 2015 numri i njerëzve të pangopur në botë është rritur për herë të parë në dekada. Tani, në mes të pandemisë koronavirus, mënyra se si zhvillohemi dhe furnizohemi me ushqim është nën një presion akoma edhe më të madh. Prodhuesit dhe zinxhirët e furnizimit global po përballen me një sfidë unike për t’iu përshtatur krizës duke vendosur sidoqoftë ushqime në miliarda tavolina. Në të njëjtën kohë, mënyra se si ne prodhojmë ushqim ka një ndikim të madh në planet.
“Sistemi ynë global i ushqimit nuk arrin premisat e tij më të thella për t’i siguruar njerëzimit jetë të shëndetshme dhe të sigurtë nga ushqimi”, thotë Asaf Tzachor, i cili drejton kërkime mbi sigurinë globale të ushqimit dhe teknologjitë në zhvillim në Qendrën për Studimin e Riskut Ekzistencial në Universitetin e Cambridge. Dobësia e furnizimeve tona ushqimore është hedhur në fokus muajt e fundit për shkak të kufizimeve të vendosura për të kontrolluar përhapjen e virusit dhe luhatjeve të shpejta të kërkesës për shkak të grumbullimit të depozitave. Zyrtarët e shëndetit dhe të ushqimit të KB kanë paralajmëruar se tronditjet që këto mund të sjellin në sistemin e ushqimit mund të prishin furnizimet. Përballë vështirësive në importimin e produkteve, shumë vende po kërkojnë mënyra alternative për të forcuar furnizimet e tyre.
Për të luftuar urinë globale dhe për të rritur sigurinë ushqimore, kërkesa për të lashtat si fasulja e sojës- e përdorur gjerësisht si ushqim për kafshët – pritet të rritet 80% deri në vitin 2050. Por prodhimi i sojës kërkon sasi të mëdha të ujit dhe po shkakton shpyllëzimin në Amerikën e Jugut, duke çuar në më shumë dëmtim të mjedisit. “Prandaj, burimet alternative të ushqimit dhe sistemet alternative të ushqimit janë thelbësore për t’u zhvilluar dhe vendosur në shkallë, nëse siguria globale ushqimore do të realizohet ndonjëherë,” thotë Tsachor.
Një burim i mundshëm alternative ushqimor – si për njerëzit ashtu edhe për kafshët që hamë – janë algat. A mund të jenë gjërat e gjelbërta që shfaqen në pellgje dhe liqene pas një kohe veçanërisht të ngrohtë, të jetë përgjigja për problemet e sigurisë ushqimore të planetit?
Njerëzit kanë ngrënë makroalgë, si alga deti ëakame dhe nori, për mijëra vjet. Por së fundmi vëmendja i është drejtuar potencialit ushqyes dhe mjedisor të kushërinjve të tyre mikroskopikë. Mikroalgat janë organizma të imëta të pasura me proteina që gjenden si në ujë të freskët ashtu edhe në ujë deti. Ato zakonisht përmbajnë aminoacide esenciale, acide yndyrore esenciale, përfshirë omega-3, omega-6 së bashku me omega-7, së bashku me vitamina, si A, D dhe E. Përmbajtja ushqyese ndryshon në varësi të llojit të mikroalgave, por dy aktualisht mbizotërojnë tregun për konsum njerëzor. E para është një grup specie (i njohur si një “lloj”) e quajtur Chlorella. E dyta është lloji Arthrospira, e njohur më shumë si “Spirulin”. Të dyja janë të pasura me lëndë ushqyese.
Gjithashtu vitamina B12 e cila shpesh mungon nga dieta me bazë unike bimore sepse kryesisht gjendet në mish, peshk, qumësht dhe vezë mund të përftohet nga këto lloje algash. Vetë algat nuk e prodhojnë B12, por ato e thithin atë nga ambienti i tyre rrethues. Ato jetojnë në një kulturë të lëngshme dhe atje ka shumë baktere. Këto baktere janë ato që prodhojnë vitaminën B12, e cila më pas merret nga algat. Nëse njerëzit kalojnë në më shumë dieta me bazë bimore, algat mund të jenë një burim jetik i B12.
Por janë përfitimet mjedisore nga zëvendësimi ose plotësimi i ushqimeve tradicionale me mikroalga që mund të bëjnë ndryshimin më të madh në jetën tonë. Sistemet bashkëkohore të ushqimit shterin biosferën duke gërryer tokat dhe ndotin ujërat nëntokësore, duke çuar në prerjet e pyjeve dhe copëzimin e habitateve, thonë ekspertët përpos rreziqeve natyrore si moti i keq, insektet dëmtuese dhe patogjenët. / SCAN