Qelizat e kësaj gruaje kanë shpëtuar jetën e shumë prej nesh dhe të mijëra njerëzve nëpër botë

Në vitin 1950 një paciente me një formë shumë agressive të kancerit të qafës së mitrës shkon në spital. Mjeku i merr qelizat e saj dhe i studion për rastin e saj. Ndërkohë se studion qelizat ai vëren diçka të çuditshme. Pas një numri të caktuar ndarjesh qelizash, ato nuk vdesin si qelizat e tjera në laboratorin e kërkimit. Në fakt, ato mbijetonin.

Kur mjeku u bë i vetëdijshëm për “pavdekësinë” e këtyre qelizave, ai nuk mund të imagjinonte se çfarë potenciali fsheh ky fenomen. Një gjë kaq e rrallë nuk i kishte ndodhur as këtij mjeku dhe asnjë studiuesi në botë.

Mjeku George Otto Gey filloi të mblidhte qelizat dhe t’i shumonte për kërkime në të ardhmen. Pacientia e tij ishte një grua 31-vjeçare, e quajtur Henrietta Lacks.

Qelizat e kancerit të Henrietta Lacks u quajtën “qelizat HeLa” në komunitetin shkencor. Edhe 60 vjet pas mbledhjes së tyre, qelizat HeLa janë ende linja qelizore më e përdorur në të gjithë botën, pasi janë prodhuar miliarda dhe miliarda herë tani. Kjo për shkak se qelizat HeLa ishin qelizat e para që mbijetuan in vitro (në një tub provë) dhe siguruan bazën për disa nga zbulimet më të shquara në mjekësinë moderne.

Nëse keni pasur ndonjëherë vaksinën e poliomielitit, mund të falënderoni Henrietta Lacks për qelizat e saj. Nga 1840-1950, Poliomyelitis ishte një epidemi globale vdekjeprurëse nga e cila nuk u kursye as Presidenti Franklin D. Roosevelt. Ai i shpalli një luftë sëmundjes. Vaksina e zhvilluar nga Jonas Salk në 1952 ishte e mundur vetëm sepse qelizat HeLa ishin në gjendje të mbijetojnë in vitro. Qelizat HeLa ishin të lehta për t’u infektuar dhe studiuar, dhe për këtë arsye siguruan lëndën e përsosur për Dr.Salk për të përdorur në studimin e tij. Vaksina ka parandaluar 650,000 vdekje dhe 13 milion raste të paralizës që nga viti 1988. E gjithë kjo nuk do të ishte e mundur nëse nuk do të ishte në linjën e pavdekshme të qelizave të Henrietta Lacks.

Qelizat e Henrietta Lacks ishin themeli i hapjes së fushës së virologjisë në radhë të parë. Por jo vetëm kaq: Qelizat e saj na kanë lejuar të studiojmë kancerin, rritjen e qelizave në hapësirë, HIV, gjenomin e njeriut, Tuberkulozin, HPV, sëmundjen e Parkinsonit dhe madje edhe kozmetikën.

Kontributi i Henrietta Lacks për mjekësinë moderne është i qartë – pa qelizat e saj, kush e di ku do të ishim sot? Qelizat e saj janë katalizatori i shumë përparimeve mjekësore që kemi sot.