Telekomunikacioni/ Si “zemra” e internetit noton në thellësitë e oqeaneve?!
Në një botë gjithnjë e më wireless dhe mobile, zemra e telekomunikacionit (Interneti, por jo vetëm), nuk ndodhet mbi re, përkundrazi: ajo u besohet akoma telave, ose më saktë, kabllove që lidhin një kontinent me tjetrin përtej oqeaneve dhe lejon miliarda njerëz të punojnë, luajnë, flasin, shkëmbejnë dokumente dhe pëlqime.
Deri më tani, afro 900 mijë km kabllo nëndetëse janë duke funksionuar, rreth 22 herë gjatësia e ekuatorit: i pari u vendos në vitin 1858 dhe bashkoi Shtetet e Bashkuara me Britaninë e Madhe. Për të festuar ngjarjen, Mbretëresha Victoria i dërgoi një telegram Presidentit James Buchanan, Uashington: mesazhi mbërriti pas 16 orësh.
Vendosja e një kablloje oqeanike është një operacion i gjatë, kompleks dhe i shtrenjtë: për këtë arsye, deri më sot, të gjithë operatorët e telekomunikacionit janë bashkuar në konsorcium për të ndarë shpenzimet që lidhen me këto vepra madhore. Megjithatë, për disa vjet, Google ka punuar në mënyrë të pavarur dhe, duke hedhur kabllot e pronës së vet, ajo ka konsoliduar një pozitë mbizotëruese dhe dominuese në lidhje me operatorët e tjerë dhe menaxhimin e informacionit.
Transaksioni i fundit lidh Shtetet e Bashkuara me Kilin, ku Google ka qendrën më të madhe të të dhënave të Amerikës Latine. Kablloja quhet Courie, është e gjatë 10.500 km dhe mund të transferojë 72 TB të dhëna për sekondë, e cila, për krahasim, barazohet me diçka si 36 mijë orë video me definicion të lartë për sekondë.
Jeta e kabllove oqeanike fillon në fabrikat super të specializuara, ku qindra fibra optike më të hollë se flokët janë të mbështjella në tufa me diametër të tubi uji për ujitje, e më pas mbulohen me shtresa të ndryshme lidhjesh plastike dhe metalike që i mbrojnë ato nga agjentët e jashtëm.
Në fakt, kabllot nëndetëse duhet të rezistojnë ndaj erozionit, fërkimit mbi shkëmbinj dhe në fundin e detit të shkaktuar nga rrymat e oqeanit, tërmetet dhe ndërhyrjet elektromagnetike për të paktën 25 vjet. Kur është gati kablloja ngarkohet në enën e shtrimit të kabllove. Ajo e përdorur nga Google është Durable: mbi 110 metra i gjatë, mund të transportojë rreth 6 mijë km kabllo në një kohë për një peshë totale mbi 3.500 ton.
Ngarkimi në anije është një operacion delikat që zgjat katër javë: kablloja duhet të rrokulliset pa nyje ose ngatërresa që mund ta dëmtojnë atë ose të ngadalësojnë rrëshqitjen e saj gjatë instalimit.
Kablloja depozitohet me një shpejtësi prej 8 km/orë. Në afërsi të bregut, ku thyerjet dhe dëmtimet kanë më shumë të ngjarë për shkak të rrymave dhe kalimit të anijeve, kabllo futet nën fund falë një parmende speciale.
Nëse kushtet e detit bëhen të vështira dhe vënë në rrezik anijen dhe ekuipazhin, kablloja pritet dhe pjesa e sigurt vendoset në një varkë: sa më shpejt që moti do ta lejojë, kablloja rikuperohet dhe rilidhet me bobinën, për të rifilluar funksionin fillestar. Curie është kablloja e tretë e hedhur nga Google: Dunant, e cila përshkon Atlantikun nga brigjet e Virginia-s në Francë, dhe Equiano, i cili lidh Portugalinë me Afrikën e Jugut, funksionojnë që nga viti 2018. (Focus)/ SCAN
