Bashkëvuajtës dhe bashkëfajtorë
Nga Ilir Levonja
Si lajm i parë që është, përmbytja…. kalon shpejt e shpejt.
Në Zejmen të Lezhës uji u tërhoq. Kështu edhe në Çermë. Jeta në Seman iu kthye normalitetit. Andej nga Novosela Vjosa u urtësua në shtrat. Kalimet në Librazhd janë rregulluar përkohësisht. Dëmet nuk janë llogaritur akoma.
Pastaj vrulli i lajmeve i përmbahet sherrit mes Berishës me gazetarët. Ramës në takimin e radhës me Metën. Donald Lu, Vllahutin. Sërish çfarë thotë Bushati kundër Berishës, nipi i nomeklaturës. Dhe kush është me Berishën. Dhe kush me Fevziun, kush me Bollinon etj.
Erë e gjallë, suferinë. A do arrihet marrëveshja për reformën në drejtësi? A ka të drejtë ai prokorurori që qahet. Kur thotë mjaft më, se na bastarduat fare.! Të jesh prokuror në Shqipëri është më keq se në Italinë e Camorrës.?! Sërisht postimi dhe përgjigja e radhës, nga Fevziu. Që nuk i përgjigjet akuzave të Berishës. E quan Opinionin mburojë të krimit.
Po Fevziu nuk i përgjigjet dorësh. Le të flasi. Pastaj Rama më në fund u fut tek Meta. Kishte veshur pallto të gjatë. Bën në ftohtë në Tiranë… Kurse në Zejmen, Çermë, Seman, Bulqizë, Librazhd etj. Atje ku uji është tërhequr, nuk bën ftohtë aspak. Ata, po pin duhan duke soditur çfarë u ka mbetur zgafellë në sy. Ftohtë bën vetëm në Tiranë. Dhe takimi po zgjat shumë. Shumë fare.
Megjithatë si zejmenasi, si çermanaku po teren në erë. Përtypin në mëndje shijen me llogari të përgjysmuara. Me miell të hidhët prej mykut. Nga qielli nuk ka më shi. Megjithatë askush nuk është i sigurt që, e njëjta gjë të mos përsëritet që nesër. Të paktën sot fryn erë. Kaloi dhe kjo. Pastaj asgjë tjetër, duhan të fort. Presin ndonjë haber nga ai bashkëvuajtësi, novoselaraku. Nga përmbytjet e vjetshme…, morën apo nuk morën gjë.
Pikohen për bagëtitë e mungura. Shkojnë e ndezin ndonjë qiri. Hedhin lule. Lumenjtë vrapojnë po njësoj. Plot llum, plot inat. Njerëzit përpiqen të kuptojnë se ku i kanë zemëruar. Kështu ata anës Semanit, Gjanicës, Vjosës, Matit, Shkumbinit etj. Të paktën fryn erë. Ftohtë bën në Tiranë.
1)Në Shqipërinë e përmbytjeve. Shqipërinë e pa dritave, Shqipërinë e pa rrugëve. Vendit me aktivitet më informal. Me ekonomi me sytë nga qielli. Qëllon shpesh të grinden pleqtë. Madje krijojnë aq shumë tifozëri sa në djall qypat me turshi, bagëtitë, kusitë, orenditë. Deri dhe shtëpitë e zejmenasve, çermanakëve apo atyre nga Novosela. Mjafton t’u shkojë e veta. T’u shkojë e tyrja. Dhe ne të bindemi përjetësisht se ata kanë të drejtë. Grinden edhe pse janë në moshën e shenjtërisë. Grinden deri për dashnoret e rinisë. Që kushedi…, në atë sinor të jetës së shkuar. U kanë dhënë pak oksigjen të pastër shijeve apo instikteve të indoktrinuara të mendjeve të tyre. Grinden e zihen edhe pse ato të shenjtat, ”fltura të zëna me duar” siç thotë Lasgushi. Që tani duhen lexuar flutura të zëna e të mbajtura nëpër gojë. Pra ato flutura sinoresh jete, mund të jenë edhe me Zotin. Mund të jenë diku duke u fikur. Prapë pleqtë kanë vrullin e provincialëve rioshë të t’i tregojnë si dashnoret e tarracave. Dhe ne që jemi të dënuar të bëjmë tifozllëk. Të tregojnë edhe bindjet dhe strategjitë e shmangieve. Mbijetësen, groposjet dhe shpëtimet, apo mbi shpëtimet prej njëri-tjetrit. Apo nga njëri-tjetri. Kur po ky i shenjti Lasgush përdorë përemrin ”ne” kur vritej apo surgjynosej një poet, intelektual, kuadër. Pra jo vetëm bashkëvuajtës, por edhe bashkëfajtor. Megjithatë, ne na duhet Lasgushi për të treguar kulturë. Jo për t’u ndjerë bashkëvuajtës dhe bashkëfajtorë si Lasgushi.
2)Tani të themi dy fjalë për grindjen e radhës. Atë mes Berishës dhe gazetarëve. Umberto Eko tha para pak ditëve se, interneti u ka dhënë të drejtën e fjalës budallenjëve. Unë jam trishtuar shumë. Megjithëse e di, që mendësi diktatorësh mund të gjesh pafund mes shkrimtarëve. E drejta e fjalës është e drejtë njerëzore menjëherë pas lirisë së individit. Ambicjes së tij për një botë pa shtypës dhe të shtypur. Përkufizimi dhe mbajtja peng e e fjalës, vetëm në disa kuadrate gazetash që mbërrinin në destinacion, njëzet e katër orë me vonesë, është kohë e tejkaluar. Detyra e njerëzimit është sot se si të sistemojë nervat, vetveten, lirinë e tij dhe të fjalës. Por mendësi diktatorësh puplojnë sikur asgjë të mos kenë qënë skllavëria. Dhe diktaturat. Nga njerëz qofshin këta edhe me përmasa të Umberto Ekos. Megjithatë, po pak kohë më parë, një njëri që luan topin, që argëton njerëzit, me emrin Ronaldo. Në Brazilin e Amazonës, akuzave brutale prej politikani të një shkrimtari të madh si Paulo Coelho. Iu përgjigj thjesht…, po bën atë që po më largon prej vetes. Po më heq nga lista e njerëzve që e adhurojnë.
Më këto tërësi detajesh dua të them se, si ngritja dhe lartimi i figurës, filloka nga vetja. Por fatkeqësisht aty filloka edhe rrënimi i saj.
Unë nuk kam çfarë t’i shtojë më shumë atyre grindjeve. Janë tashmë pazar i tejkaluar. Përballë terjes në erë të zejmenasve. Apo çermanakëve. Koha e luftës kundër bllokmenëve dhe baballarëve është e tejkaluar. Deri sa bëmë aleanca dhe qeverisëm me ta. E mbaj mend si sot mbrëmjen e 12 janarit 2012. Kur të gjithë prisnin vendimin Gjykatës në lidhje me punën e Metës, pas denoncimit të Fiksit. Ne shkuam e pimë verë në shtëpinë e tij. E mbrojtëm me polici, fenelina verbonjëse të shtetit në aleancë me bllokmenët. Nga ajo nomeklaturë bllomenësh vjen edhe Meta, edhe ai i ndjeri Milloshi. Ai që në aleancë të heshtur na dha vota. Nuk është fatkeqësi të lindësh bllokmen dhe nipi i një gjyshi. Fatkeqësi është kur i shërben dhe bën aleanca me ta. Kështu edhe ne, duhet të quhemi të tejkaluar pasi në vend që të dënonim terrorin, krimet, luftën e klasave. U thamë demokratëve se sa e shijshme ishte vera në shtëpinë e bllokmenëve. Kjo është pjesë atyre minuseve. Që në karrierën tonë, prej bashkëvuajtës. Nuk ndjem fajin, nuk ndjem pjesëmarrjen në faj. Nuk u ndjemë asnjëherë edhe bashkëfajtorë. Kjo është ajo pjesë e atyre minueseve që ndërsa tronditëm kalldrëmet, me shprehje të tilla si bizhyteritë e grave do të shesim. Dhe do e bëjmë rrugën e kombit. Nuk ndjemë aspak se entuziazmi po na largonte nga praktika reale e ndërtimit të shtetit. Dhe duam apo nuk duam ne, enutziazmi është frymë e propogandës. E revolucioneve dhe e planeve pesë vjeçarë.
Një strategji që pikë për pikë po e ndjek edhe Rama. Pushtimi i dhunshëm i studiove që deri dje ishin tonat. Dhe është kjo arsyeja që ne ndjehemi jetim. Ky është fakti që bjerrja ka filluar. Dhe ne vetëm grindemi.
3)Në fund të fundit, e drejta e fjalës, argumentat, denoncimet janë pjesë e një rutine dite politike. Mirëpo kufizimi i çështjes përballë një fatkeqësie të madhe si përmbytjet. Me bllokun, bandat e krimit. Duke sikur na largon nga e vërteta e popullit tonë. Sot PD- duhet të denoncojë jo nga selia. Por nga fushat plot batak dhe orendi të grabitura. Nga dhuna e natyrës për shkak të mos funskionimit të shtetit. Të atij shteti që ka mbetur akoma me kudraturë dhe infrastrukturë komunistë. Edhe pse bërtasim, se vimë në pushtet duke sharë komunizmin. Ndaj veç bashkëvujtës, ne jemi dhe bashkëfajtorë. Për aq kohë sa shohim. Dhe kemi njerëz që pinë duhan të fortë. Duke soditur çfarë Zoti u la për mëshirë, duke u terur në erë. Atje në Zejmen. Atje në Çermën buzë Shkumbinit.