Boshnjakët shpresojnë që Papa t’u shërojë plagën e Srebrenicës
Nga Denis Dzidic/ Birn
Dzemaludin Latic, një profesor nga Fakulteti Islamik i Shkencave në Sarajevë, i bëri një apel publik Papës ditën e mërkurë, duke thënë se ai shpreson se gjatë vizitës së tij këtë fundjavë, Papa do t’i dënojë masakrat e Srebrenicës dhe krime të tjera lufte. “Ne presim që ai ta dënojë genocidin e kryer nga formacionet ushtarake dhe policore serbe, i cili është kryer në të gjithë Bosnje dhe Hercegovinën dhe jo vetëm në Srebrenicë.
Ne presim që ai ta dënojë sipërmarrjen e përbashkët kriminale të kryer nga katolikët nga Bosnja dhe Kroacia kundër myslimanëve boshnjakë, njësoj si liderët boshnjakë kanë dënuar krimet e tyre”, – tha Latic në një deklaratë. “Ne presim që ai të shkojë në Srebrenicë dhe t’u bëjë nderimet e tij viktimave të genocidit më të keq të kryer në tokë europiane që prej Luftës së Dytë Botërore”, shtoi ai.
Gjykatat ndërkombëtare dhe ato vendase e kanë cilësuar vrasjen e më shumë se 7000 burrave dhe djemve boshnjakë nga Srebrenica në korrik 1995 si genocid. Por edhe pse disa zyrtarë serbë të Bosnjës janë akuzuar për dyshime për genocid të kryer në vitin 1992 në rajone të tjera të vendit, asnjë vendim gjykate nuk i ka pranuar këto vrasje të mëparshme si genocid.
Vizita e Papës Françeskut në Bosnje dhe Hercegovinë ditën e shtunën do të jetë vizita e tretë papale në vend. Në prill të vitit 1997, i ndjeri Papa Gjon Pali II mbajti një meshë në Sarajevë për më shumë se 50,000 njerëz. Më 22 qershor 2003, ai vizitoi Banja Lukën në veriperëndim të Bosnjës. Ditën e martë Papa Françesku dërgoi një mesazh me video për të theksuar nevojën për harmoninë fetare në vendin multietnik. “Do të vij mes jush, me ndihmën e Zotit, për të konfirmuar besimin e katolikëve, për të mbështetur dialogun ekumenik dhe ndërfetar, dhe sidomos për të inkurajuar bashkëjetesën paqësore në vendin tuaj,” tha ai në mesazh.
Papa Françesku i përmendi vrasjet e Srebrenicës në prill të këtij viti, gjatë një meshe në Romë, kur ai të referuara në masakrave të armenëve në vitin 1915 nën Perandorinë Osmane si genocid, duke përshkruar mizoritë në Kamboxhia, Ruanda, Burundi dhe Bosnjë dhe Hercegovinë si “vrasje të tjera masive”.
Hatidza Mehmedoviç, presidentja e shoqatës “Nënat e Srebrenicës”, tha se pavarësisht kësaj, ajo do ta mirëpriste nëse Papa viziton memorialin e Srebrenicës. “Do të ishte një burim kënaqësie për viktimat. Nuk dua të diskutoj qëndrimin e tij se nuk ishte genocid, por mendoj se do të ishte mirë për të që të vijë. Do të ishte shumë domethënëse. Unë shpresoj që ai të mund të sjellë diçka të mirë, një bekim në këtë rajon”, tha Mehmedoviç. Një grup prej 20 autorësh boshnjakë, gazetarësh, profesorësh, aktivistësh për të drejtat e njeriut dhe drejtorësh i shkruan gjithashtu Papa Françeskut në maj, duke i kërkuar atij të mbështesë procesin e pajtimit pas konfliktit duke folur kundër atyre që i mirëpritën si heronj të dënuarit për krime lufte që ktheheshin nga burgu.
Nënshkruesit thanë se e vetmja rrugë përpara për Bosnje dhe Hercegovinën ishte të promovojnë paqen dhe pajtimin përmes drejtësisë dhe përballjes me krimet e kryera gjatë konfliktit të viteve 1990.