Pesë gratë revolucionare që historia i “harroi”

Historia është shkruar nga fitimtarët. Ndoshta kjo është arsyeja pse librat tanë të historisë priren të jenë të dominuar nga burrat.  Por përtej këtyre ka shumë gra që ju ndoshta kurrë nuk keni dëgjuar për fuqinë e ndikimit që kanë pasur në botë. Dhe kjo është arsyeja pse ne festojmë 8 marsin. Fuqia e tyre ndikuese në epokën e tyre ka qenë e madhe, ata sollën revolucion, të drejtën femërore që sot e gëzon çdo femër. Kontributi i tyre i madh, sot nuk njihet sepse figura komerciale e femrës joshëse ja ka zbehur vlerën e veçantë që kanë pasur këto revolucionare. Për pak ditë është 8 Mars, dita e gruas. Le të jetë puna dhe shpirti luftarak i këtyre zonjave, që e jetuan jetën e tyre duke luftuar për të drejta, duke shpikur dhe duke shkulur tabutë e kohës.

Pra, kush janë disa nga këto gra që ndryshuar botën me punën e tyre?

Shirley Chisholm– Deri në fund të vitit, vendi më i fuqishëm në botë mund të ketë presidentin e parë femër. Kjo do të ishte një arritje. Por, përpara Hillary Clinton qëndron një grua edhe më e fortë një grua që solli tranzicion e që shumica e njerëzve jashtë SHBA-së kurrë nuk kanë dëgjuar për të: Ajo është Shirley Chisholm, dhe ka lindur në vitin 1968 dhe ka ndërruar jetë në 2005. E bija e dy emigrantëve, Chisolm lindi në varfëri në Brooklyn. Ka studiuar për master në Kolumbi. Ajo më vonë u përfshi në politikë, duke u bërë kështu gruaja e parë afrikano-amerikane e zgjedhur në Kongresin e SHBA, dhe gruaja e parë kandidate për emërimin e Partisë Demokrate. “Unë ndjeva se kishte ardhur koha kur një person me ngjyrë apo një femër mund dhe duhet të ishte Presidente e SHBA-së.

Hedy Lamarr– Në kulmin e karrierës së saj si një aktore e Hollivudit, Hedy Lamarr ishte i njohur si “gruaja më e bukur në botë”. Por ajo ishte shumë më tepër se një fytyrë të bukur. E lindur në 1914 në Austri e ku sipas biografisë së saj, Lamarr ishte mjaft sipërmarrëse. Ajo ka ndërruar jetë në vitin 2000 në Florida të USA.  “Ajo vazhdimisht kishte kërkuar një botë të të menduarit: E pra, si mund që të jetë fikse? Si mund që të përmirësohet”?. Ishte ky kuriozitet që e shtyu atë për të përpjekur dhe të shpikur diçka që do të bënte një ndryshim pozitiv gjatë Luftës së Dytë Botërore. Me partnerin e saj në atë kohë, ajo tërhoqi mekanikën e pianos për të krijuar një sistem të “frekuencave të përhapur”një pajisje që ajo shpresonte do të mbronte komunikimet radiofonike aleate nga të qenit të kapura nga forcat e Boshtit. Edhe pse ajo kishte dhënë një patentë për projektimin, marina amerikane nuk e ka marrë seriozisht shpikjen. E cila ishte një gabim i madh – të njëjtën teknologji tani mbështesin të dyja si telefonat dhe Wi-Fi. Vite më vonë, ajo mori njohjen e saj kur ajo fitoi çmimin Pioneer nga Electronic Frontier Foundation.

Sojourner Truth– Revista Smithsonian e votoi atë si një nga 100 amerikanët më me ndikim të të gjitha kohërave. KA ndërruar jetë në vitin 1883. Por jashtë SHBA-së, shumë pak njerëz do të ketë dëgjuar për të, një militante afrikano-amerikan e të drejtave të grave. E lindur në skllavëri, ajo ishte ndarë nga familja e saj kur ajo ishte nëntë vjeçe. Njëzet vjet më vonë, ende ajo jetonte në skllavëri, por kishte një vizion të Jezusit duke e quajtur atë të lirisë. Ajo arriti të shpëtonte dhe u bë një nga zërat kryesorë në fushatën për t’i dhënë fund skllavërisë dhe të drejtave të grave. Në vitin 2009 ajo u bë gruaja e parë me ngjyrë dhe u nderuar me një bust në Kapitol të SHBA-së. Në ceremoni, Nancy Pelosi shpjegoi rëndësinë e statujës që: “Çdo person i cili viziton kryeqytetin e SHBA-së duhet të dijë rolin e saj të rëndësishëm në historinë e Amerikës, dhe do ta shoh atë si një frymëzim për të luftuar padrejtësinë, urrejtjen dhe mizori në shoqërinë tonë dhe në botë”.

Huda Shaarawi – Kleopatra mund të jetë gruaja më e famshme egjiptian, por patriotja e saj Huda Shaarawi ishte po aq me ndikim në kohën e saj. Siç ishte normë e klasës së mesme në Egjipt, Shaarawi kaloi pjesën e rinisë me të rinj brenda një haremi. Ajo kishte pakënaqësinë e saj për shoqërinë patriarkale të Egjiptit. Ajo do të shkruante në kujtimet e viteve të saj të më vonshme se “të qenit një femër u bë një pengesë mes saj dhe lirisë për të cilën kishte dëshiruar”. Shaarawi ishte i vendosur për të luftuar atë pengesë. Në vitin 1908, ajo themeloi organizatën e parë filantropike të drejtuar nga gratë. Dy vjet më vonë, ajo hapi një shkollë për vajzat. Në të njëjtën kohë, nëpërmjet punës dhe burrit të saj si një politikan, ajo u bë më shumë e përfshirë në luftën kundër kolonializmit britanik. Në vitin 1919, ajo organizoi protestën më të madh të grave kundër sundimit britanik. Pas Egjipti fitoi pavarësinë e saj, ajo u kthye duke u fokusuar në çështjet e grave, ngritjen e lëvizjen feministe mbarëkombëtar në vend. Një nga aktet e saj më të famshme ishte për të hequr mbulesën.

Lilian Bland– Nuk duhet që të mashtroheni nga emri: Jeta e kësaj gruaje ishte larg e të qenurit e mërzitshme. Ka lindur në vitin 1878 në Uk dhe ka ndërruar jetë  në vitin 1971. Një fotografe sportive dhe gazetar, ajo dikur u përpoq për të hipur në majën e suksesit Kombëtare, por ishte larguar për shkak se ajo ishte një grua. Pa u stepur, ajo vendosi të provoni me dorën e saj diçka tjetër: Bëhet fjalë për fluturimin. Ajo kishte shikuar nga afër suksesin e Louis Bleriot, njeriu i parë që historia e njeh për shkak se fluturoi me një aeroplan nëpër Channel, dhe Bland vendosi të ndjekë hapat e tij. Një vit pas tij rekord të vendosur, ajo projektoi dhe ndërtoi avionin e saj, të quajtur ironi maji. Ajo mund të ketë qenë bërë nga një shishe bosh uiski dhe nga mungesa e vërtetë e benzinës, por ajo e bëri punën e saj. Bland u bë femra e parë në botë e cila arriti të projektonte, ndërtonte dhe të kishte mundësinë të fluturonte mbi një avion.

Burimi: Word Economic Forum/Përshtati: Redjon Shtylla