Shërbimi i jashtëm, pagat dhe rregullat e reja për diplomatët
Qeveria ndryshon dy ligjet e mëparshme, atë të vitit 1998 dhe të vitit 2003, duke pretenduar konsolidimin e mëtejshëm të një shërbimi diplomatik modern
Shërbimi i jashtëm i Shqipërisë u nënshtrohet kritereve dhe rregullave të reja, përmes një projektligji të posaçëm që tashmë qeveria ia ka kaluar Kuvendit. Përmes tij, ndryshohen dy ligjet e mëparshme, ai i vitit 1998 dhe të vitit 2003, duke pretenduar në këtë mënyrë konsolidimin e mëtejshëm të një shërbimi diplomatik modern. “Periudha mbi 10-vjeçare që ka kaluar nga ligji i cili aktualisht është në fuqi ka bërë të nevojshëm rishikimin edhe të këtij akti me synim për t’ia përshtatur interesave të kohës”, sqarojnë ekspertët e qeverisë lidhur me një fakt të tillë. Duke shtuar se në ndryshim nga ligji aktual, projekti i ri sjell disa risi dhe efekte pozitive që synojnë konsolidimin e mëtejshëm të këtij shërbimi mbështetur në karrierën diplomatike. “Më konkretisht, ai rregullon me mirë fushën e kompetencave të Shërbimit të Jashtëm dhe raportet me institucionet qendrore dhe vendore në fushën e marrëdhënieve me jashtë. Zgjeron hapësirat e përfaqësimit diplomatik dhe konsullor në përputhje me dinamikën e zhvillimeve në marrëdhëniet ndërkombëtare. Rregullon në mënyrë më të qartë procesi i emërimit dhe mbarimit të mandatit të kreut të misionit diplomatik dhe postit konsullor dhe personelit diplomatik e konsullor. Përcakton në mënyrë më të saktë raportet e ndërvarësisë dhe koordinimit ndërmjet strukturave të shërbimit të jashtëm. Përcakton kritere profesionale për rekrutimin e diplomatëve të karrierës mbështetur në nivelet e tyre akademike. Sanksionon statusin e diplomatit të karrierës ku përcaktohet ecuria e karrierës diplomatike bazuar në aftësitë profesionale; Sigurohen pastërtia dhe siguria e figurës së diplomatit të karrierës. Përcaktohet në mënyrë më të qartë përfshirja në misionet diplomatike dhe postet konsullore të personave jashtë karrierës diplomatike. Synohet krijimi i një hierarkie më racionale në strukturën e gradave diplomatike. Përcaktohen kritere më të sakta dhe bashkëkohore për trajtimin financiar të diplomatëve jashtë vendit”, janë të gjitha risitë e këtij projekti, që renditen në relacionin përkatës prej qeverisë. Duke shtuar mes të tjerash se për herë të parë dhe në mënyrë të plotë dhe në përputhje me praktikën e vendeve me kushte të ngjashme me Shqipërinë, rregullohet edhe trajtimi i familjarëve që shoqërojnë diplomatët jashtë vendit, duke zgjidhur sipas tyre, një problem që ka ndikuar negativisht në standardet e jetesën e tyre. Kurse sa i përket trajtimit financiar të punonjësve të Shërbimit të Jashtëm, projekt-ligji i ri sqaron se paga e diplomatëve të karrierës që punojnë në Ministrnë e Punëve të Jashtme do të bazohet në gradën diplomatike dhe pozicionin në këtë ministri. Dhe se kjo ministri do të mbulojë për të gjithë diplomatët e emëruar jashtë sigurimet shëndetësore, shoqërore dhe sigurimin e jetës në vendet që paraqesin rrezikshmëri të lartë. “Ky trajtim financiar është bazuar në praktikën e deritanishme si dhe duke marrë për bazë modelet më të mira të vendeve me kushte të ngjashme buxhetore me Shqipërinë”, referojnë ekspertët e qeverisë. Për të përfunduar se një trajtim më dinjitoz është parashikuar të kenë edhe bashkëshortët dhe fëmijët e diplomatit kur emërohen me shërbim jashtë shtetit. Kështu, sipas tyre, bashkëshortëve koha e qëndrimit jashtë do t’iu njihet për efekt të vjetërsisë në punë, ndërsa kontributi për sigurime shoqërore që do të mbulohet nga Ministria e Punëve të Jashtme do të jetë i njëjtë me kontributin që paguante institucioni ku punonte përpara angazhimit të saj në shërbimin e jashtëm. Është parashikuar gjithashtu që bashkëshortja e diplomatit të emëruar në mission diplomatik jashtë shtetit të ketë një pagë sa 50% e diplomatit me gradën atashe 4ndërsa çdo fëmijë i diplomatit do të trajtohet me 20% të pagës së atasheut të emëruar në vendin pritës. “Ky trajtim financiar bëhet me qëllim për të mbështetur familjet e diplomatëve shqiptarë të emëruar jashtë vendit të cilat përballohen me probleme dhe nevoja sociale në kushtet kur trajtimi aktual financiar i diplomatëve është i pamjaftueshëm në krahasim me standardin e jetesës së vendeve ku ata shërbejnë. Gjithashtu, një trajtim i tillë, i bazuar në praktikën e të gjitha vendeve të tjera përfshirë ato të rajonit, zbut problemet që krijohen si pasojë e largimit të detyrueshëm nga puna të bashkëshortëve që shoqërojnë diplomatët në misionet jashtë vendit”, përfundon relacioni në fjalë.
SHIFRAT
Efektet financiare që rrjedhin nga ky projekt-ligj:
Zëri Në euro Në dollarë Në lekë
Pagesa e bashkëshortëve 613,524 11,994 87,220,000
për 140 veta
Pagesa e fëmijëve 245,412 4,798 35,030,000
për 140 fëmijë
Sigurimi shoqëror i 31,310,000
bashkëshortëve për 140 veta
Shkollimi i fëmijëve në 320,000 8,800 45,768,000
vendet me gjuhë të rrallë
Sigurimin e jetës për 5,600,000
vendet me rrezik të lartë
Sigurimin e jetës ata që 2,100,000
udhëtojnë në vendet me rrezik
TOTALI: 207,028,000 Lekë
Neni 48
Afatet për marrjen e gradave diplomatike
Periudha minimale për kalimin e diplomatit
nga një gradë në një tjetër më të lartë është:
a)Nga Atashe në Sekretar i Tretë – 2 vjet.
b)Nga Sekretar i Tretë në Sekretar i Dytë – 3 vjet.
c)Nga Sekretar i Dytë në Sekretar i Parë – 3 vjet.
ç)Nga Sekretar i Parë në Këshilltar – 4 vjet.
d)Nga Këshilltar në Ministër Këshilltar – 3 vjet.
dh)Nga Ministër Këshilltar në Ministër Fuqiplotë – 3 vjet.
e)Nga Ministër Fuqiplotë në Ambasador – 3 vjet.
Neni 49
Barasvlera e gradave
Në poste dhe detyra konsullore, diplomatët emërohen me grada konsullore. Kalimi nga grada diplomatike në atë konsullore bëhet duke respektuar barasvlerën e gradave, si vijon:
a)Konsull i Përgjithshëm Ministër Këshilltar;
b)Konsull Sekretar i Parë ose i Dytë;
c)Zëvendës-konsull Sekretar i Dytë ose i Tretë;
ç)Agjent konsullor Sekretar i Tretë ose Atashe.
Neni 53
Trajtimi financiar i personelit të Shërbimit të Jashtëm
1.Paga e diplomatit të karrierës, i cili punon në Ministrinë e Punëve të Jashtme, caktohet në bazë të gradës diplomatike personale dhe funksionit që ai kryen.
2.Paga për nëpunësin që nuk bën pjesë në sistemin e karrierës diplomatike përcaktohet mbi bazën e statusit që ai ka dhe akteve ligjore dhe nënligjore që rregullojnë trajtimin financiar të tyre.
3.Paga e diplomatit të emëruar pranë misioneve diplomatike dhe posteve konsullore përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave në bazë të:
a)gradës diplomatike të emërimit;
b)indeksit sipas nivelit të jetesës në vendin pritës;
c)kategorizimit të vendit pritës.