Gjendet një dhëmb njeriu 1.8 milionë vjeçar
Në vendin arkeologjik, i cili ndodhet rreth 100 kilometra larg Tbilisit, u gjet një dhëmb 1.8 milionë vjeçar. Ai i përket llojit të hershëm të njerëzve dhe ky zbulim nga arkeologët gjeorgjianë është dëshmi se rajoni në të cilin ndodhet vendi është një nga vendbanimet më të hershme parahistorike njerëzore në Evropë dhe kudo jashtë Afrikës. Dhëmbi u zbulua pranë fshatit Orozmani, rreth 100 kilometra në jugperëndim të kryeqytetit të Gjeorgjisë, Tbilisi. Vendi arkeologjik është afër Dmanisi, ku në fund të viteve 1990 dhe në fillim të viteve 2000 u gjetën kafka njerëzore që datojnë 1.8 milion vjet më parë.
Pasi arkeologët në Dmanisi gjetën pjesë të skeleteve njerëzore, u përcaktua të ishte gjetja më e vjetër e tillë kudo në botë jashtë Afrikës. Bazuar në këto gjetje, shkencëtarët duhej të ndryshonin kuptimin dhe përfundimet e tyre rreth evolucionit të hershëm njerëzor dhe modeleve të migrimit. Zbulimi i fundit në një vend 20 kilometra larg Dmanisi ofron dëshmi të mëtejshme se rajoni malor i Kaukazit jugor ishte ndoshta një nga vendet e para ku njerëzit e hershëm u vendosën pas migrimit nga Afrika, thanë ekspertët.
– Orozmani dhe Dmanisi përfaqësojnë qendrën më të vjetër të zgjerimit të njeriut të hershëm modern në botë, me përjashtim të Afrikës – tha në një deklaratë Qendra Kombëtare Kërkimore për Arkeologjinë dhe Prehistorinë e Gjeorgjisë, ku u zbulua një dhëmb 1.8 milion vjeçar.
Giorgi Bijinashvili, drejtuesi shkencor i ekipit që gërmon vendin, tha se besonte se dhëmbi i përkiste një “të afërmi” të Zezvës dhe Mzias. Këta janë emrat e kafkave të fosilizuara 1.8 milionë vjeçare të gjetura në Dmanisi.
– Ndikimi i zbulimit, jo vetëm në këtë vend, por edhe në të gjithë Gjeorgjinë, dhe në historinë e njerëzve që u larguan nga Afrika 1.8 milionë vjet më parë, është i madh. Ajo e vendos Gjeorgjinë në një vend të rëndësishëm për paleoantropologjinë dhe historinë njerëzore në përgjithësi – tha studenti britanik i arkeologjisë Jack Peer, i cili e gjeti dhëmbin në Orozmania.
Fosilet më të vjetra të njerëzve të hershëm modernë datojnë rreth 2.8 milionë vjet më parë. Një pjesë e nofullës u zbulua në Etiopinë e sotme. Shkencëtarët besojnë se njerëzit e hershëm, një specie e gjuetarëve-mbledhësve të quajtur Homo Erectus, ndoshta filluan të migrojnë nga Afrika rreth dy milionë vjet më parë. Mjetet e lashta rreth 2.1 milion vjet të vjetra janë zbuluar në Kinën e sotme, por vendet gjeorgjiane janë shtëpia e mbetjeve më të vjetra të njerëzve të hershëm të gjetura jashtë Afrikës.