Parlamenti Federal në Zvicër u akademizua

Nga Alfred Papuçiu- Miqte e mij. Dua te theksoj diçka si gazetar i vjeter. Termete bien kudo ne bote dhe shtypi natyrisht u jep vend. Ka drama te medha dhe andej, por nuk mbahet çdo dite opinioni publik me njoftime te shumta per termetin. Njerezit po bien ne depresion. Jeta vazhdon dhe duhen edhe njoftime te tjera, edhe me te gezuara per tu dhene kurajo njerezve. Kete mendojne edhe bashkeatdhetaret. Prandaj po ju paraqes nje njoftim te ri per Parlamentin zviceran dhe perberjen e tij.

Zvicra duhet të merret shembull nga parlamentet tona si në Shqipëri dhe në Kosovë, si përsa i përket përbërjes dhe sidomos për numrin e madh të të shkolluarve të atyre që vendosin për fatet e popullsisë zvicerane.

Numri i politikanëve me një diplomë universiteti është rritur midis zyrtarëve të zgjedhur rishtas në Bernë. Një prirje e re që mund të shpjegohet pjesërisht nga rënia e UDC.

Shkalla e akademikëve u rrit nga 58.7% në 2015 në 65.2% në 2019 në Dhomën e Kantoneve. Në atë të Popullit, rritja është më pak e theksuar (nga 57 në 60.5%).

Parlamenti nga zgjedhjet e fundit federale po bëhet më pak përfaqësues i forcës punëtore. Dhomat mbizotërojnë nga akademikët, sipërmarrësit, profesionet liberale dhe politikanët profesionistë.

Në përgjithësi, Sipas një studimi të Observatorit të elitave zviceranë (Obelis) të Universitetit të Lozanës të udhëhequr nga Andrea Pilotti, shkalla e akademikëve u rrit nga 58.7% në 2015 në 65.2% në 2019 në Dhomën e Kantoneve. Në rastin e asaj të Popullit, rritja është më pak e theksuar (nga 57 në 60.5%).

Ky trend është i ri. Numri i zyrtarëve të zgjedhur me një titull akademik ishte zvogëluar në mënyrë të qëndrueshme që nga vitet 1990 për shkak të suksesit të UDC. Ky ndryshim i fundit lidhet me numrin e madh të të sapozgjedhurve (79) nga të cilët 67% kanë kaluar në universitet, sipas studimit të publikuar të hënën.

Midis të Gjelbërve Liberalë, nëntë nga dhjetë anëtarët e sapozgjedhur janë akademikë. Të Gjelbërit që sapo kanë hyrë nën Kupolë numërojnë 17 nga 22, njëmbëdhjetë të PS, nga trembëdhjetë. Në qendër dhe në të djathtë, ky proporcion është më pak e theksuar: në PDC, gjashtë nga anëtarët e rinj të zgjedhur janë akademikë nga njëmbëdhjetë, PLR pesë nga dhjetë dhe UDC katër nga dhjetë.

Të Pavarurit në rënie të vogël

Profili profesional i parlamentit mbetet mjaft i qëndrueshëm. Më së shumti, vërehet një rritje e vogël e numrit të zyrtarëve të zgjedhur me status të punonjësve, i cili shkon nga 14.2% në 2015 në 18.7% në 2019. Nga ana tjetër, numri i punëtorëve të vetëpunësuar është paksa në . Tani ata përbëjnë 45% të vendeve, krahasuar me gati 49% në 2015. Ardhja e përfaqësuesve të rinj të zgjedhur në të djathtë e ka lehtësuar disi këtë rënie.

Më në fund, prania e politikanëve profesionistë është e qëndrueshme. Ishte 37% në 2015 dhe 36% në 2019. Ky trend mund të shpjegohet edhe me suksesin e të Gjelbërve, ku 45% e politikanëve të sapozgjedhur zënë një profesion politik, si Sophie Michaud-Gigon, drejtoreshë e zyrës Federale të Konsumatorëve. Për krahasim, UDC ka vetëm 20%.

Dhomat e përbëra ndryshe

Të dy Dhomat vazhdojnë të karakterizohen nga një përbërje mjaft e veçantë dhe nga një profil i karrierës. Prania e sipërmarrësve zvogëlohet për gjysmën e Këshillit të Shteteve (nga 13 në 6.5%), ndërsa niveli i Këshillit Kombëtar mbetet i qëndrueshëm (15%).

Shkalla e avokatëve rritet ndjeshëm në Dhomën e Kantoneve (nga 23.9 në 30.4%), ndërsa në Shtëpinë e Popullit është shumë më e ulët dhe madje ulet (nga 9.5 në 7.5% ). Punonjësit e sektorit publik (mësuesit dhe drejtuesit publik) mbeten më të shumtë në Këshillin Kombëtar (nga 5.5 në 8.5%) sesa në Këshillin e Shteteve (nga 2.2 në 6.5%).

Më në fund, parlamentarët profesionistë vazhdojnë të jenë më të shumtë në Dhomën e Kantoneve, edhe nëse ato bien ndjeshëm (nga 39.1 në 28.3%), në krahasim me Shtëpinë e Popullit ku shkalla e tyre mbetet shumë e qëndrueshme (21% ).