Pse është dhunshme shoqeria shqiptare? Flet Psikologia Denada Toçe: Frika ruan vreshtin, nuk kemi një shtet që funksionon

Psikologia Denada Toçe ka qenë e ftuar në studion e Fax News me moderatorin Rezart Xhaxhiu ku ka folur për dhunën që ësjhtë prezente në shoqerinë shqiptare dhe arsyet që e nxisin atë.

Psikologia citoi një shprehje popullore “frika ruan vreshtin”, duke vënë theksin te fakti që në Shqipëri nuk funksionon shteti.

Ajo përmendi si mjaft problematike si kriminelë të ndryshëm futen në burg dhe pasi paguajnë mijëra euro dalin sërish nga burgu. Kjo gjë sipas saj tregon se në vendin tonë mbizotëron pandëshkueshmëria dhe individi është lënë në liri totale.

Një tjetër arsye që shoqeria shqiptare është e dhunshme lidhet me edukatën në familje. Sipas psikologes së njohur, ne si shoqeri e promovojmë dhunën dhe ndëshkimin, ndërkohë që ndëshkueshmëri nuk ka.

Një tjetër problematikë që preku Denada Toçe ishte mënyra si injorohen shumë vajza dhe gra nga autoritetet në rrethe kur shkojnë të bëjën denoncime për dhunë. Psikologia thotë se ka marrë shumë denoncime të këtyrë vajzave që ju thuhet se është turp.

Shqetesuese sipas psikologes eshte dhe fakti qe sot konsiderohesh i suksesshëm kur je i dhunshëm, kur i je i pasur dhe kur promovon drogën.

Intervista:

Shoqeri e dhunshme? Unë mendoj se shoqeria shqiptare ka jetuar në dhunë për vite të tëra. Mbetet një shoqeri arkaike në shumë kultura që ka, në shumë zakone. Edhe në atë kulturën e përditshme, mënyra si i trajton ndjenjat brenda familjes, shoqerisë. Është shoqeri që promovon ndëshkimin. Është interesante se ka kaq shumë ndëshkim dhe dhunë dhe nuk ka ndëshkueshmëri. Kur nuk ka ndëshkueshmëri, dhuna fillon përshkallëzohet. Të tgjitha shoqeritë kanë probleme të tilla. Të gjitha shoqeritë kanë krime makabre, maniake. Shoqeritë kanë pedofilë, përdhunues, vrasës. Shoqeria jonë ka prodhuar shumë herë më tepër kriminelë.

Pandeshkueshmeria? Unë mendoj që ne nuk kemi patur faktorin zhvillimor për sa i përket forcës të një shteti solid që ruan individin dhe shoqerinë, një shtet që mund ta çojë përpara individin. Frika ruan vreshtin. Ne kemi një problem shumë të madh me pandëshkueshmërinë. Ne jemi ajo shoqeri që legjitimojnë dhunën në familje. Në vendet e tjera përveç Tiranës, vetë ata që merren me ligjvënien, kur një grua, vazjë e re ankohet për dhunë, janë ata vetë që bëjnë presion të jashtëzakonshme. Kam dhjetëra dëshmi që më shkruajnë vajza dhe gra që nuk kanë vend ku ta denoncojnë dhunën. Sepse shteti apo organizmat në fjalë nuk e kanë marrë parasysh, duke i thënë që është turp, si mund ta bësh këtë ti. Janë rrethina shumë të vogla. Duhet të kuptojmë që familjet shqiptare e promovojnë dhe e përdorin ndëshkimin që në fëmijëri. Ne vazhdojmë shohim skena jashtë familjesve, mendo çfarë ndodh brenda familjes. Ka familje që e promovojnë në mënyrë të përditshme dhunën në familje. Dhe kur një mashkull shqiptar, një burrë shqiptar, nëse këta janë burra, se këta nuk janë burra, sheh çfarë dhunë ushtrohet në familjen e tyre, ky është modeli që do të mbartë ky fëmijë.

Njesoj si ne vitet 90? Unë mbaj mend që kur erdhi viti 90 pati një bum të madh krimi. Hapja e menjëhershme solli një ekstazë. Sot jemi në të njëjtat faza kur dalin këto instikte primitive, sepse nuk ka orientim. Këto janë modelet që promovohen. Sot je i suksesshëm kur je i dhunshëm dhe kur i je i pasur. Sot je i suksesshëm kur promovon drogën. Shumë prej krimeve që janë bërë janë në efektet e drogës. Kemi të bëjmë me njerëz të kriminalizuar, me njerëz që janë pjesë të grupeve kriminale. Duhet marrë parasysh çfarë shoqerie jemi duke prodhuar. Individi është lënë në liri totale, nuk kemi një shtet që funksionon. Bëjnë denoncime, futen dhe pastaj duke paguar mijëra euro të del krimineli prapë nga burgu.