CNN: Ndërsa Irani sulmon Izraelin, Biden përballet me një krizë të përshkallëzuar në Lindjen e Mesme që ai shpresonte ta shmangte

Për presidentin Joe Biden, një sulm ndaj Izraelit i nisur nga toka iraniane përbën një skenar që ai do të kërkonte shumë ta shmangte që nga fillimi i konfliktit aktual në Lindjen e Mesme.

Reprezaljet rritin rrezikun e një konflikti më të gjerë rajonal që mund të tërheqë drejtpërdrejt Shtetet e Bashkuara, së bashku me vendet e tjera.

Dhe ata e vendosin Biden – përsëri – në pozicionin e dobët të zotimit për mbështetje të palëkundur për Izraelin, ndërsa përpiqen të parandalojnë një zjarr të ri që të shpërthejë me Shtetet e Bashkuara të përfshira.

Ajo që vjen më pas nuk dihet. Menjëherë pas sulmeve të Iranit, zyrtarët amerikanë pranuan se po hynin në territor të paeksploruar, me shtrirjen e sulmeve të Iranit fillimisht të paqarta. Një pikëpyetje e rëndësishme është se si përfaqësuesit mund t’i bashkohen përpjekjeve iraniane për të synuar Izraelin dhe për të shtuar një shtresë të re të paparashikueshmërisë. Dhe me planet e Izraelit për një përgjigje ende në formim, zyrtarët e administratës Biden pritet të vazhdojnë të këshillojnë homologët e tyre izraelitë – me dëshirën për vetëkontroll.

Biden po përballet me këtë situatë brenda politikës së ngjeshur të një viti zgjedhor, duke i dhënë rëndësi të madhe vendimeve të tij të ardhshme. Shpërthimi i luftës Izrael-Hamas më 7 tetor, e ka lënduar Bidenin në vend, duke gërryer mbështetjen e tij me zonat kryesore elektorale, pasi ai ka refuzuar të bëjë thirrje për një armëpushim të përhershëm në Gaza.

Një nga arsyet pse Biden u kthye urgjentisht në Shtëpinë e Bardhë nga shtëpia e tij në plazh në Delaware të shtunën pasdite, ishte natyra e vazhdueshme e sulmit, tha një zyrtar, në lidhje me situatën për një monitorim në kohë reale të ngjarjeve.

Zyrtarët e administratës i panë sulmet e Iranit ndaj Izraelit të shtunën si joproporcionale me sulmet e Izraelit në Damask që shkaktuan hakmarrjen, tha një zyrtar amerikan për CNN.

Kjo pikëpamje ka qenë një faktor i rëndësishëm në diskutimet që po zhvillohen në Shtëpinë e Bardhë gjatë gjithë ditës për hapat e ardhshëm, veçanërisht pasi Biden është vendosur të parandalojë shpërthimin e një konflikti rajonal në shkallë të gjerë.

Ekziston gjithashtu një njohje se ajo që Izraeli ka të ngjarë të bëjë si përgjigje do të varet nga një vlerësim i plotë i dëmit, duke përfshirë viktimat e mundshme, kështu që këshilla e administratës Biden për Izraelin do të varet nga vëmendja e asaj pamjeje, shtoi zyrtari.

Biden dhe kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu folën të shtunën mbrëma, si dhe sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin dhe homologu i tij Yoav Gallant, dhe të dy qeveritë do të qëndrojnë në kontakt të ngushtë në orët dhe ditët në vijim.

Menjëherë pas sulmeve izraelite në Siri që vranë komandantët e lartë iranianë, zyrtarët amerikanë vëzhguan Iranin që po përgatitej për të nisur një sulm të madh ndaj Izraelit, duke e parë atë si të pashmangshëm. Ndërsa SHBA, në konsultim të ngushtë me Izraelin, u përpoq të kuptonte saktësisht se si, kur dhe ku do të fokusohej hakmerrja iraniane. Zyrtarët e administratës kurrë nuk e përjashtuan plotësisht mundësinë e përpjekjes së Iranit për të goditur brenda Izraelit, si dhe personelin dhe asetet amerikane në rajon.

“Skenari i rastit më të keq”, tha një zyrtar i lartë i administratës në ditët para sulmeve të së shtunës të Iranit, ishte një sulm i drejtpërdrejtë nga Irani ndaj Izraelit dhe shpërthimi i një konflikti shtet-më-shtet, që mund të nxiste shumë mirë fillimi i një konflikti më të gjerë rajonal, për të cilin SHBA-ja ka punuar për ta parandaluar që nga pasojat e menjëhershme të sulmeve të Hamasit të 7 tetorit.

Megjithë tensionet e tij aktuale me Netanyahun për luftën në Gaza, Biden dhe zyrtarët e tij të lartë kanë kërkuar gjatë javës së kaluar të zvogëlojnë çdo dritë mes SHBA-së dhe Izraelit, kur bëhet fjalë për mbrojtjen e Izraelit kundër Iranit.

Në orët para se Irani të niste sulmin e tij, sekretari amerikan i mbrojtjes dhe këshilltari i sigurisë kombëtare folën me homologët e tyre në Izrael për të përsëritur këtë mbështetje. Dhe javën e kaluar, gjenerali Erik Kurilla, komandanti i Komandës Qendrore të SHBA-së, ishte në Izrael duke diskutuar mbi rastet e paparashikuara me zyrtarët përpara sulmit të pritshëm.

Biden e mbajti premtimin e tij të së premtes se “SHBA-ja është e përkushtuar ndaj mbrojtjes së Izraelit”, me zyrtarë të mbrojtjes që i thanë CNN se ushtria amerikane kapi me sukses disa raketa iraniane të shtunën.

Të përfshira në bisedat rreth përgatitjes për sulmin e Iranit dhe koordinimin e një përgjigjeje, ishin gjithashtu inkurajimi i nënkuptuar për qeverinë izraelite për të mos lejuar që situata të dalë jashtë kontrollit, nëse përgjigja e Iranit ishte e kufizuar në natyrë, thanë zyrtarë të njohur me këtë çështje.

SHBA i dërgoi gjithashtu mesazhe publikisht dhe privatisht Iranit duke paralajmëruar për përshkallëzimin e mëtejshëm të krizës dhe u bëri presion aleatëve evropianë dhe arabë që të përdorin ndikimin e tyre me Teheranin për të dhënë mesazhe të ngjashme.

Ndërsa planet e Iranit për të sulmuar Izraelin u bënë më të qarta, zyrtarët amerikanë vlerësuan gjithnjë e më shumë se Teherani nuk po kërkonte konflikt të drejtpërdrejtë me Shtetet e Bashkuara. Përpara sulmit me dron të nisur nga Irani të shtunën, zyrtarët amerikanë thanë se nuk prisnin që objektivat të përfshinin forcat amerikane në rajon.

Ky është një ndryshim nga fillimi i konfliktit, kur milicitë e mbështetur nga Irani sulmuan rregullisht trupat amerikane në Lindjen e Mesme, duke përfshirë një sulm që vrau tre amerikanë të vendosur në Jordani. Pasi SHBA nisi sulmet hakmarrëse, sulmet nga përfaqësuesit iranianë u zbehën.

Megjithatë, tensionet e ndezura midis Iranit dhe Izraelit nuk kanë pushuar. Pa asnjë kanal të drejtpërdrejtë komunikimi midis dy vendeve, rreziku i llogaritjes së gabuar është përforcuar.

https://edition.cnn.com/2024/04/13/politics/biden-iran-israel-attack/index.html

Nga Kevin Liptak dhe MJ Lee , CNN

Oren Liebermann i CNN kontribuoi në raportimin.

Pӕrgatiti: Koha Jonë