Ja drafti i PS-së për Reformën Kushtetuese

Mazhoranca  ka përgatitur draftin e saj për ndryshimet kushtetuese në kuadër të Reformës në Drejtësi.  Ora News,  ka zbardhur  draftin e socialistëve për amendimin e ligjit themeltar të shtetit  ku pritet të ndryshojë  në rrënjë  funksionimi i institucioneve kushtetuese që lidhen me sistemin e drejtësisë. Drafti është hartuar me ekspertë të nivelit të lartë vendas dhe të huaj. Ndërhyrja nuk e prek  formulën e përzgjedhjes, por  Presidenti  i  vendit,  zhvishet nga shumë kompetenca.

Kreu i Shtetit përjashtohet nga  e drejta për të emëruar   gjyqtarët e   Shkallës së Parë dhe të Apelit, duke ju lënë vetëm e drejta per anetarët  e Gjykatës së Lartë.  Gjithashtu Presidenti kufizohet dhe në përzgjedhjen e anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese.

“Anëtarët e Gjykatës së Lartë dhe të Gjykatës së Lartë Administrative emërohen nga Presidenti i Republikës, me propozim të Këshillit të Lartë Gjyqësor, me mandat 12 vjeçar, pa të drejtë riemërimi. “Gjyqtarët e tjerë emërohen nga Këshilli i Lartë Gjyqësor”

Propozimet e mazhorancës, sjellin ndryshime rrënjësore dhe në Prokurorinë e Përgjithshme. Në draft parashikohet qartë ndërprerja e mandatit të  kryeprokurorit aktual Adriatik Llalla, dhe zgjedhja e  prokurorit të ri në bazë të këtij ligji.

“Prokurori i Përgjithshëm qëndron në detyrë deri në emërimin e Prokurorit të ri të Përgjithshëm, sipas këtij ligji. Prokurori i Përgjithshëm në detyrë emërohet gjyqtar në gjykatën e apelit të Tiranës brenda 3 muajve nga data e mbarimit të mandatit”

Gjithashtu, presidenti i vendit përjashtohet dhe nga procesi i  përzgjedhjes së Prokurorit të Përgjithshëm.

“Prokurori i Përgjithshëm emërohet nga 3/5 e deputetëve, me propozim të Këshillit të Lartë të Prokurorisë dhe mbi opinionin e Këshillit për Emërimet në Drejtësi për një periudhë 9 vjeçare, pa të drejtë ri-emërimi.”

Mazhoranca sjell një koncept krejt të ri dhe për Këshillin e Lartë të Drejtësisë, duke e rikonceptuar në përmbajtje dhe në emer, i cili do të quhet  Këshilli i Lartë i Gjyqësorit. Këtij këshilli i shtohet  komeptenca për të propozuar  anëtarët e  Gjykates së Lartë, administrimi i  buxhetit, ndërkohë që zhvishet nga   kompetenca e  inspektimit të gjyqtareve. Pjesë e Këshillit të Lartë të Gjyqësorit nuk do të jetë më Presidenti, ndërkohë që ministri  i Drejtësisë do të gëzojë vetëm statusin e vazhguesit.  Në draft parashikohet që jashtë Këshillit të Lartë të Gjyqësorit, të ngrihet  Inspektoriati  i  Lartë i  Drejtësisë  i cili do të jetë nën varësinë e Parlamentit duke zhbërë dy inspektoriate qe janë aktualisht nën varësinë e Ministrisë së  Drejtësisë dhe Këshillit të Lartë të Drejtësisë.

“Inspektorati i Lartë i Drejtësisë është përgjegjës për hetimin e shkeljeve disiplinore dhe ankesave kundër gjyqtarëve, prokurorëve, anëtarëve të Këshillit të Lartë Gjyqësor, Këshillit të Lartë të Prokurorisë dhe të Prokurorit të Përgjithshëm, si dhe për fillimin e procedurës disiplinore ndaj tyre. Inspektorati i Lartë i Drejtësisë është përgjegjës edhe për inspektimin e gjykatave dhe të zyrave të prokurorisë;

Inspektorati i Lartë i Drejtësisë përbëhet nga 5 anëtarë, 3 nga të cilët vijnë nga gjyqësori dhe 2 nga prokuroria. Ata emërohen nga Kuvendi me tri të pestat e gjithë anëtarëve, midis kandidatëve të përzgjedhur nga Këshilli i Lartë Gjyqësor dhe Këshilli i Lartë i Prokurorisë.”

Propozimet e mazhorance  do diskutohen në komsionin e posacëm parlamentar për reformën në drejtësi, i cili do të mblidhet të hënën  pasdite.