Spartak Ngjela poston poezinë e Naim Frasherit me aludime për defektet tona…
Nga Spartak Ngjela-
Kjo vjershë e Naim Frashërit është botuar në Sofje të Bullgarisë në fillim të nëntorit të vitit 1902, plot 121 vjet më parë. Dhe ai shkruan:
E ç’e dua trimërinë
Kur s’mu ndoth për Shqipërinë
Dy vargje të nderit dhe karakterit kombëtar…
Por poezia është aktuale, sikur të jetë shkruar sot. Është renditur me art poetik Historia e Shqipërisë dhe e shqiptarëve të mëdhenj, me radhë. Por aty, në këtë epope të shkurtër, Naim Frashëri poetizon bukur edhe defektet tona historike, me një realizëm që sigurisht se ndihmon çdo shqiptar të mendojë kalimin e historisë së Shqipërisë nga madhështia historike e udhëheqësit trim e shumë të ditur, në injorancën e Perandorisë Osmane.
Duke e lexuar me vëmendje, kupton se ne ende dhe sot kemi mbeturina të psikologjisë osmane, që shfaqen si defektet tona…
***************************************
SHQIPËRIA
Bota që kur është zënë
Shqipëria gjall ka qënë
Pellazg’u thonin më parë
Më së fundi Shqipëtarë
Gjuh’që flisnin Perënditë
Atë flisnin Pellazgitë
Atë kanë Shqipëtarët
Siç e kishin dhe të parët.
Greqishten ajo e polli
Llatinishtja q’atje dolli
Bijtë tanë jan’ Elinët
Sikundër edhe Llatinët.
Edhe gjithë Evropanët
Që duallë nga Romanët
Neve jemi më të parë
Në Evropë nga ç’do farë.
Gjithë bota vin që moti
Në Tomorr ku ishte Zoti
Që t’i falen Perëndisë
Zotit math të Shqipërisë.
Zëri, flaka s’ish kot
Që nxjerr Tomorri dhe sot
Ahere kish s’di se cinë
Tani ka Abas Alinë.
Shqipëtari trim me fletë
Ka rrojtur në këtë jetë
Kemi pasur mbretërira
Edhe fort shumë të mira.
Kemi bërë punë shumë
Po gjithë vanë në lumë
Aleksandri qe Shqiptar
Q’u tha i madh kordhëtar.
Selefkët dhe Ptolemenjtë
Edhe gjithë të mëdhenjtë
S’qenë grekër, s’qenë bullgarë
Po ishinë Shqipëtarë.
Pirua ish nga Shqipëria
Trim q’e lëvdon istoria
Skander Begu Kastrioti
Q’u dëftye aq’i zoti.
Ishte burr i Shqipërisë
Q’i dha dërmënë Turqisë
Ç’burra nxorri Shqipëria
Që i shkruan istoria.
Bajraktar’ e Qyprylinë
Shkodran e Mehmet-Alinë
Xhavella e Marko Sule
Babulin’ e Mihaule.
Q’i dhanë dërmënë Turqisë
I vunë nder trimërisë
Si këta e si të tjerë
Që qenë shumë të ndjerë.
Po nga gjithë trimëria
S’fitoj gjë dot Shqipëria
Për këdo që ne luftuam
Gjithë ç’u bëm’ i harruan.
Të gjithë na u harruan
Dhe sot të ligën na e duan
Me kaqë burra të vlyer
Qysh duallmë të gënjyer?
E ç’e dua trimërinë
Kur s’mu ndoth për Shqipërinë
Me nder tënë rron Turqia
Po aq vuan Shqipëria.
Ka vuar edhe vuan
Turqtë neve a na duan?
Neve e bëmë Greqinë
Po Grekërtë na e dinë?
S’duan fare të na shohin
Shqipërinë sot s’e njohin
Shqipëria ron si ropi
Mejtohet për të Evropi?
Mos durofsh o i madhi Zot
Të jet’në zgjedhë sot!
Burr i math që ka luftuar
Edhe botënë ke liruar!
Ç’të na bënjë trimëria
Sa me qënë gjallë padija?
Shqipëri! Pse s’qe e zonja
Të bënje tri katrë shkronja?
Se ti punëtë i mbarove,
E të tjerëtë nderove.
Sikur të paskëshe shkruar,
Gjësendi s’të ish harruar.
Do të kishimë Pllatonë,
Aristotel’ e Strabonë,
Omir, Pindar e Esqille,
Dant’ e Senek e Virgjillë.
Do të ish sot Shqipëria,
Që t’i mir botën zilia.
Po të shkuarat i lerë,
E mso mënt për tjatër herë.
O vëllezër Shqipëtarë,
Lereni kohën e parë!
Ejani tani të msojmë,
Paskëtaj të trashëgojmë!
Se në ndënçim t’pamësuar,
Kështu kemi për të vuar.
Është turp për farën tënë,
Të mos nxjerim fare zënë.
Po të rronjë e pandjerë,
E shkret’ e varfër’ e mjerë!
Pse të jesë Shqipëria,
Ta mbulonjë babëzia?
Duke patur burra trima
Të umbasë si vetëtima?
Ah! mos! Zoti mos e dhëntë!
Ejani, të mbledhim mentë.